Διαχείριση σχολικής τάξης: η οπτική εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Abstract

This current doctoral thesis focuses on the issue of classroom management. In the international educational community, the first references of the subject start in the middle of the 20th century, while in Greek education reality the relevant inquiries are very limited and without extended research. The realisation of this absence, not only through research, but also in a pedagogical training for the prospective teachers in combination with the current and demanding social-economic reality and the rapid technological explosion; factors that influence all the aspects of our life, lead to our interference to the specific subject. Teachers have to play a varied and extreme crucial role, so they have to provide themselves with continuous learning and be supported adequately, in order to deal effectively with their work and to create the appropriate circumstances for their students to give their all. The research goal of this doctoral thesis is to be investigated the views of primary and secondary teachers on the specific subject. The analysis of the data is derived from qualitative approach and is made using content analysis, while the research tool that is used is the written text. The research participants are active teachers, who write their perspectives freely on the subject of classroom management. Through content analysis, it is noticed that there is a lack of knowledge in the term classroom management, as the majority of the participants strongly correlate classroom management with a specific parameter of it. Moreover, in some cases it is indicated the distance between willingness and practise from the side of teachers. Though, on the other hand, some extreme hopeful conclusions are derived. If those who are responsible for the education policy are sensitized towards this direction, the change will be more holistic.

Το θέμα που πραγματεύεται η παρούσα διδακτορική διατριβή είναι η διαχείριση της σχολικής τάξης. Στη διεθνή εκπαιδευτική κοινότητα οι πρώτες αναφορές του θέματος ξεκινούν από τα μέσα του 20ου αιώνα, ενώ στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα οι σχετικές με το θέμα αναφορές είναι πολύ περιορισμένες και χωρίς εκτεταμένο ερευνητικό υπόβαθρο. Η συνειδητοποίηση της έλλειψης αυτής, τόσο βιβλιογραφικά και ερευνητικά, όσο και ως παιδαγωγική κατάρτιση για τους υποψήφιους εκπαιδευτικούς, σε συνδυασμό με την τρέχουσα και απαιτητική κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα και τη ραγδαία τεχνολογική έκρηξη, γεγονότα που επηρεάζουν όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας, οδηγούν στην ενασχόλησή μας με το συγκεκριμένο θέμα. Οι εκπαιδευτικοί, πλέον, καλούνται να διαδραματίσουν έναν πολυποίκιλο και ιδιαίτερα καίριο ρόλο, οπότε θα πρέπει να εφοδιαστούν με γνώσεις και να υποστηριχτούν επαρκώς για να ανταπεξέλθουν αποτελεσματικά στο έργο τους και να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες, προκειμένου οι μαθητές τους να αποδώσουν τα μέγιστα. Ο ερευνητικός στόχος της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι να διερευνηθούν οι απόψεις εκπαιδευτικών, τόσο της πρωτοβάθμιας (νηπιαγωγείο-δημοτικό), όσο και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (γυμνάσιο-λύκειο), πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Η ανάλυση του υλικού εκπορεύεται από την ποιοτική προσέγγιση και γίνεται με τη μέθοδο της ανάλυσης περιεχομένου, ενώ το εργαλείο που χρησιμοποιείται είναι το γραπτό κείμενο. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα είναι εν ενεργεία εκπαιδευτικοί και καταγράφουν σε ελεύθερο κείμενο τις απόψεις τους πάνω στο θέμα της διαχείρισης της σχολικής τάξης. Μέσα από την σε βάθος ανάλυση των κειμένων παρατηρείται σε μεγάλο ποσοστό η ελλιπής γνώση του όρου «διαχείριση σχολικής τάξης», μια που συνδέεται στενά από τους περισσότερους συμμετέχοντες με μια συγκεκριμένη παράμετρό του. Επιπλέον, σε κάποιες περιπτώσεις φαίνεται να υπάρχει απόσταση ανάμεσα σε αυτό που θα ήθελαν οι εκπαιδευτικοί να εφαρμόσουν και σε αυτό που τελικά δύνανται να εφαρμόσουν. Παρ’ όλα αυτά όμως, προκύπτουν κάποιες ιδιαιτέρως ελπιδοφόρες διαπιστώσεις. Αν αυτά ευαισθητοποιήσουν τους αρμόδιους χάραξης της εκπαιδευτικής πολιτικής, η αλλαγή θα είναι καθολική και γενικευμένη.