Ανάπτυξη ορθογραφημένης γραφής: η σχέση φωνολογικής και μορφοσυντακτικής ενημερότητας

Abstract

The present research diachronically examines the development of orthographically correct writing in students of all grades of Primary School, as well as its relationship with the phonological and morphosyntactic awareness. The correlation of the above variables with various factors, was, still, investigated, such as intelligence, but also the child’s attending school and the parent’s educational and economic level. In the investigation 240 students who were attending the six grades of Primary School took part, 55,8% ( 134 students ) of the sample consisted of students attending the 1st Primary School in Schimatari, whereas 44,2% (106 students ) are students of the Primary School in Oinofita. The students participated in the first, the second and the third measurement. Participants in the investigation were, also, the children’s parents. 32,9% of fathers 24,5$ of mothers have graduated from Highest Educational Institutes – Technological Educational Institutes. 34,2% (76) of fathers and 43,2%(95) of mothers had a certificate of Senior High School. For the evaluation of the children’s orthographic ability eight tasks were used: a)Misspelled text, b)Task of dictation words with a common stem, c)Task of dictating sentences with derivative words of the previous task, d) Task of dictating words a common suffix, e) Task of dictating sentences with derivative words of the previous task, f) Task of choosing right or wrong word, g)Task of dictating words ( simple and compound ), and h)Task of dictating sentences with derivative pseudowords of the words of the previous task. The phonological awareness was also evaluated with the following tasks: a) Task of recognizing the rhyme , b) Task of distinguishing common beginning middle or ending syllable, c) Task of recognizing common beginning – ending phoneme, d)Task of syllabic segmentation e)Task of phonemic segmentation, f) Task of deletion of beginning , middle , ending syllable, g) Task of deletion of beginning or ending phoneme, and h) Task of substitution of beginning phoneme. 9 For the morphosyntactic awareness of the student’s five tests were used: a) Task of evaluation of grammatically – correction and explanation of grammatically incorrect sentences, b) Berko’s test (Task of derivative morphology), c) Task of sentence analogy and d) Task of words in mixed order for the construction of sentences. The level of the student’s intelligence was investigated with the Greek WISC – III (Georgas, Paraskevopoulos, Bezeveghis, & Giannitsas, 1997). The parent’s questionnaire contained questions regarding: a)their educational and economic level, b)The child’s study environment ( library, place of study ), c)Their occupation with the child’s study. Main finding of the study was the ascertainment that the orthographic awareness has a developmental character while the children cover various stages of acquiring , understanding and dealing with the rules of correct writing. Still a clear relationship among the three skills of language awareness, orthographically correct writing, phonological awareness and morphosyntactic knowledge. However the relation among them is not linear in the sense that the ability of orthographically correct writing connects also with other factors, such as intelligence, the parent’s educational level but also the attending school.

