Η αξιολόγηση του σχολικού βιβλίου φυσικής αγωγής καθηγητή της Α' γυμνασίου και του μαθητή Α'+Β'+Γ' γυμνασίου

Abstract

The purpose of the present study is to evaluate the Physical Education textbook for Secondary School pupils and the P.E. guide for the first year for the teachers.Objectives of the study is firstly the evaluation of the secondary pupils’ book by teachers of Physical Education, School Advisers / Heads of P.E. Offices with regard to: a) content, b) objectives, c) presentation – illustration and, d) structure. Secondly, the evaluation of the pupils’ book by the pupils themselves, with regard to: a) contents, b) pedagogical suitability, c) structure & organization, d) presentation & illustration. And thirdly, the evaluation of the first year P.E. guide for the P.E. teachers, by School Advisers / Heads of P.E. offices and the P.E. teachers themselves with regard to: a) contents, b) objectives, c) the implementation of certain athletic activities, d) structure, e) difficulties experienced in using the guide, and f) instruction given teachers on the use of the book.The following questions were also investigated, in the form of null hypotheses: for the Secondary pupils’ P.E. textbook: a) the views of P.E. teachers on the basis of the independent variable, gender and the independently variable place of distribution with regards to the: i) contents, ii) objectives, iii) illustration of the book. b) The views of School Advisers / Heads of P.E. offices on the basis of the independent variable, gender and the independent variable place of distribution with regards to the: i) contents, ii) objectives, iii) illustration of the book. c) The views of pupils on the basis of the independent variable, gender and place of distribution with regards to the: i) contents, ii) objectives, iii) structure and organization, and iv) illustration of the book.In addition, with regard to the Teachers’ P.E. guide for first year pupils of Secondary schools, the following were investigated: a) the views of P.E. teachers on the basis of the independent variable, gender and independent variable place of distribution with regards to the: i) contents, ii) objectives, and iii) illustration of the book. b) The views of School Advisors / Heads of P.E. offices on the basis of the independent variable of place of distribution with regards to the: i) contents, ii) objectives, and iii) illustration of the book.The sampling was done on the basis of stratified analogical sampling. The division of population was done on the basis of the thirteen Greek regions. Schools were randomly selected from the various strata. Three questionnaires were drawn up for the purposes of the study: a) for teachers, b) for School Advisors / Heads of P.E. offices, and c) for pupils. The questionnaires were of open and closed forms. They were postally distributed to schools and were anonymous. The results were analysed using the descriptive statistical and ANOVA. 300 schools took part in the study. 410 secondary P.E. teachers (289 men and 121 women), 36 secondary school advisors / heads of P.E. (25 men, 11 women) and 1326 secondary school pupils from the first to the third years (567 boys and 759 girls) from every region of Greece, completed and returned the questionnaires.The evaluation of the P.E. Secondary text book by teachers and school advisers / heads of P.E. offices showed that: a) it was extremely good as far as content is concerned; aesthetically pleasing, scientifically valid, pedagogically suitable. In addition it favours an inter-disciplinary approach, helps pupils to utilize their earlier experiences, covers their educational needs and increases their knowledge of sport in general. b) These Assessors were also extremely positive as far as the objectives of the evaluation were concerned, believing that the pupils’ text book has clear educational objectives, that it is successful in encouraging and facilitating sports for life programmes, provides opportunities for pupils to take their own initiatives, promotes critical thinking and focuses on the correct performance of kinetic activities. c) As far as the illustration is concerned, the Assessors found that it was attractive to pupils and was directly related to the text. d) As for structure and weight, these were judged to be suitable. Finally, e), concerning the instruction given to teachers on the use of the book, it was judged that this could have been better organised and more thorough.The pupils responded as follows: a) As to content, they found it aesthetically pleasing, with attractive contents on interesting subjects and that it met their needs. b) With regard to educational suitability there were some negative responses to particular questions asked in the book, such as: “Have you tried to make up your own exercise programme?” or, “Have you taken the test to establish (your) physical condition?” c) As far as the structure of the book is concerned the pupils’ responses were positive and, d), both illustration and presentation were considered to be satisfactory.The evaluation of the teachers’ book by P.E. teachers and school advisors / office heads showed that: a) they rated it highly as far as content was concerned. 