Μελέτη της οργάνωσης και της πραγματοποίησης μαθητικών επισκέψεων σε επιστημονικά και τεχνολογικά μουσεία

Abstract

Science museums are informal resources of science education. The impact of school field trips to museums on students' socio-cognitive learning depends largely on how teachers plan and organize them. So far, the organization of field trips in informal venues has been only fragmentary linked to teachers' conceptions about the role of school field trips in science education. In this study, we attempt to gain insight into the correlations among teachers' planning, implementation and evaluation processes in field trips (teachers' practices) and teachers' personal theories about informal education (their perceptions about the role of informal education, their theories of students' learning in informal contexts, etc). We studied 14 teachers from primary and secondary education as case studies. We interviewed them before and after their visit to the museum and observed and videotaped their visits. We analyzed the interviews using both an inductive and a deductive method of analysis. In terms of the first method of analysis, we composed a framework using the categories proposed by Joyce et al. (1992) and Tobin et al. (1994), after adapting them to fit in our study. We applied this tool on the interview protocols and highlighted the teachers' agendas for the visit. In terms of the second method of analysis, we used the constant comparative method of Grounded theory and highlighted the themes that interpreted the differences between the teachers' planning, implementation and evaluation of school visits. Findings linked teachers' practices to their conceptions about informal education, learning in informal venues and teacher's preparation for the visit. We composed two models of teachers' conceptions and practices regarding school visits in informal venues that show the relationship among teachers' personal theories and their practices in science museums. Teachers' conceptions about informal education are linked to teachers' goals for the visit and their practice before, during and after the visit. Teachers' conceptions about learning in informal venues are linked to the teacher, guide and pupil's roles during the visit and teachers' practice before, during and after the visit. Teachers' conceptions about their preparation for the visit are linked to the teacher's role in the museum, the goals for the visit and the outcomes. The study concludes with a proposal for organizing the content of teachers' in-service education on informal science education.

Τα τεχνοεπιστημονικά μουσεία αποτελούν άτυπα περιβάλλοντα μάθησης των Φυσικών Επιστημών. Τα γνωστικά αποτελέσματα των σχολικών επισκέψεων σε αυτά τα μουσεία εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το πώς ο εκπαιδευτικός σχεδιάζει και υλοποιεί τις επισκέψεις. Μέχρι τώρα, η οργάνωση των επισκέψεων σε άτυπα μαθησιακά περιβάλλοντα έχει συνδεθεί μόνο αποσπασματικά με τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών για το ρόλο της άτυπης εκπαίδευσης. Στην εργασία αυτή, αναζητήσαμε τις συσχετίσεις ανάμεσα στον τρόπο που οι εκπαιδευτικοί σχεδιάζουν, υλοποιούν και αξιολογούν τις επισκέψεις (πρακτικές εκπαιδευτικών) και τις προσωπικές θεωρίες των εκπαιδευτικών για την άτυπη εκπαίδευση (τις αντιλήψεις τους για το ρόλο της άτυπης εκπαίδευσης, τη μάθηση σε άτυπα περιβάλλοντα, κά). Μελετήσαμε 14 εκπαιδευτικούς της υποχρεωτικής εκπαίδευσης ως μελέτες περίπτωσης. Πήραμε συνεντεύξεις πριν και μετά την επίσκεψη στο μουσείο και βιντεοσκοπήσαμε τις επισκέψεις αυτές. Αναλύσαμε τις συνεντεύξεις χρησιμοποιώντας μια απαγωγική και μια επαγωγική μέθοδο. Αρχικά, συνθέσαμε ένα πλαίσιο ανάλυσης χρησιμοποιώντας τις κατηγορίες από τους Joyce et al. (1992) και Tobin et al. (1994), αφού προηγουμένως τις τροποποιήσαμε. Εφαρμόσαμε το εργαλείο στα πρωτόκολλα των συνεντεύξεων και αναδείξαμε τις ατζέντες των εκπαιδευτικών για την επίσκεψη. Στη συνέχεια, με τη μέθοδο της Θεμελιωμένης Θεωρίας αναδείξαμε τα θέματα, τα οποία ερμήνευσαν τις διαφορές ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς, ως προς το σχεδιασμό, την υλοποίηση και αξιολόγηση της επίσκεψης. Τα ευρήματα συνέδεσαν τις πρακτικές των εκπαιδευτικών με τις αντιλήψεις τους για την άτυπη εκπαίδευση, τη μάθηση σε άτυπα περιβάλλοντα και την προετοιμασία τους για την επίσκεψη. Συνθέσαμε δυο μοντέλα εκπαιδευτικών πρακτικών και αντιλήψεων, τα οποία δείχνουν τη σχέση ανάμεσα στις προσωπικές θεωρίες των εκπαιδευτικών και τις πρακτικές τους σε τεχνοεπιστημονικά μουσεία. Οι αντιλήψεις των εκπαιδευτικών για την άτυπη εκπαίδευση συνδέονται με τους στόχους και τις πρακτικές τους πριν, κατά και μετά την επίσκεψη. Οι αντιλήψεις τους για τη μάθηση σε άτυπα μαθησιακά περιβάλλοντα συνδέονται με τους ρόλους του εκπαιδευτικού, των μαθητών και του ξεναγού και τις πρακτικές πριν, κατά και μετά την επίσκεψη. Οι αντιλήψεις των εκπαιδευτικών για την προετοιμασία τους για την επίσκεψη συνδέονται με το ρόλο τους, τους στόχους και τα αποτελέσματα της επίσκεψης. Η εργασία καταλήγει με μια επιμορφωτική πρόταση εν ενεργεία εκπαιδευτικών σχετικά με την άτυπη εκπαίδευση των Φυσικών Επιστημών.