Οικογεωγραφική μελέτη του ενδημικού τύφου και των μπαρτονελλώσεων στην Κύπρο

Abstract

Στην παρούσα μελέτη τα τρωκτικά, οι γάτες και τα εκτοπαράσιτά τους χρησιμοποιήθηκαν σαν δείκτες (indicators) της παρουσίας και της διασποράς παθογόνων βακτηρίων που ανήκουν στα γένη Rickettsia sp και Bartonella sp, στην Κύπρο ένα νησιωτικό οικοσύστημα. Ο αιτιολογικός παράγοντας του ET R. typhi παρουσιάζει ευρεία διασπορά στα υπόδοχα και τους μεταβιβαστές. Ο βαθμός μόλυνσης των υπόδοχων με R. typhi ήταν υψηλός. Επιβεβαιώθηκε ο ρόλος των τρωκτικών του γένους R. rattus και R. norvegicus και των ψύλλων τους στην επιδημιολογική αλυσίδα της Rickettsia typhi στην Κύπρο. Στην επιδημιολογική αλυσίδα σαν υπόδοχο θηλαστικό λειτουργεί ο αρουραίος, κυρίως ο R. norvegicus και σαν μεταβιβαστής ο ψύλλος Χ. cheopis ο οποίος φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο. Τα αποτελέσματα από τη μελέτη των αρθροπόδων μεταβιβαστών των υπό μελέτη παθογόνων, συγκρίθηκαν με αυτά που προέκυψαν από τη μελέτη των θηλαστικών ξενιστών καθώς και με προηγούμενες μελέτες σε ανθρώπινο πληθυσμό και με διαθέσιμα δεδομένα για κλινικά περιστατικά σε ασθενείς. Προέκυψε το συμπέρασμα ότι η γεωγραφική κατανομή των αρθροπόδων μεταβιβαστών ακολουθεί την γεωγραφική κατανομή των παθογόνων που αυτά μεταφέρουν. Η μηχανογραφημένη χαρτογράφηση αποδείχτηκε ένα χρήσιμο εργαλείο στην επιδημιολογική διερεύνηση. Η τοποθέτηση των αποτελεσμάτων του εργαστηριακού ελέγχου και των επιδημιολογικών δεδομένων σε χάρτες έδωσε τη δυνατότητα να εντοπιστούν περιοχές με υψηλό επιπολασμό των παθογόνων στα υπόδοχα και τους μεταβιβαστές. Δίνεται έτσι η δυνατότητα να αναζητηθούν πιο συστηματικά σ’ αυτές τις περιοχές κλινικά στον άνθρωπο, να διερευνηθεί η σχέση των κρουσμάτων με το χώρο και να διαπιστωθεί η συγκέντρωση κρουσμάτων σε μια περιοχή. Εντοπίστηκαν περιοχές με υψηλό επιπολασμό και προσδιορίστηκαν περιοχές υψηλού κίνδυνου για τη R. Typhi. Η συγκεκριμένη εργασία έκτος του ότι παρέχει επιδημιολογικά στοιχεία και πληροφόρηση αποτελεί και ένα βασικό οδηγό για αποτελεσματικά προγράμματα ελέγχου και σε άλλες περιοχές. Η παρούσα μελέτη συνέβαλε στον προσδιορισμό των φυσικών ξενιστών και του βαθμού μόλυνσής τους σε επίπεδο χώρας στην αναζήτηση πληροφοριών για την αποσαφήνιση των συνθηκών και των παραγόντων που συμβάλλουν στη διατήρηση και την εξάπλωση των υπό μελέτη παθογόνων αλλά και την αναζήτηση ενδημικών περιοχών. Η πληροφορία μπορεί να αξιοποιηθεί για την επιτήρηση των παθογόνων από τους φορείς της υγείας.