Καταγραφή της ικανοποίησης του ασθενούς στη διεγχειρητική και μετεγχειρητική περίοδο

Abstract

Background: Patient satisfaction is an increasingly appreciated measure of outcome for health care procedures. The purpose of this study was to evaluate surgical patients’ satisfaction, in a Greek Academic hospital, with perioperative anaesthetic services and to determine which factors maximize satisfaction level through all phases of perioperative care.Methods: Adult patients admitted for elective surgery in an academic hospital were included in the study. Three separate questionnaires were constructed: Q1 (patients who underwent general anaesthesia alone or combined general with epidural anaesthesia) and Q2 (patients who received regional anaesthesia alone) covered the preoperative and intraoperative period as well as the period of patients’ stay in the Postanaesthesia Care Unit; Q3 covered postoperative analgesia services in the ward (patient-controlled analgesia or epidural analgesia) provided by our anaesthesiologist-centered analgesia care team. Principal component analysis with varimax rotation was used separately for each questionnaire, and extracted factors were entered into multiple logistic regression with patient satisfaction as the dependent binary variable. Statistical significance level was set at P: 0.05.Results: Three hundred and forty-five patients were included. Q1 questionnaire (answered by 282 patients) included four dimensions: communication with the anaesthesiologist, sense of cold/shivering, pain and nausea. Q2 questionnaire (answered by 63 patients) included three dimensions: communication with the anaesthesiologist, sense of cold/shivering, and nausea/anxiety. Q3 questionnaire (answered by 237 patients) included five dimensions: anaesthesiolo¬gist intervention upon symptoms, pain, care by the anaesthesiologist/physical activity, nausea/vomiting, and anaesthesiologist behavior. The communication dimension score in Q1 and Q2, sense of shivering in Q2, and pain management and anaesthesiologist behavior dimension scores in Q3 were significantly associated with patient satisfaction. Overall satisfaction rates were high (according to the questionnaire, the observed percentage was in the range of 96.3%–98.6%).Conclusion: Surgical patients in a Greek academic hospital report high satisfaction with perioperative anaesthesia care. Interaction between patient and anaesthesiologists during all periods of study, absence of shivering in regional anaesthesia, and adequate postoperative pain control in the ward are significant predictors of patient satisfaction in the present study.

Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η αξιολόγηση της ικανοποίησης των χειρουργικών ασθενών με τις περιεγχειρητικές αναισθησιολογικές υπηρεσίες στα πλαίσια της νοσηλείας τους σε ένα Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο των Αθηνών και ο καθορισμός των παραγόντων εκείνων που μεγιστοποιούν το επίπεδο ικανοποίησής τους, σε όλες τις φάσεις της περιεγχειρητικής φροντίδας. Υλικό-Μεθοδολογία: Ενήλικες ασθενείς που προσέρχονταν για εκλεκτικό χειρουργείο στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Αττικόν» της Αθήνας συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη. Δομήθηκαν τρία διαφορετικά ερωτηματολόγια: τα ερωτηματολόγια 1 (αφορούσαν ασθενείς που υποβλήθηκαν μόνο σε γενική αναισθησία ή σε συνδυασμένη γενική και περιοχική αναισθησία) και 2 (αφορούσαν ασθενείς που υποβλήθηκαν σε περιοχική μόνο αναισθησία) κάλυπταν την προεγχειρητική και διεγχειρητική περίοδο και την περίοδο παραμονής στο χώρο μεταναισθητικής φροντίδας, ενώ το ερωτηματολόγιο 3 κάλυπτε την καταγραφή της ικανοποίησης των ασθενών από τις υπηρεσίες που παρέχονταν από την ομάδα μετεγχειρητικής αναλγησίας, κατά τη νοσηλεία τους στο θάλαμο, μετεγχειρητικά (χρήση αντλίας PCA ή επισκληρίδιος αναλγησία). Η ανάλυση κυρίων συνιστωσών μετά από περιστροφή varimax (varimax rotation) εφαρμόσθηκε ξεχωριστά για κάθε ερωτηματολόγιο, προκειμένου να διακριθούν οι διαστάσεις των δεδομένων και οι εξαχθέντες παράγοντες εισήχθησαν ως ανεξάρτητες μεταβλητές σε μοντέλα πολλαπλής λογιστικής παλινδρόμησης με εξαρτημένη δίτιμη μεταβλητή την ικανοποίηση του ασθενούς (ναι/όχι). Το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε ως α=0,05. Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με το στατιστικό πακέτο SPSS 13.0 (IBM Corporation, Armonk, NY).Αποτελέσματα: Τριακόσιοι σαράντα πέντε ασθενείς συμπεριελήφθησαν στη μελέτη. Το ερωτηματολόγιο 1 (συμπληρώθηκε από 282 ασθενείς) περιελάμβανε τέσσερις διαστάσεις: επικοινωνία με τον αναισθησιολόγο, αίσθημα κρύου/ρίγος, πόνος και ναυτία. Το ερωτηματολόγιο 2 (συμπληρώθηκε από 63 ασθενείς) περιελάμβανε τρεις διαστάσεις: επικοινωνία με τον αναισθησιολόγο, αίσθημα κρύου/ρίγος και ναυτία/έμετος. Το ερωτηματολόγιο 3 (συμπληρώθηκε από 237 ασθενείς) περιελάμβανε πέντε διαστάσεις: παρέμβαση από τους αναισθησιολόγους όταν οι ασθενείς είχαν συμπτώματα, πόνος, φροντίδα από τους αναισθησιολόγους /φυσιολογικές δραστηριότητες των ασθενών, ναυτία/έμετος και συμπεριφορά των αναισθησιολόγων. Τα αποτελέσματα από τις διαστάσεις της επικοινωνίας μεταξύ αναισθησιολόγου και ασθενούς στα ερωτηματολόγια 1 και 2, της αίσθησης ρίγους στο ερωτηματολόγιο 2 και της αντιμετώπισης του πόνου και της συμπεριφοράς των αναισθησιολόγων στο ερωτηματολόγιο 3 συσχετίζονταν στατιστικά σημαντικά με την ικανοποίηση των ασθενών. Συνολικά, τα ποσοστά ικανοποίησης των ασθενών που καταγράφηκαν ήταν υψηλά (96,3%-98,6%).Συμπέρασμα: Οι χειρουργικοί ασθενείς μιας Ελληνικής Πανεπιστημιακής Αναισθησιολογικής Κλινικής των Αθηνών αναφέρουν υψηλό ποσοστό ικανοποίησης με την περιεγχειρητική αναισθησιολογική φροντίδα. Η αλληλεπίδραση ανάμεσα στους ασθενείς και τους αναισθησιολόγους σε όλες τις φάσεις της μελέτης, η απουσία ρίγους κατά την εφαρμογή περιοχικής αναισθησίας και ο επαρκής έλεγχος του μετεγχειρητικού πόνου κατά τη νοσηλεία στο θάλαμο αποτελούν σημαντικούς προγνωστικούς δείκτες της ικανοποίησης των ασθενών, στην παρούσα μελέτη.