Η ευρωπαϊκή πολιτική για τη διά βίου μάθηση, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και την απασχολησιμότητα, στο πλέγμα των δημόσιων πολιτικών, στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»

Abstract

The object of the Thesis is the European Policy for Lifelong Learning, Vocational Education and Training and Employability, in the context of the public policy complex, within the Strategy “Europe 2020”. The Thesis is divided into five main Parts. Firstly, Part I deals with the identification and analysis of the Methodological and Theoretical Framework of our Thesis. Specifically, in the Methodological Framework, we define and analyze the methodological strategy and the framework, which have chosen for the research, analysis and interpretation of our research objects, namely Lifelong Learning and Vocational Education and Training. In addition, in the Theoretical Framework, we analyze the concept of governance and policy planning for the fields of LLL and VET, attempting to conceptually clarify the field of governance and good governance and to define and analyze the Education Policy in the context of the public policies analysis, as well as its function and its scope (intervention field) in the sphere of the public policy complex, and in particular its relationship with Employment Policy and Macroeconomic Policy. Then, Part I concludes with the theoretical and conceptual clarification and delimitation of the fields of LLL and VET. Subsequently, the Part II of the Thesis deals with the European Policy for LLL and VET up to 2010. We initially attempt to review, analyze and interpret the evolution of the European Policies for Education, LLL and VET from the establishment of the European Community up to 2000, and how the modernization of technology as well as the international changes in the economy and the labour market have transformed, over the years, the context, the content and the targets of the fields of LLL and VET.Afterwards, we research and analyze the policy-making of the European Policy for LLL and VET within the EU Lisbon Strategy (2000-2010), as well as the implementation of the “Education" and Training 2010” Work Programme, its key priorities for the fields of LLL and VET and the policy tools, which used in the context of the implementation of the “ET2010”, evaluating, at the end, the Lisbon Strategy in terms of the LLL and VET fields and their relationship with the Employment Policy and the strategic objectives of the Lisbon Strategy. Afterwards, in the Part III, we proceed to research and analyze the new European Policy for LLL and VET within the new European Strategy “Europe 2020” and its relationship with the European Employment Policy and the European Social Agendaby 2017. Initia ly, we analyze the reform agenda of the “EU2020” Strategy, in particular, the trends that determined the agenda setting and policy formulation, its strategic objectives and the key priorities, as well as the flagship initiatives which have been implemented within “EU2020” Strategy. Furthermore, we research and analyze the new “Education and Training 2020” Work Programme, i.e. the new European Policy for LLL and VET, as well as the policy tools, that have been used for itsimplementation, through a comparative analysis and interpretation of the formulation and evolution of the 3 Work Cycles of the “ET2020” during the period 2010-2017. Analyzing, simultaneously, the redetermination of the terms of the relationship of the European Policy for LLL and VET with the European Employment Policy and the European Social Agenda within the “EU2020” Strategy. Part III ends with a concise assessment of the European Policy on LLL and VET in the context of the newEuropean Strategy "EU2020". Additionally, in Part IV, we proceed to an analysis of the European Strategy for LLL, VET and Skills across the EU, focusing on the European Neighborhood Policy for the fields of LLL and VET and the Torino Process, as well as on the multilevel & multiactor governance agenda in the ETF Partner-Countries. Finally, (Part V) the Thesis concludes with critical insights and an attempt towards the theorisation of the synthetic conclusions, in terms of our research queries.

