Επίδραση της περιβαλλοντικής έκθεσης σε βαρέα μέταλλα (συμπεριλαμβανομένου του χρωμίου) στην θνησιμότητα του γενικού πληθυσμού της περιοχής των Οινοφύτων

Abstract

Introduction: The area of Oinofita hosts industrial zone with many plants that use these metals in their production process. Measurements in drinking water sources by IGME, the Department of Geology (University of Athens) and the Municipality Oinofita, as well, during the years 2001-2010 identified exceedances of the maximum permissible limits for hexavalent chromium, arsenic and lead. Concerning hexavalent chromium, in 169 measurements 98.8% exceeded the maximum permissible limit of 0.06 μg/l (EPA). The a elevated mortality (for the specific cancers and the period 1999-2009) mentioned in recently published epidemiological study by the Medical School of the University of Athens consists the reason of the present nested case-control study and important indication of the carcinogenicity of heavy metals such as arsenic and hexavalent chromium through drinking water. Objective: The present study aimed to demonstrate that contamination of drinking water sources with heavy metals and especially hexavalent chromium had a significant influence in the increase of mortality of the general population of Oinofita due to the studied cancers especially lung, bladder and liver cancer. Material and Methods: Overall, the study included 67 deceased cancer cases (from liver, kidney, bladder, lip and oral cavity, stomach and lung cancer) and 201 controls. Univariate and multivariate statistical analysis was performed to all collected data for all the studied cancers especially lung, bladder and lung cancer. Results: The relative probability of dying from some cancer type (of the studied types) of Oinofita residents is almost 5 times (OR=5.052, p-value = 0.024) the corresponding relative probability of the Kleidi inhabitants. Concerning the exposure index, it appears that the increase of one unit of this variable increases the relative likelihood of dying from some cancer type by 11.7% (p-value = <0.001). The relative probability of dying from lung cancer of Oinofita residents is almost 10fold (OR=10.381, p-value = 0.054) the corresponding relative probability of the Kleidi inhabitants. Furthermore, concerning the exposure index, it appears that the increase of one unit of this variable increases the relative probability of dying from lung cancer by 12.1% (p-value = <0.001). It is noteworthy that the relative likelihood of death from lung cancer is increased by 136.6% (p-value = <0.001) for each additional day (weekly) of tap or well water use for washing clothes. In relation to the exposure index, it appears that the increase of one unit of the variable increases relative likelihood of death from bladder or liver cancer by 4.7% (p-value = 0.107). In Univariate analysis, it also becomes clear that the deceased from liver or bladder cancer have a higher exposure index concerning water both for drinking and cooking. Conclusion: Staying in Oinofita and using water from the tap or well both for drinking and cooking and for sanitation or washing clothes, as well, increases (with adjustment to smoking and the exposure to other factors) in a statistically significant manner the likelihood of death from any of the cancer types under study and especially lung, bladder and liver cancer.

