Η διαμόρφωση εθνοτικών ταυτοτήτων στην βόρεια Συροπαλαιστίνη κατά την μετάβαση από την ΥΕΧ στην ΠΕΣ (12ος-10ος αι. π.Χ.)

Abstract

This doctoral dissertation investigates the processes involved in the formation of ethnic identities in northern Levant during the transition from the Late Bronze Age (LBA) to the Early Iron Age (EIA), between the 12th and 10th centuries BCE. Drawing on theoretical and methodological tools from archaeology, anthropology, and sociology, the study rejects any predefined set of ethnic traits and adopts an interpretive approach based on the analysis of material traces of everyday practices. The theoretical framework is grounded in Practice Theory, emphasising the role of human agency, collective memory, and the broader social context in the construction of identities. The dissertation proposes an analytical tool for the archaeological study of ethnic identity—not as a static category, but as a dynamic and negotiable social reality. The study employs functional analysis of ceramic vessels to examine dietary practices and behaviours at 15 archaeological sites across northern Syro-Palestine. Through comparative analysis, it aims to identify patterns of practice that suggest the formation and maintenance of ethnic identities. The dissertation's findings highlight the significance of material practices in shaping ethnic identity and underline the need for interdisciplinary approaches to the study of past identities.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή εξετάζει τις διαδικασίες διαμόρφωσης των εθνοτικών ταυτοτήτων στη βόρεια Συροπαλαιστίνη κατά τη μετάβαση από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού (ΥΕΧ) στην Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου (ΠΕΣ), μεταξύ 12ου και 10ου αιώνα π.Χ. Αντλώντας από θεωρητικά και μεθοδολογικά εργαλεία της αρχαιολογίας, της ανθρωπολογίας και της κοινωνιολογίας, η έρευνα απορρίπτει τον εκ των προτέρων καθορισμό των εθνοτικών χαρακτηριστικών και επιλέγει μια ερμηνευτική προσέγγιση βασισμένη στην ανάλυση των υλικών καταλοίπων των καθημερινών πρακτικών. Το θεωρητικό υπόβαθρο στηρίζεται στη Θεωρία της Πρακτικής, τονίζοντας τη σημασία της ανθρώπινης δράσης, της συλλογικής μνήμης και του κοινωνικού πλαισίου στη συγκρότηση ταυτοτήτων. Η διατριβή προτείνει ένα αναλυτικό εργαλείο για την αρχαιολογική μελέτη των εθνοτικών ταυτοτήτων, όχι ως στατική κατηγορία, αλλά ως δυναμική και διαπραγματεύσιμη κοινωνική πραγματικότητα. Η μελέτη αξιοποιεί τη λειτουργική ανάλυση κεραμικών αγγείων για να διερευνήσει τις διατροφικές πρακτικές συμπεριφορές σε 15 αρχαιολογικές θέσεις της βόρειας Συροπαλαιστίνης. Μέσα από συγκριτική ανάλυση, επιδιώκεται να εντοπιστούν τα μοτίβα πρακτικής δράσης που υποδηλώνουν τη συγκρότηση και διατήρηση εθνοτικών ταυτοτήτων. Τα συμπεράσματα της διατριβής αναδεικνύουν τη σημασία των υλικών πρακτικών στη συγκρότηση της εθνοτικής ταυτότητας και επισημαίνουν την ανάγκη διεπιστημονικής προσέγγισης για τη μελέτη των ταυτοτήτων στο παρελθόν.