Η παρούσα έρευνα εξετάζει διαχρονικά την ανάπτυξη της ορθογραφημένης γραφής στους μαθητές όλων των τάξεων του #ημοτικού σχολείου, καθώς και τη σχέση της με την φωνολογική και μορφοσυντακτική ενημερότητα. #ιερευνήθηκε ακόμη, η συσχέτιση των παραπάνω μεταβλητών με διάφορους παράγοντες, όπως η νοημοσύνη, αλλά και το σχολείο φοίτησης του παιδιού και το μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο των γονέων. Στην έρευνα έλαβαν μέρος 240 μαθητές που φοιτούσαν στις έξι τάξεις του δημοτικού σχολείου. Το 55,8% (134) του δείγματος αποτέλεσαν μαθητές που φοιτούσαν στο 1ο #ημοτικό Σχολείο Σχηματαρίου, ενώ το 44,2% (106) είναι μαθητές του #ημοτικού Σχολείου Οινοφύτων. Οι μαθητές συμμετείχαν στην πρώτη, την δεύτερη και την τρίτη μέτρηση. Συμμετέχοντες στην έρευνα ήταν και οι γονείς των παιδιών. Το 32,9 (73) των πατέρων και το 24,5 (54) των μητέρων έχει αποφοιτήσει από ΑΕΙ-ΤΕΙ. Απολυτήριο Λυκείου είχε το 34,2% (76) των πατέρων και το 43,2 (95) των μητέρων. Για την αξιολόγηση της ορθογραφικής ικανότητας των μαθητών χρησιμοποιήθηκαν οκτώ έργα (α) Ανορθόγραφο κείμενο, (β) Έργο υπαγόρευσης λέξεων με κοινό θέμα, (γ) Έργο Υπαγόρευσης προτάσεων με παράγωγες λέξεις του προηγούμενου έργου, (δ) Έργο υπαγόρευσης λέξεων με καταληκτική ομοιότητα, (ε) Έργο Υπαγόρευσης προτάσεων με λέξεις του προηγούμενου έργου, (στ) Έργο επιλογής σωστής - λάθος λέξης, (ζ) Έργο υπαγόρευσης λέξεων (απλών και σύνθετων), και (η) Έργο υπαγόρευσης προτάσεων με παράγωγες ψευδολέξεις των λέξεων του προηγούμενου έργου. Η φωνολογική ενημερότητα αξιολογήθηκε επίσης με τα εξής έργα: (α) Έργο αναγνώρισης της ομοιοκαταληξίας, (β) Έργο διάκρισης κοινής, αρχικής, μεσαίας ή τελικής συλλαβής, (γ) Έργο αναγνώρισης κοινού αρχικού - τελικού φωνήματος, (δ) Έργο συλλαβικής κατάτμησης, (ε) Έργο φωνημικής κατάτμησης, (στ) Έργο απάλειψης αρχικής, μεσαίας, τελικής συλλαβής, (ζ) Έργο απάλειψης αρχικού ή τελικού φωνήματος, και (η) Έργο αντικατάστασης αρχικού φωνήματος. Για τη μορφοσυντακτική ενημερότητα των μαθητών χρησιμοποιήθηκαν πέντε δοκιμασίες: (α) Έργα εκτίμησης γραμματικότητας - διόρθωσης και εξήγησης αντιγραμματικών προτάσεων, (β) #οκιμή Berko (Έργο παραγωγικής μορφολογίας), (γ) Έργο 7 αναλογίας προτάσεων, και (δ) Έργο λέξεων σε ανακατεμένη σειρά για την κατασκευή προτάσεων. Το επίπεδο νοηματικής ικανότητας των παιδιών εξετάστηκε με το Ελληνικό WISC-III (Γεώργας, Παρασκευόπουλος, Μπεζεβέγκης, & Γιαννίτσας, 1997). Το ερωτηματολόγιο των γονέων περιλάμβανε ερωτήσεις που αφορούσαν: (α) το μορφωτικό και οικονομικό του επίπεδο, (β) το περιβάλλον μελέτης του παιδιού (βιβλιοθήκη, χώρος μάθησης), (γ) την ενασχόληση με τη μελέτη του παιδιού. Κεντρικό εύρημα της μελέτης αποτέλεσε η διαπίστωση ότι η ορθογραφική ενημερότητα έχει εξελικτικό χαρακτήρα καθώς τα παιδιά διανύουν διάφορα στάδια κατάκτησης, κατανόησης και χειρισμού των κανόνων σωστής γραφής. Ακόμα, προέκυψε ξεκάθαρη σχέση μεταξύ των τριών δεξιοτήτων γλωσσικής επάρκειας: ορθογραφημένης γραφής, φωνολογικής επάρκειας και μορφοσυντακτικής γνώσης. #στόσο η σχέση μεταξύ τους δεν είναι γραμμική με την έννοια ότι η ικανότητα ορθογραφημένης γραφής συναρτάται και από άλλους παράγοντες, όπως η νοημοσύνη, το μορφωτικό επίπεδο των γονέων, αλλά και το σχολείο φοίτησης. Λέξεις-κλειδιά: συστήματα γραφής, ορθογραφία, ορθογραφημένη γραφή, μοντέλα ορθογραφημένης γραφής, φωνολογική ενημερότητα, μορφοσυντακτική ενημερότητα