Η οπτική αντίληψις εις την νόσον του Alzheimer και την αγγειακή άνοια

Abstract

Alzheimer’s Disease (AD) and Vascular Dementia (VD) are the most common causes of dementia in elder population. Alzheimer’s Disease (AD) impairs visual function in the early course of the disease. On the other hand, Vascular Dementia is also associated with vision deficiencies. The aim of our study is to investigate the correlation between the visual perception in patients suffering from the mentioned above type of dementias. In our study, 103 individuals voluntarily participated. The participants were divided into three groups: Controls (n=35, M:39, F:64), AD (n=32, M:11, F:21 ) and VD (n=36, M:12, F:24 ). The severity of cognitive impairment of all individuals was measured with the psychometric tests MMSE and SKT and they were classified according to the Reisberg GDS and the CDR scales. The visual perception of all participants was estimated with the use of Ishihara plates. All participants underwent: a) the Ishihara Test (38 plates) and b) The color recognition test From the Total Ishihara Test results we calculated separately the scores of: 1) single digit, 2) double digit, 3) tail tracing, 4) false-positive number, and 5) false-positive tail tracing plates. In addition we made collections of plates having the same color, and organised them in 7 coloration groups (A to G), for which we calculated the correct answers. The Ishihara test reaction time was categorised according to the participants’ performance as: normal = 5 sec, late=5-10 sec and very late >10 sec. For the color recognition test, the participants were asked to identify the colors used in each chart. Our results showed statistically significant differences (p<0.01) in all parameters of the three groups, except for the demographic data (age, sex, education). Next we studied the results of the visual perception as above, excluding the control group. We observed statistically significant differences (p<0.05) between AD and VD patients for all parameters except of: age, sex, education, MMSE and SKT scores and coloration group G. Finally patients were classified in clinical stages according to the Reisberg global deterioration scale, and visual perception tests of AD and VD patients in the same dementia scale were compared. The study revealed statistically significant differences for some parameters, but not for all. We excluded the 20 plates in which no statistically significant difference was observed. The remaining 18 plates (plate No: 2 to 13 and 32 to 37) score revealed statistically significant differences between AD and VD patients, in Reisberg scales 2 to 4. The mean score values of the groups were for AD=M: 12,35±3,048 and VD=M: 17,42±1,018. The lower and upper bounds for AD were 10,92-13,78 and for VD were 16,99-17,85 (with 95% confidence interval of mean). These data provided the evidence that our 18-chart collection can be used as an easy and not time-consuming screening test for the differential diagnosis in the early stages of dementia (Reisberg Scale 2 to 4) between Alzheimer’s Disease and Vascular dementia.