85.7% of them believe that the sports activities included in the book could be taught “Well enough” in relation to the material/technical provision of the schools. b) As far as the evaluation of the objectives, they were judged to be successful. c) Concerning the implementation of a number of objectives this group of assessors were very positive, judging that the book strengthened the possibility of enforcing them. d) They also judged that the book was well-structured, enabling the reader to quickly locate those areas in which he or she was interested. e) On the question of problems met in the teaching of the book, while most of the teachers believed that the most important of these was the lack of adequate material-technical provision, the P.E. school advisors / office heads believed that the main problem was that teachers were not being provided with sufficient information. f) As far as the instruction given to P.E. teachers is concerned they would like this to be given mainly by the authors. Generally the women teachers felt that they had more weak areas than the men, especially in football, equipped gymnastics and handball and would like to be instructed in them, while the men felt the need for instruction in folk dance, equipped gymnastics and handball. 35.4% of the P.E. teachers and 71.4% of the school advisors/heads of P.E. offices felt that this extra instruction should be compulsory.In relation to the null hypotheses given to the pupils’ text book, a) though there was no significant difference in the responses of male and female P.E. teachers to questions on: i) the evaluation of contents, and iii) evaluation of illustration, there were statistically significant differences in: ii) the evaluation of the book’s aims (F(1,373)=17,321, p=0,001). In addition significant differences between male and female teachers in reference to the independent variable of distribution place: i) in the evaluation of the textbook’s content (F(12,367) =3,562, p<0,000), ii) in the evaluation of objectives (F(12,362) =5,253, p<0,000), iii) in the evaluation of illustration and general presentation (F(12,382)=4,130, p<0,000). b). There was no significant difference between the school advisors / heads of P.E. offices either with reference to the independent variable of gender or in reference to the independent variable of place of distribution in all the comparisons of variables. c) With regard to gender the pupils did not present any significant statistical differences in their views on: i) contents and ii) aims, while there was a significant difference in their views on, iii) structure and organization (F(1,1300)=5,424, p<0,020) and iv) presentation and illustration (F(1,1300)=19,536, p<0,001). With reference to the place of distribution to pupils statistically significant differences were found in i) the evaluation of contents (F(12,1193)=24,777, p<000), ii) the evaluation of educational suitability (F(12,1178)=18,644, p<000), iii) Structure and organization (F(12,1289)=16,392, p<000), iv) presentation and illustration (F(12,1289)=11,888, p<000).Concerning gender in the appraisal of the teachers’ guidebook: a) there were statistically significant differences between male and female P.E. teachers over: i) contents (F(1,388)=12,058, p<0,001), and iii) structure and organization (F(1,393)=17,389, p<0,000) while no significant differences were found in: ii) the evaluation of objectivies. With reference to the independent variable of place of distribution, significant statistical differences were found in: i) contents (F(12,377)=3,808, p<0,00), ii) aims (F(12,367)=9,175, p<0,000), iii) structure and organization (F(12,382)=4,226, p<0,000). b) The school advisors / heads of P.E. offices showed no statistically significant differences over the independent variables of gender and place of distribution.Conclusions: From the responses of pupils, P.E. teachers and school advisors / heads of P.E. offices it seems that the books that we were investigating have an up-to-date objectives and contents that can bring into effect those objectives and teaching methods of a modern way of teaching. Those questioned made certain remarks about some of the difficulties involved in using the book, such as the difficulty in handling cards of pupils records during actual teaching, the lack of a technical-material foundation for the teaching of certain sports activities, as well as lack of information on the use of the book. We hope that their observations will be heeded by the state in the future.

Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να αξιολογηθεί το βιβλίο Φυσικής Αγωγής του μαθητή του Γυμνασίου και το βιβλίο Φυσικής Αγωγής του καθηγητή της Α΄ τάξης του Γυμνασίου.Στόχοι της έρευνας είναι: Η αξιολόγηση του βιβλίου του μαθητή του Γυμνασίου από Καθηγητές Φυσικής Αγωγής, Σχολικούς Συμβούλους / Προϊσταμένους Γραφείων Φυσικής Αγωγής ως προς: α) το περιεχόμενο, β) τους στόχους, γ) την παρουσίαση- εικονογράφηση, και δ) τη δομή. Η αξιολόγηση του βιβλίου του μαθητή από τους μαθητές ως προς: α) το περιεχόμενο, β) την παιδαγωγική καταλληλότητα, γ) τη δομή και την οργάνωση, δ) την παρουσίαση και την εικονογράφηση. Η αξιολόγηση του βιβλίου του καθηγητή της Α΄ τάξης του Γυμνασίου από Καθηγητές Φυσικής Αγωγής, Σχολικούς Συμβούλους / Προϊσταμένους Γραφείων Φυσικής Αγωγής ως προς: α) το περιεχόμενο, β) τους στόχους γ) την εφαρμογή διαφόρων αντικειμένων, δ) τη δομή του, ε) τις δυσκολίες που αντιμετωπίζονται στην εφαρμογή του, και στ) στην επιμόρφωση που έλαβαν οι καθηγητές για το βιβλίο του καθηγητή.Ερευνήθηκαν επίσης τα παρακάτω ερωτήματα με τη μορφή μηδενικών υποθέσεων. Για το βιβλίο του μαθητή του Γυμνασίου: α) Οι απόψεις των καθηγητών Φ.Α. βάση της ανεξάρτητης μεταβλητής, φύλο και της ανεξάρτητης μεταβλητής τόπος διαμονής όσον αφορά: i) το περιεχόμενο του βιβλίου, ii) τους στόχους του βιβλίου, iii) την εικονογράφηση του βιβλίου. β) Οι απόψεις των Σχολικών Συμβούλων / Προϊσταμένων Γραφείων Φ.Α. βάση της ανεξάρτητης μεταβλητής, φύλο και της ανεξάρτητης μεταβλητής τόπος διαμονής όσον αφορά: i) το περιεχόμενο του βιβλίου, ii) τους στόχους του βιβλίου, iii) την εικονογράφηση του βιβλίου. γ) Οι απόψεις των μαθητών βάση της ανεξάρτητης μεταβλητής, φύλο και τόπος διαμονής όσον αφορά: i) το περιεχόμενο του βιβλίου, ii) τους στόχους του βιβλίου, iii) τη δομή και την οργάνωση του βιβλίου, και iv) την εικονογράφηση του βιβλίου.Ερευνήθηκαν επίσης για το βιβλίο του καθηγητή της Α΄ τάξης του Γυμνασίου: α) Οι απόψεις των καθηγητών Φ.Α. βάση της ανεξάρτητης μεταβλητής, φύλο και της ανεξάρτητης μεταβλητής τόπος διαμονής όσον αφορά: i) το περιεχόμενο του βιβλίου, ii) τους στόχους του βιβλίου, iii) την εικονογράφηση του βιβλίου. β) Οι απόψεις των Σχολικών Συμβούλων / Προϊσταμένων Γραφείων Φ.Α. βάση της ανεξάρτητης μεταβλητής, φύλο και της ανεξάρτητης μεταβλητής τόπος διαμονής όσον αφορά: i) το περιεχόμενο του βιβλίου, ii) τους στόχους του βιβλίου, iii) την εικονογράφηση του βιβλίου.