Ασφάλιση αστικής ιατρικής ευθύνης με έμφαση στις υποχρεώσεις και στα δικαιώματα του λήπτη της ασφάλισης (γιατρού ή φορέα παροχής υπηρεσιών υγείας)

Abstract

The thesis on the subject «Civil medical liability insurance, with an emphasis on the rights and obligations of the insured party, be it a physician or health services provider» consists of an introduction and three chapters. The first chapter is devoted to medical liability in general. It discusses criminal and disciplinary medical liability, as well as medical liability as a form of professional liability. As the thesis deals with civil medical liability insurance, the second chapter defines the concept of civil medical liability and identifies its legal foundations in the context of legal relationships in both public and private law, where, in fact, the most prominent cases of civil liability are those connected with the provision of medical services by a private body (e.g. a private clinic) or a private physician. The chapter concludes with an examination of the contractual and tortious liability of physicians, together with the basic reasons for civil medical liability, which are medical malpractice and the failure to fulfil the obligation of informing a patient or to obtain his or her valid consent. The extensive third chapter is devoted to civil medical liability insurance. It defines the concept and legal nature of a civil medical liability insurance contract, while special attention is paid to the possibility of defining civil medical liability insurance as a form of consumer insurance. In examining the characteristics of the parties that enter into civil medical liability contracts, this section sets out the basic features of the insurers and the insured parties, be they private physicians or health service providers. There follows a section analysing the drafting and content of medical liability insurance contracts on the basis of general and special insurance terms. Closer attention is paid to the types of risks that are included in medical liability insurance cover, as well as the risks that are exempted from it. Extensive treatment is given to the right of the insured party to object if any deviations from the policy occur or if the insurer fails to fulfil his obligation to inform the policyholder or deliver the insurance terms. This section goes on to determine the duration of the insurer’s liability in medical liability insurance contracts, with special reference to the safeguard clauses ‘occurrence based policy’ and ‘claims-made policy’. The thesis deals extensively with the obligations and duties of insured parties. More precisely, it examines the obligation on physicians or health service providers to pay the agreed insurance premiums, and also examines the following duties incumbent upon the insured: the obligation to make a pre-contractual declaration of risk, the obligation not to alter or increase the insured risk, the obligation to avoid or reduce damage, and the obligation to provide notification of the occurrence of the insured event. This is followed by an analysis of the rights of insured parties. Special emphasis is given to defining the concept of an ‘extensive insured event’ in medical liability insurance. The section on the rights of insured parties concludes with a survey of release claims and claims for defensive legal protection by insured physicians. Finally, there is an examination of the subject of the prescription of claims against insurers by insured physicians, as well as the issue of applying the principle of the separation of laws to medical liability insurance.