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση και η συσχέτιση της οπτικής αντίληψης στην ν.Alzheimer (ΝΑ) και στην Αγγειακή Άνοια (ΑΑ) και η προσπάθεια ανεύρεσης ενός νέου διαφοροδιαγνωστικού μέσου. Στην έρευνα συμμετείχαν εθελοντικά 103 άτομα(Α:39, Θ:64) ελεγμένα ως προς την όρασή τους και δημιουργήθηκαν τρεις ερευνητικές ομάδες : η 1η ομάδα (Μάρτυρες) αποτελούνταν από 35 υγιή άτομα (Α:16, Θ: 19),η 2η ομάδα ΝΑ από 32 άτομα (Α:11, Θ:21 ) και η 3η ομάδα (ΑΑ) αποτελούνταν από 36 άτομα ( Α:12, Θ:24 ). Κρίναμε ότι οι πίνακες Ishihara ήταν το κατάλληλο εργαλείο για την έρευνά μας, εφόσον οι αριθμοί αποτελούν διεθνή γλώσσα και η δυσκολία των πινάκων είναι ποικίλη. Όλοι υποβλήθηκαν στις ψυχομετρικές δοκιμασίες ΜΜSE και SKT και η βαρύτητα της νόσου κατατάχθηκε βάσει των κλιμάκων Reisberg και CDR. Η οπτική αντίληψη όλων διερευνήθηκε με την δοκιμασία χρωματικής αντίληψης Ishihara και την δοκιμασία αναγνώρισης ορθού χρώματος. Μετρήθηκε επίσης ο χρόνος ανταπόκρισης των συμμετεχόντων. Υπολογίσθηκαν οι διάμεσες τιμές των ορθών απαντήσεων: 1. στη δοκιμασία Ishihara επί 38 πινάκων 2. στην δοκιμασία αναγνώρισης ορθού χρώματος. Υπολογίσθηκαν επίσης χωριστά οι ορθές απαντήσεις των πινάκων με : μονοψήφιο αριθμό (8), διψήφιο αριθμό (13), ιχνηλάτηση μονοπατιού (11), ψευδώς-θετική ιχνηλάτηση μονοπατιού (2) ψευδώς-θετικό αριθμό (4) και οι ορθές απαντήσεις 7 ομάδες πινάκων (Α έως Ζ) με την ίδια χρωματική απόχρωση. Βρέθηκε ότι υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των τριών ομάδων σε όλες τις παραμέτρους εξαιρουμένων των δημογραφικών στοιχείων. Αφού αποκλείσθηκαν οι μάρτυρες, συγκρίθηκαν οι ασθενείς ΝΑ και ΑΑ και παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά προς όλες τις μεταβλητές πλην: ηλικίας, φύλου, μορφωτικού επιπέδου, ψυχομετρικών δοκιμασιών MMSE και SKT και των πινάκων χρωματικής απόχρωσης Ζ. Οι ασθενείς των δύο ομάδων κατηγοριοποιήθηκαν στην κλίμακα Reisberg και διαπιστώθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ τους σε κάποιες παραμέτρους στις βαθμίδες Reisberg 2-5 ενώ σε άλλες όχι. Όπου υπήρχαν στατιστικές διαφορές οι επιδόσεις των αγγειακών ασθενών ήταν καλύτερες από αυτές των πασχόντων από ν.Alzheimer της ίδιας βαθμίδας ενώ δεν παρουσίασαν σημαντικές διαφορές στις βαθμίδες Reisberg >5. Στους ψευδώς θετικούς πίνακες αριθμών και ιχνηλάτησης όπως και σε όλους των αποχρώσεων Α , Ε, ΣΤ και Ζ φαίνεται ή να μην παρουσιάζουν στατιστικά σημαντικές διαφορές ή να μην διατηρείται αυτή η διαφορά σε συνεχόμενες βαθμίδες Reisberg. Για τον λόγο αυτό, αποκλείσθηκαν 20 πίνακες και έγινε στατιστική επεξεργασία τον υπολοίπων. Οι πίνακες που επεξεργαστήκαμε τελικά ήταν 18 και αφορούσαν τους υπ. αριθμόν 2 έως 13 και 32 έως 37 πίνακες της δοκιμασίας Ishihara.(Μονοψήφιοι, Διψήφιοι, και Ιχνηλάτησης αποκλειστικά στις αποχρώσεις Β, Γ, Δ). Από τα ευρήματά της τελευταίας προσέγγισης καταλήξαμε ότι, στις βαθμίδες 2 έως 4 της κλίμακας Reisberg, οι πάσχοντες από ν.Alzheimer και νοσούντες από Αγγειακή Άνοια έχουν ως όρια ορθών απαντήσεων τις τιμές από 10,92 έως 13,78 (Μέση Τιμή: 12,35, Σταθ. Απόκλιση: 3,048) και 16,99 έως 17,85 αντίστοιχα (Μέση Τιμή: 17,42 , Σταθ. Απόκλιση: 1,018) με επίπεδο εμπιστοσύνης 95%.Αυτό μας επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε το σύνολο των 18 επιλεγμένων πινάκων ως δοκιμασία για την διάκριση μεταξύ των πασχόντων από τη ν.Alzheimer και την Αγγειακή Άνοια, εφόσον εξασφαλίζουν σαφή όρια επίδοσης για την κάθε ομάδα, απέχοντα σημαντικά μεταξύ τους.