Η επιλογή του δείγματος βασίσθηκε στη στρωσιγενή αναλογική δειγματοληψία. Ο χωρισμός του πληθυσμού έγινε με βάση τις δέκα τρεις Περιφέρειες της χώρας. Για την επιλογή του δείγματος, τα σχολεία επελέγησαν στην τύχη από τα διάφορα στρώματα. Για τις ανάγκες της έρευνας δημιουργήθηκαν τρία ερωτηματολόγια: α) των καθηγητών, β) των Σχολικών Συμβούλων / Προϊσταμένων Γραφείων Φυσικής Αγωγής και γ) των μαθητών. Τα ερωτηματολόγια ήταν ανοιχτού και κλειστού τύπου (open and closed form). Διανεμήθηκαν στα σχολεία με τη μέθοδο της ταχυδρόμησης και ήταν ανώνυμα. Για την ανάλυση των αποτελεσμάτων χρησιμοποιήθηκε η περιγραφική στατιστική καθώς και η Ανάλυση Μονής Διακύμανσης (ANOVA).Στην έρευνα συμμετείχαν 300 σχολεία. Επέστρεψαν τα ερωτηματολόγια 410 καθηγητές Φυσικής Αγωγής Γυμνασίου (289 άντρες και 121 γυναίκες), 36 Σχολικοί Σύμβουλοι / Προϊστάμενοι Γραφείων Φυσικής Αγωγής (25 άντρες, 11 γυναίκες), και 1326 μαθητές (567 αγόρια και 759 κορίτσια και από τις τρεις τάξεις του Γυμνασίου) από όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας.Οι Καθηγητές και οι Σχολικοί Σύμβουλοι / Προϊστάμενοι Γραφείων Φυσικής Αγωγής έκριναν το βιβλίο του μαθητή του Γυμνασίου: α) Ως προς το περιεχόμενο του πάρα πολύ καλό, αισθητικά άρτιο, επιστημονικά έγκυρο, παιδαγωγικά κατάλληλο. Επίσης ότι ευνοεί τη διαθεματική προσέγγιση, βοηθά τους μαθητές να αξιοποιήσουν τις προηγούμενες εμπειρίες τους, καλύπτει τις μαθησιακές τους ανάγκες και αυξάνει τις γνώσεις τους σε αθλητικά θέματα. β) Όσον αφορά στους στόχους η αξιολόγηση ήταν πολύ θετική. Οι καθηγητές και οι Σχολικοί Σύμβουλοι / Προϊστάμενοι Γραφείων Φυσικής Αγωγής πιστεύουν ότι το βιβλίο του μαθητή έχει σαφείς διδακτικούς στόχους, πετυχαίνει το στόχο της δια βίου άσκησης, παρέχει ευκαιρίες για δράσεις στους μαθητές, προάγει την κριτική σκέψη και εστιάζει στη σωστή εκτέλεση των κινητικών δραστηριοτήτων. γ) Ως προς την εικονογράφηση αυτή αξιολογείται από τους καθηγητές και τους Σχολικούς Συμβούλους / Προϊσταμένους των Γραφείων Φυσικής Αγωγής ως λειτουργική, ελκυστική για τους μαθητές και ότι συνδέεται άμεσα με το περιεχόμενο του βιβλίου. δ) Ως προς τη δομή του βιβλίου και το βάρος του αυτά κρίθηκαν ως κατάλληλα. ε) Όσον αφορά την επιμόρφωση των καθηγητών αυτή θεωρήθηκε ότι θα μπορούσε να είναι καλύτερα οργανωμένη και πιο πλήρης. Οι μαθητές απάντησαν όσον αφορά: α) Την αξιολόγηση του περιεχομένου του βιβλίου το οποίο βρήκαν αισθητικά είναι πολύ καλό, με ελκυστικό περιεχόμενο, με ενδιαφέροντα θέματα και ότι καλύπτει τις ανάγκες τους. β) Στην αξιολόγηση της παιδαγωγικής καταλληλότητας υπήρξαν κάποιες αρνητικές τοποθετήσεις σε ορισμένα θέματα που απαιτούσε το βιβλίο από τους μαθητές να είχαν εκτελέσει όπως «αν έχεις δοκιμάσει να φτιάξεις ένα πρόγραμμα άσκησης μόνος σου;», ή αν «έχεις κάνει το τεστ αξιολόγησης της φυσικής κατάστασης». γ) Όσον αφορά τη δομή του βιβλίου η αξιολόγηση ήταν θετική. δ) Όσον αφορά την παρουσίαση και εικονογράφηση απάντησαν ότι την βρίσκουν ικανοποιητική. Για το βιβλίο του καθηγητή η γνώμη των καθηγητών