Αντιλήψεις γονέων, νηπιαγωγών, δασκάλων και ειδικών ψυχικής υγείας για τη σχολική ετοιμότητα

Abstract

Background: School readiness appears to be a multi-leveled concept which includes the child’s readiness regarding his skills in various fields (linguistic, emotional, visual-perceptual-motor, behavior, social, cognitive and attention-concentration). It also requires the readiness of the family, the school, and the State. Trying to define the school readiness criteria, we must take into account the views of teachers (primary school and kindergarten teachers), mental health professionals and parents. A review of the literature lists similarities and differences in parents’ and teachers’ perceptions.Objectives: The study aims at recording differences and similarities in perceptions of school readiness of primary school teachers, kindergarten teachers, mental health specialists and parents as well as the impact of demographic and other factors, such as gender, specialty (for specialists), years of experience (for specialists and teachers ), occupation (for parents) and age.Methodology: 402 participants, 105 mental health specialists, 104 teachers, 93 kindergarten teachers and 100 parents filled in a Likert scale questionnaire created for the needs of the current study, which includes the rating of 9 school readiness factors: linguistic, emotional, visual-perceptual-motor, behavior, family environment, social, school environment, cognitive and attention-concentration.Results: Female participants seemed to value the following areas more than their male counterparts: linguistic, emotional, behavior, social, school environment, cognitive and attention-concentration. Teachers and parents seemed to value the emotional factors more than specialists do. Moreover, teachers valued the behavioral and the social sector higher than the others did, followed by the parents, whereas the specialists valued these two factors the lowest.Additionally, the four groups ranked a number of suggestions in order of importance with regard to school readiness. All four ranked the sentence “Ability of the teacher to meet the child's individual educational needs" in higher ranking positions and the sentence “To separate words into syllables and phonemes and to compose words from syllables and phonemes” in the lowest. Conclusions: All four groups attach great importance to all school readiness factors, including the factors related to family and school environment. Additionally, all four groups focus a lot on the readiness of the teacher and much less on preschool activities, such as syllabic and phonemic awareness.

Υπόβαθρο: Η σχολική ετοιμότητα εμφανίζεται ως μια πολλαπλή έννοια η οποία περιλαμβάνει την ετοιμότητα του παιδιού ως προς τις δεξιότητες σε διάφορους τομείς (γλωσσικό, συναισθηματικό, οπτικό-αντιληπτικό-κινητικό, συμπεριφορά, κοινωνικό, γνωστικό και προσοχή-συγκέντρωση). Επίσης, προϋποθέτει την ετοιμότητα της οικογένειας, του σχολείου, και της Πολιτείας. Προσπαθώντας να ορίσουμε τα κριτήρια σχολικής ετοιμότητας, πρέπει να λάβουμε υπόψη τις απόψεις των εκπαιδευτικών (δασκάλων και νηπιαγωγών), των ειδικών ψυχικής υγείας, καθώς και των γονέων. Η υπάρχουσα βιβλιογραφία καταγράφει ομοιότητες και διαφορές στις αντιλήψεις γονέων και εκπαιδευτικών.Στόχοι: Η έρευνα αποσκοπεί να καταγράψει διαφορές και ομοιότητες στις εκτιμήσεις των δασκάλων, νηπιαγωγών, ειδικών και γονέων καθώς και την επίδραση δημογραφικών και άλλων παραγόντων όπως το φύλο, η ειδικότητα (για τους ειδικούς), τα έτη προϋπηρεσίας (για τους ειδικούς και τους εκπαιδευτικούς), το επάγγελμα (για τους γονείς) και η ηλικία. Μεθοδολογία: 402 άτομα, 105 ειδικοί ψυχικής υγείας, 104 δάσκαλοι, 93 νηπιαγωγοί και 100 γονείς απάντησαν σε ένα ερωτηματολόγιο κλίμακας Likert, το οποίο δημιουργήθηκε για τις ανάγκες της έρευνας και αποδίδει βαθμολογία σε 9 παράγοντες σχολικής ετοιμότητας: γλωσσικό, συναισθηματικό, οπτικό-αντιληπτικό-κινητικό, συμπεριφορά, οικογενειακό περιβάλλον, κοινωνικό, σχολικό περιβάλλον, γνωστικό και προσοχή-συγκέντρωση.Αποτελέσματα: Οι γυναίκες φάνηκε να αποδίδουν μεγαλύτερη σημασία σε σύγκριση με τους άνδρες στους εξής τομείς: γλωσσικό, συναισθηματικό, συμπεριφορά, κοινωνικό, σχολικό περιβάλλον, γνωστικό και προσοχή-συγκέντρωση. Οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς φάνηκε να αποδίδουν μεγαλύτερη σημασία στον συναισθηματικό τομέα σε σύγκριση με τους ειδικούς. Επίσης, στον τομέα της συμπεριφοράς και στον κοινωνικό τομέα οι εκπαιδευτικοί έδειξαν να αποδίδουν τη μεγαλύτερη σημασία, με τους γονείς να έπονται και τους ειδικούς να αποδίδουν τη μικρότερη. Επιπρόσθετα, οι τέσσερις ομάδες ιεράρχησαν μια σειρά από προτάσεις ως προς τη σπουδαιότητά τους για τη σχολική ετοιμότητα. Και οι τέσσερις ανέδειξαν σε υψηλή θέση την πρόταση «Η ικανότητα του εκπαιδευτικού να ανταποκρίνεται στις ατομικές εκπαιδευτικές ανάγκες του παιδιού» και ιεράρχησαν τελευταία την πρόταση «Να χωρίζει λέξεις σε συλλαβές και φωνήματα και να συνθέτει λέξεις από συλλαβές και φωνήματα».Συμπεράσματα: Και οι τέσσερις ομάδες αποδίδουν μεγάλη σημασία σε όλους τους τομείς σχολικής ετοιμότητας, συμπεριλαμβανομένων των παραγόντων του οικογενειακού και του σχολικού περιβάλλοντος. Επίσης, και οι τέσσερις ομάδες δίνουν μεγάλη έμφαση στην ετοιμότητα του εκπαιδευτικού και σαφώς μικρότερη σε προσχολικές δραστηριότητες φωνημικής και συλλαβικής επίγνωσης.