Η διατριβή με θέμα «Ασφάλιση Αστικής Ιατρικής Ευθύνης, με έμφαση στις υποχρεώσεις και στα δικαιώματα του λήπτη της ασφάλισης, γιατρού ή φορέα παροχής υπηρεσιών υγείας», καταστρώνεται σε εισαγωγή και τρία κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο αφιερώνεται στην ιατρική ευθύνη, γενικά. Εδώ, προσεγγίζονται η ποινική και η πειθαρχική ιατρική ευθύνη, καθώς και η ιατρική ευθύνη ως επαγγελματική ευθύνη. Καθώς αντικείμενο της διατριβής αποτελεί η ασφάλιση αστικής ιατρικής ευθύνης, στο δεύτερο κεφάλαιο προσδιορίζεται η έννοια της αστικής ιατρικής ευθύνης και εντοπίζονται τα δικαιϊκά της θεμέλια στο πλαίσιο των εννόμων σχέσεων τόσο του δημοσίου όσο και του ιδιωτικού δικαίου, όπου, μάλιστα, διακρίνονται οι περιπτώσεις αστικής ευθύνης που συναρτάται με την παροχή ιατρικών υπηρεσιών από ιδιωτικό φορέα (λ.χ. ιδιωτική κλινική) και από ιδιώτη γιατρό. Το κεφάλαιο ολοκληρώνεται με μελέτη της συμβατικής και της αδικοπρακτικής ευθύνης του γιατρού, καθώς και των βασικών γενεσιουργών λόγων της αστικής ιατρικής ευθύνης, που είναι το ιατρικό σφάλμα και η παράβαση των υποχρεώσεων ενημέρωσης του ασθενούς και λήψης της έγκυρης συναίνεσής του. Το εκτενές τρίτο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στην ασφάλιση της αστικής ιατρικής ευθύνης. Εδώ, προσδιορίζεται η έννοια και η νομική φύση της σύμβασης ασφάλισης αστικής ιατρικής ευθύνης, ενώ ιδιαιτέρως μελετάται η δυνατότητα ένταξης της ασφάλισης αστικής ιατρικής ευθύνης στις καταναλωτικές ασφαλίσεις. Κατά τη μελέτη των προσώπων που συμβάλλονται στη σύμβαση ασφάλισης αστικής ιατρικής ευθύνης, προβάλλονται τα βασικά χαρακτηριστικά του ασφαλιστή και του λήπτη της ασφάλισης, ιδιώτη γιατρού ή φορέα παροχής υπηρεσιών υγείας. Έπεται ανάπτυξη γύρω από το θέμα της κατάρτισης και του περιεχομένου της σύμβασης ασφάλισης ιατρικής ευθύνης, όπως αυτό διαμορφώνεται από τους γενικούς και τους ειδικούς ασφαλιστικούς όρους. Αναλυτικότερα, εκτίθενται οι περιπτώσεις των κινδύνων που συμπεριλαμβάνονται στην ασφαλιστική κάλυψη της ιατρικής ευθύνης, καθώς και των κινδύνων που εξαιρούνται από αυτή. Εκτενής αναφορά γίνεται και στο δικαίωμα εναντίωσης του λήπτη της ασφάλισης, λόγω παρεκκλίσεων του ασφαλιστηρίου ή λόγω μη τήρησης της υποχρέωσης πληροφόρησης του ασφαλιστή ή μη παράδοσης των ασφαλιστικών όρων. Στη συνέχεια, προσδιορίζεται η διάρκεια της ευθύνης του ασφαλιστή στη σύμβαση ασφάλισης ιατρικής ευθύνης, με ιδιαίτερη αναφορά και στις ασφαλιστικές ρήτρες «κάλυψης των περιστατικών που θα συμβούν» και «κάλυψης των αξιώσεων που θα προβληθούν». Σημαντική έκταση της διατριβής καταλαμβάνουν οι υποχρεώσεις και τα ασφαλιστικά βάρη του λήπτη της ασφάλισης. Συγκεκριμένα, εξετάζεται η υποχρέωση του γιατρού ή του φορέα παροχής υπηρεσιών υγείας για καταβολή του συμφωνηθέντος ασφαλίστρου, καθώς και τα ακόλουθα ασφαλιστικά βάρη: Η υποχρέωση προσυμβατικής αναγγελίας του κινδύνου, η υποχρέωση μη μεταβολής-επίτασης του ασφαλισμένου κινδύνου, η υποχρέωση αποφυγής ή μείωσης της ζημίας και η υποχρέωση αναγγελίας της επέλευσης της ασφαλιστικής περίπτωσης. Ακολουθεί η μελέτη των δικαιωμάτων του λήπτη της ασφάλισης. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον προσδιορισμό της έννοιας της εκτεταμένης ασφαλιστικής περίπτωσης στην ασφάλιση ιατρικής ευθύνης. Η αναφορά στα δικαιώματα του λήπτη της ασφάλισης ολοκληρώνεται με την προσέγγιση της αξίωσης ελευθερώσεως και της αξίωσης νομικής προστασίας με αμυντική μορφή του ασφαλισμένου γιατρού. Τέλος, εξετάζεται το θέμα της παραγραφής των αξιώσεων του ασφαλισμένου γιατρού έναντι του ασφαλιστή, καθώς και το ζήτημα της εφαρμογής της αρχής του χωρισμού των δικών στην ασφάλιση ιατρικής ευθύνης.