και των Σχολικών Συμβούλων / Προϊσταμένων Γραφείων Φυσικής Αγωγής ήταν: α) όσον αφορά το περιεχόμενο ότι ήταν πολύ καλό. Το 85,7% πιστεύουν ότι οι αθλητικές δραστηριότητες που εμπεριέχονται στο βιβλίο μπορούν να διδαχτούν «Αρκετά» καλά στο σύνολο τους σε σχέση με την υλικοτεχνική υποδομή των σχολείων. β) Όσον αφορά στην αξιολόγηση των στόχων αυτοί κρίθηκαν ως επιτυχημένοι. γ) Όσον αφορά την εφαρμογή των διαφόρων αντικειμένων η γνώμη των καθηγητών και των Σχολικών Συμβούλων / Προϊσταμένων Γραφείων Φ.Α. ήταν πολύ θετική θεωρώντας ότι το βιβλίο ενισχύει τη δυνατότητα εφαρμογής τους. δ) Ως προς τη δομή του βιβλίου απάντησαν ότι τα περιεχόμενα σε βοηθούν να ανατρέχεις γρήγορα στα θέματα που σε ενδιαφέρουν. ε) Όσον αφορά στα προβλήματα που αντιμετωπίζονται στη διδασκαλία του βιβλίου η πλειοψηφία των καθηγητών πιστεύει ότι το πιο σοβαρό πρόβλημα δημιουργεί η έλλειψη επαρκούς υλικοτεχνικής υποδομής, ενώ οι Σχολικοί Σύμβουλοι / Προϊστάμενοι των Γραφείων Φυσικής Αγωγής πιστεύουν ότι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι καθηγητές Φυσικής Αγωγής είναι η ανεπαρκής ενημέρωσή των. στ) Όσον αφορά την επιμόρφωση οι καθηγητές Φ.Α. θα ήθελαν καλύτερη επιμόρφωση αναφορικά με το βιβλίο του καθηγητή κυρίως από τους συγγραφείς. Επίσης οι γυναίκες καθηγήτριες έχουν περισσότερες αδυναμίες και πρέπει να επιμορφωθούν στο ποδόσφαιρο την ενόργανη γυμναστική και την χειροσφαίριση, ενώ οι άρρενες καθηγητές στους παραδοσιακούς χορούς την ενόργανη γυμναστική και την χειροσφαίριση. Οι καθηγητές Φυσικής Αγωγής και οι Σχολικοί Σύμβουλοι / Προϊστάμενοι Γραφείων Φ.Α απάντησαν ότι η επιμόρφωση πρέπει να είναι «υποχρεωτική» κατά 35,4% και 71,4% αντίστοιχα.Όσον αφορά τις μηδενικές υποθέσεις που είχαν τεθεί για το βιβλίο του μαθητή, α) στους καθηγητές δεν βρέθηκαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές ανάμεσα σε άρρενες καθηγητές και καθηγήτριες Φ. Α. όσον αφορά: i) την αξιολόγηση του περιεχομένου και iii) την αξιολόγηση της εικονογράφησης αλλά βρέθηκαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές ii) στην αξιολόγηση των στόχων του βιβλίου (F(1,373)=17,321, p=0,001). Όσον αφορά την ανεξάρτητη μεταβλητή τόπος διαμονής βρέθηκαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές σε άρρενες καθηγητές και καθηγήτριες Φ.Α. i) στην αξιολόγηση του περιεχομένου του βιβλίου του μαθητή (F(12,367) =3,562, p<0,000), ii) στην αξιολόγηση των στόχων (F(12,362) =5,253, p<0,000), iii) στην αξιολόγηση της εικονογράφησης και της γενικής παρουσίασης (F(12,382)=4,130, p<0,000). β). Οι Σχολικοί Σύμβουλοι / Προϊστάμενοι των Γραφείων Φ.