Το πυρηνικό αντικείμενο της Διδακτορικής Διατριβής μας είναι η Ευρωπαϊκή Πολιτική για τη Διά Βίου Μάθηση, την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση και την Απασχολησιμότητα, στο πλέγμα των δημόσιων πολιτικών, στο πλαίσιο της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Η Διδακτορική μας Διατριβή επιμερίζεται σε πέντε κύρια και διακριτά Μέρη. Αρχικώς, το Μέρος Ι αφορά στον προσδιορισμό και στην ανάλυση του Μεθοδολογικού και Θεωρητικού Πλαισίου της Διδακτορικής Διατριβής μας.Συγκεκριμένα, στο Μεθοδολογικό Πλαίσιο, προσδιορίζουμε και αναλύουμε την μεθοδολογική στρατηγική και το πλαίσιο που επιλέξαμε να ακολουθήσουμε για την διερεύνηση, ανάλυση και ερμηνεία του αντικειμένου (ΔΒΜ και ΕΕΚ) της έρευνάς μας. Επιπλέον, στο Θεωρητικό Πλαίσιο προβαίνουμε στην ανάλυση της έννοιας της διακυβέρνησης και του σχεδιασμού πολιτικής για τα πεδία της ΔΒΜ και της ΕΕΚ, επιχειρώντας αφενός να διασαφήσουμε εννοιολογικά το πεδίο της διακυβέρνησης και της χρηστής διακυβέρνησης και αφετέρου να προσδιορίσουμε και να αναλύσουμε την Εκπαιδευτική Πολιτική ως δημόσια πολιτική, τη λειτουργία και το πεδίο παρέμβασής της στο πλέγμα των δημόσιων πολιτικών και, ιδίως, την σχέση της με την Πολιτική Απασχόλησης, την Κοινωνική Πολιτική και την Μακροοικονομική Πολιτική. Ακολούθως, προχωράμε στην περαιτέρω ανάλυση του αντικειμένου της Εκπαιδευτικής Πολιτικής, τόσο ως προς τον προσδιορισμό της έννοιας και του περιεχομένου της Εκπαιδευτικής Πολιτικής, όσο και ως προς τα επίπεδα ανάλυσης καιερμηνείας αυτής και των αποτελεσμάτων της. Το Μέρος I ολοκληρώνεται με την θεωρητική και εννοιολογική διασάφηση και την οριοθέτηση των πεδίων της ΔΒΜ και της ΕΕΚ, συνοψίζοντας, ως κατακλείδα του Μέρους I, τους θεωρητικούς και μεθοδολογικούς προϊδεασμούς και τα ερευνητικά μας ερωτήματα. Ακολούθως, το Μέρος ΙΙ, αφορά στην Ευρωπαϊκή Πολιτική για τη ΔΒΜ και την ΕΕΚέως το 2010. Αρχικώς επιχειρούμε να επισκοπήσουμε, να αναλύσουμε και να ερμηνεύσουμε την εξέλιξη της διαμόρφωσης, στη διαχρονία, των Ευρωπαϊκών Πολιτικών για την Εκπαίδευση, τη ΔΒΜ και την ΕΕΚ από την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας έως και το 2000, και πώς επηρέασαν ο εκσυγχρονισμός της τεχνολογίας και οι διεθνείς μεταβολές και ανακατατάξεις στην οικονομία και στην αγορά εργασίας, τον μετασχηματισμό του περιεχομένου και του στοχοθεσιακού προσανατολισμού των πεδίων της εκπαίδευσης, της ΔΒΜ και της ΕΕΚ. Ακολούθως, διερευνάμε καιαναλύουμε, για την δεκαετία 2000-2010, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής για τη ΔΒΜ και την ΕΕΚ στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισαβόνας της Ε.Ε., και συνακόλουθα την υλοποίηση του Προγράμματος Εργασίας «Education and Training 2010», τις μείζονες προτεραιότητες που ετέθησαν για τα πεδία της ΔΒΜ και της ΕΕΚ, τα εργαλεία πολιτικής που χρησιμοποιήθηκαν στο πλαίσιο υλοποίησης του «ΕΤ2010» και φυσικά τα αποτελέσματα αυτού. Επίσης, στο τέλος επιχειρούμε μία αποτίμηση της Στρατηγικής της Λισαβόνας για τα πεδία της ΔΒΜ και της ΕΕΚ και ποια ήταν η σχέση τους με την Πολιτική της Απασχόλησης και τους μείζονες στόχους της