Εισαγωγή: Η περιοχή των Οινοφύτων φιλοξενεί βιομηχανική ζώνη με πλήθος βιομηχανικών μονάδων που χρησιμοποιούν βαρέα μέταλλα κατά την παραγωγική τους διαδικασία. Σε μετρήσεις πηγών του πόσιμου νερού τόσο από το ΙΓΜΕ, το τμήμα Γεωλογίας του ΕΚΠΑ όσο και τον Δήμο Οινοφύτων κατά τα έτη 2001-2010 εντοπίστηκαν υπερβάσεις των ανώτατων επιτρεπτών ορίων για το εξασθενές χρώμιο, το αρσενικό και τον μόλυβδο. Για το εξασθενές χρώμιο πραγματοποιήθηκαν 169 μετρήσεις στο 98,8% των οποίων παρατηρείται υπέρβαση του ανώτατου επιτρεπτού ορίου των 0,06 μg/l (EPA). Η αυξημένη θνησιμότητα, όπως αυτή εκτιμήθηκε για συγκεκριμένους καρκίνους για την περίοδο 1999–2009 από προγενέστερη μελέτη της Ιατρικής Σχολής Αθηνών στην περιοχή, αποτελεί αφορμή της παρούσας μελέτης φωλεάς θανόντων-μαρτύρων και σημαντική ένδειξη της καρκινογένεσης των βαρέων μετάλλων όπως το αρσενικό και το εξασθενές χρώμιο μέσω του πόσιμου νερού. Σκοπός: Η παρούσα μελέτη στόχο είχε να καταδείξει ότι η ρύπανση των πηγών πόσιμου νερού από βαρέα μέταλλα και ιδιαίτερα το εξασθενές χρώμιο επέδρασε σημαντικά στην αύξηση της θνησιμότητας του γενικού πληθυσμού της περιοχής των Οινοφύτων από το σύνολο των υπό μελέτη καρκίνων και ειδικότερα τον καρκίνο του πνεύμονα, της ουροδόχου κύστεως και του ήπατος. Υλικό και μέθοδος: Συνολικά στην μελέτη συμπεριλήφθησαν 67 θανόντες από καρκίνο (ήπατος, νεφρού, ουροδόχου κύστεως, χειλιών και στοματικής κοιλότητας, στομάχου και πνεύμονα) και 201 μάρτυρες. Μονοπαραγοντική και πολυπαραγοντική στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε στο σύνολο των συλλεχθέντων δεδομένων για το σύνολο των υπό μελέτη καρκίνων και ειδικότερα τον καρκίνο του πνεύμονα, της ουροδόχου κύστεως και πνεύμονα. Αποτελέσματα: Η σχετική πιθανότητα θανάτου από κάποιον τύπο καρκίνου (των υπό μελέτη τύπων καρκίνων) των κατοίκων των Οινοφύτων είναι σχεδόν 5πλάσια (OR=5,052, p-value=0,024) της αντίστοιχης σχετικής πιθανότητας των κατοίκων του Κλειδιού. Σχετικά με τον Δείκτη έκθεσης, φαίνεται ότι η αύξηση κατά μία μονάδα της συγκεκριμένης μεταβλητής αυξάνει την σχετική πιθανότητα θανάτου από κάποιον τύπο καρκίνου κατά 11,7% (p-value=<0,001). Η σχετική πιθανότητα θανάτου από καρκίνο του πνεύμονα των κατοίκων των Οινοφύτων είναι σχεδόν 10πλάσια (OR=10,381, p-value=0,054) της αντίστοιχης σχετικής πιθανότητας των κατοίκων του Κλειδιού. Ακόμη σχετικά με τον δείκτη έκθεσης, φαίνεται ότι η αύξηση κατά μία μονάδα της συγκεκριμένης μεταβλητής αυξάνει την σχετική πιθανότητα θανάτου από καρκίνο πνεύμονα κατά 12,1% (p-value=<0,001). Αξίζει να σημειωθεί ότι η σχετική πιθανότητα θανάτου από καρκίνο πνεύμονα είναι κατά 136,6% (p-value=<0,001) αυξημένη για κάθε επιπλέον ημέρα χρήσης (εβδομαδιαίως) του νερού της βρύσης ή του πηγαδιού για το πλύσιμο των ρούχων. Σχετικά με τον Δείκτη έκθεσης, φαίνεται ότι η αύξηση κατά μία μονάδα της συγκεκριμένης μεταβλητής αυξάνει την σχετική πιθανότητα θανάτου από καρκίνο ουροδόχου κύστεως ή ήπατος κατά 4,7% (p-value=0,107). Στην μονοπαραγοντική ανάλυση, γίνεται επίσης σαφές ότι οι θανόντες από καρκίνο ήπατος ή ουροδόχου κύστεως παρουσιάζουν υψηλότερο Δείκτη έκθεσης σχετικά με την κατανάλωση νερού τόσο για πόση όσο και μαγείρεμα από διάφορες πηγές. Συμπεράσματα: Η παραμονή στην περιοχή των Οινοφύτων και η κατανάλωση νερού από την βρύση ή το πηγάδι τόσο για πόση και μαγείρεμα όσο και για την υγιεινή ή και το πλύσιμο των ρούχων αυξάνουν (με στάθμιση για το κάπνισμα και την έκθεση σε άλλους παράγοντες) σε βαθμό στατιστικά σημαντικό την πιθανότητα θανάτου από κάποιον από τους υπό μελέτη καρκίνους και ειδικότερα από τον καρκίνο του πνεύμονα, της ουροδόχου κύστεως και του ήπατος.