Α. δεν είχαν καμία στατιστικώς σημαντική διαφορά ούτε όσον αφορά την ανεξάρτητη μεταβλητή φύλο ούτε όσον αφορά την ανεξάρτητη μεταβλητή τόπος διαμονής σε όλες τις υπό σύγκριση μεταβλητές. γ) Όσον αφορά το φύλο οι μαθητές δεν παρουσίασαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές όσον αφορά: i) το περιεχόμενο του βιβλίου, ii) στους στόχους του βιβλίου, έδωσαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές, iii) στην αξιολόγηση της δομής και της οργάνωσης του βιβλίου (F(1,1300)=5,424, p<0,020) παρουσίασαν σημαντικές διαφορές, iv) στην αξιολόγηση της παρουσίασης και της εικονογράφησης του βιβλίου (F(1,1300)=19,536, p<0,001) παρουσίασαν σημαντικές διαφορές. Όσον αφορά τον τόπο διαμονής στους μαθητές, βρέθηκαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές: i) στην αξιολόγηση του περιεχομένου του βιβλίου (F(12,1193)=24,777, p<000), ii) στην αξιολόγηση της παιδαγωγικής καταλληλότητας του βιβλίου (F(12,1178)=18,644, p<000), iii) στην αξιολόγηση της δομής και της οργάνωσης του βιβλίου (F(12,1289)=16,392, p<000), iv) στην αξιολόγηση της παρουσίασης και της εικονογράφησης του βιβλίου (F(12,1289)=11,888, p<000).Για το βιβλίο του καθηγητή και όσον αφορά το φύλο: α) στους καθηγητές βρέθηκαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές ανάμεσα σε άρρενες καθηγητές και καθηγήτριες Φ.Α.: i) στην αξιολόγηση του περιεχομένου του βιβλίου (F(1,388)=12,058, p<0,001), και iii) στην αξιολόγηση της δομής και της οργάνωσης του βιβλίου (F(1,393)=17,389, p<0,000). Δεν βρέθηκαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές: ii) στην αξιολόγηση των στόχων. Όσον αφορά την ανεξάρτητη μεταβλητή τόπος διαμονής, στατιστικώς σημαντικές διαφορές βρέθηκαν: i) στην αξιολόγηση του περιεχομένου του βιβλίου (F(12,377)=3,808, p<0,00), ii) στην αξιολόγηση των στόχων του βιβλίου (F(12,367)=9,175, p<0,000), iii) στην αξιολόγηση της δομής και της οργάνωσης του βιβλίου (F(12,382)=4,226, p<0,000). β) Οι Σχολικοί Σύμβουλοι / Προϊστάμενοι των Γραφείων Φ.Α. δεν είχαν καμία στατιστικώς σημαντική διαφορά ούτε όσον αφορά την ανεξάρτητη μεταβλητή φύλο ούτε όσον αφορά την ανεξάρτητη μεταβλητή τόπος διαμονής.Συμπεράσματα: Από τις απαντήσεις των μαθητών, των καθηγητών Φυσικής Αγωγής και των Σχολικών Συμβούλων / Προϊσταμένων των Γραφείων Φυσικής Αγωγής φάνηκε ότι τα βιβλία τα οποία ερευνήσαμε έχουν σύγχρονους στόχους, περιεχόμενο το οποίο μπορεί να υλοποιήσει τους στόχους και περιγράφουν σύγχρονες διδακτικές μεθόδους διδασκαλίας. Οι ερωτώμενοι έκαναν ορισμένες παρατηρήσεις όσον αφορά τις δυσκολίες υλοποίησης του βιβλίου, όπως η δυσκολία χρήσης των καρτών κατά τη διδασκαλία, η έλλειψη επαρκούς υλικοτεχνικής υποδομής για τη διδασκαλία κάποιων αθλητικών δραστηριοτήτων καθώς και η ελλιπής ενημέρωση αναφορικά με την χρήση του βιβλίου. Οι προτάσεις τους ευελπιστούμε ότι θα ληφθούν υπόψη στο μέλλον από την πολιτεία.