Στρατηγικής της Λισαβόνας εν συνόλω. Στο Μέρος ΙΙΙ αναλύουμε τη νέα Ευρωπαϊκή Πολιτική για τη ΔΒΜ και την ΕΕΚ στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής «Europe 2020» και τη σχέση αυτής με την Ευρωπαϊκή Πολιτική για την Απασχόληση και την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Ατζέντατην περίοδο 2010-2017 (που αποτελεί και την κατεξοχήν περίοδο διερεύνησης της Διδακτορικής Διατριβής). Αρχικώς, διερευνάμε και επιχειρούμε να αναλύσουμε τη μεταρρυθμιστική ατζέντα της Στρατηγικής «ΕU2020», και συγκεκριμένα τις τάσεις που διαμόρφωσαν τον σχεδιασμό της, τους στρατηγικούς στόχους και τις μείζονες προτεραιότητες της, καθώς επίσης και τις εμβληματικές πρωτοβουλίες που τέθηκαν σε ισχύ στο πλαίσιο της νέας Ευρωπαϊκής Στρατηγικής. Κατόπιν, ερευνάμε το νέο Πρόγραμμα Εργασίας «Education and Training 2020», ήτοι τη νέα ΕυρωπαϊκήΠολιτική για τη ΔΒΜ και την ΕΕΚ, καθώς και τα εργαλεία πολιτικής που αξιοποιηθήκαν στο πλαίσιο υλοποίησής του, μέσω της συγκριτικής ανάλυσης και ερμηνείας της διαμόρφωσης και εξέλιξης των 3 Κύκλων Εργασίας του «ΕΤ2020», στο πλαίσιο της εξεταζόμενης περιόδου 2010-2017. Εστιάζουμε συγχρόνως, στην ανασυγκρότηση των όρων της σχέσης της Ευρωπαϊκής Πολιτικής για τη ΔΒΜ και την ΕΕΚ με την Ευρωπαϊκή Πολιτική για την Απασχόληση και την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Ατζέντα στο πλαίσιο της Στρατηγικής «EU2020». Το Μέρος III ολοκληρώνεται με μία συνοπτική αποτίμηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής για τη ΔΒΜ και την ΕΕΚ στο πλαίσιο της Στρατηγικής «EU2020». Ακολούθως, στο Μέρος IV της Διδακτορικής Διατριβής μας εστιάζουμε στην Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη ΔΒΜ, την ΕΕΚ και τις Δεξιότητες εκτός των συνόρων της Ε.Ε., αναλύοντας την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας για τα πεδία της ΔΒΜ και της ΕΕΚ και τη Διαδικασία του Τορίνο (Torino Process), καθώς επίσης και την ατζέντα της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης (multilevel & multi-actor governance) στιςχώρες-εταίρους του ETF (ETF partner countries). Ιδιαίτερη έμφαση δίδουμε στο μεθοδολογικό πλαίσιο του μοντέλου της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης (multilevel & multi-actor governance) που έχει αναπτύξει το ETF για το πεδίο της ΕΕΚ και της Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (HRD - με εστίαση στις δεξιότητες και στις ικανότητες) για τις χώρες-εταίρους του. Το Μέρος IV ολοκληρώνεται με μία συνοπτική επισκόπηση των τάσεων και των προκλήσεων για την Πολιτική για τη ΔΒΜ και την ΕΕΚ στις χώρες-εταίρους του ETF και της Ε.Ε. (Βόρεια Αφρική, Δυτικά Βαλκάνια, Ανατολική Ευρώπη και Κεντρική Ασία), που απολήγει σε συμπερασματικές επισημάνσεις και σε μία πρόταση διασκευής-σύνθεσης του συγκεκριμένου μοντέλου της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, για την δυνητική εφαρμογή του για τη ΔΒΜ εντός της Ε.Ε.. Καταληκτικά, στο Μέρος V προβαίνουμε σε κριτική ανασυγκρότηση και επιχειρούμε να θεωρητικοποιήσουμε τα συνθετικά συμπεράσματα της κριτικής ανασυγκρότησης σε σχέση με τα αρχικά ερευνητικά μας ερωτήματα.