Σωματική ακεραιότητα και υποβοηθούμενη αναπαραγωγή: η ποινική ευθύνη στο πλαίσιο της θεραπευτικής αγωγής

Abstract

The present dissertation deals with the consequences of the application of medical methods of assisted reproduction to the corporal integrity of the woman and to the child to be. The subject is examined not only from the perspective of general Penal Law but also from the provisions of Law 3305/2005. A meticulous study of the medical methods and techniques of assisted reproduction and the risks involved has brought to the forefront the crucial significance of the genetic material, which is protected as a separate vested right, while at the same time it functions as a shield of protection for both the corporal integrity of the woman and of the child to be. What is stressed next, are the flaws and the weaknesses of the above-mentioned law in regard to crime typology and the extent of the sanctions provided. In addition, a hermeneutic approach that guarantees the application of the fundamental principles of Penal Law is recommended. Lastly, the degree of responsibility of the medical staff that implements the above-mentioned methods is assessed along with the reasons that could limit that responsibility.

Αντικείμενο της διατριβής είναι οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει η εφαρμογή των μεθόδων ιατρικής υποβοήθησης της αναπαραγωγής στη σωματική ακεραιότητα της γυναίκας και του παιδιού που πρόκειται να γεννηθεί. Το θέμα εξετάζεται τόσο στο πλαίσιο του γενικού Ποινικού Δικαίου όσο και υπό το πρίσμα των διατάξεων του ν. 3305/2005. Μετά από μια εκτενή αναφορά στις μεθόδους ιατρικής υποβοήθησης της αναπαραγωγής, αλλά και τους κινδύνους που αυτές εγκυμονούν, αναδείχθηκε ο κυρίαρχος ρόλος που διαδραματίζει το γεννητικό υλικό, το οποίο προστατεύεται μεν ως αυτοτελές έννομο αγαθό, αλλά ταυτόχρονα λειτουργεί και ως ασπίδα προστασίας για τη σωματική ακεραιότητα γυναίκας και παιδιού. Στη συνέχεια, επισημαίνονται πλημμέλειες και κενά του ανωτέρω νόμου σε σχέση με τον τρόπο τυποποίησης των εγκλημάτων, αλλά και το ύψος των απειλούμενων ποινών, ενώ προτείνεται και μια ερμηνευτική προσέγγιση που εξασφαλίζει την προσήλωση στις βασικές αρχές του Ποινικού Δικαίου. Τέλος, ερευνάται η ευθύνη του ιατρικού προσωπικού που εφαρμόζει τις συγκεκριμένες μεθόδους, καθώς και οι λόγοι που θα μπορούσαν να περιορίσουν την ευθύνη αυτή.