Ανάπτυξη ολοκληρωμένης μεθόδου για την αξιολόγηση αναπτυξιακών προγραμμάτων

Abstract

The subject of the thesis is the development of an integrated methodology for the evaluation of development programs within the framework of the systemic decision-making approach. The work focused on investigating the factors that will contribute to the maximum absorption and utilization of resources, as well as measures for more effective management of development programs. At the same time, measures were proposed to optimize the procedures for the inclusion of projects in the development programs and their successful completion. More specifically, in order to achieve the above objectives, an extensive literature review was carried out of the multi-criteria evaluation methods of programs and projects that have been applied in the public sector in the last decade. A study and analysis of typical public administration structures and functions and an extensive literature review were carried out to determine the criteria and sub-criteria that determine the effectiveness and impact of development programs in all affected sectors. The identified criteria and sub-criteria were used in a program evaluation model developed as a combination of three evaluation methods, the Analytical Hierarchy Process (AHP), the Likert scale classification/prioritization methodology and the Weighted score method (Wsm).More specifically, AHP was used to calculate the weights of the criteria and sub-criteria related to the optimal management of development programs, while the Likert scale was used to prioritize the choices of some of the above criteria. Based on these criteria, an electronic questionnaire for the management of development programs was created based on the weighted scoring model (weighted score method) and rates their effectiveness. The questionnaire is in electronic form and serves as an e-governance tool for the evaluation of development programs. The methodology developed was applied to co-financed regional or sectoral NSRF operational programs 2014-2020, and to specific examples of programs in order to evaluate its effectiveness.

Αντικείμενο της διατριβής είναι η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης μεθοδολογίας για την αξιολόγηση αναπτυξιακών προγραμμάτων στα πλαίσια της συστημικής προσέγγισης λήψης αποφάσεων. Η εργασία επικεντρώθηκε στη διερεύνηση των παραγόντων που θα συμβάλλουν στη μέγιστη απορρόφηση και αξιοποίηση πόρων, καθώς και σε μέτρα για την αποτελεσματικότερη διαχείριση αναπτυξιακών προγραμμάτων. Παράλληλα, κατέληξε σε προτάσεις βελτιστοποίησης των διαδικασιών για την ένταξη έργων στα αναπτυξιακά προγράμματα και την επιτυχή ολοκλήρωση τους. Αναλυτικότερα, για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, πραγματοποιήθηκε εκτεταμένη βιβλιογραφική ανασκόπηση των πολυκριτηριακών μεθόδων αξιολόγησης προγραμμάτων και έργων που έχουν εφαρμογή στο δημόσιο τομέα την τελευταία δεκαετία. Πραγματοποιήθηκε μελέτη και ανάλυση τυπικών δομών και λειτουργιών της δημοσίας διοίκησης και εκτεταμένη βιβλιογραφική ανασκόπηση για τον προσδιορισμό των κριτηρίων και υποκριτηρίων που καθορίζουν την αποτελεσματικότητα και επίδραση των αναπτυξιακών προγραμμάτων σε όλους τους επηρεαζόμενους τομείς.Τα κριτήρια και τα υποκριτήρια που προσδιορίστηκαν χρησιμοποιήθηκαν σε ένα μοντέλο αξιολόγησης προγραμμάτων που αναπτύχθηκε ως συνδυασμός τριών μεθόδων αξιολόγησης, της Διαδικασίας Αναλυτικής Ιεράρχησης (AHP), της μεθοδολογίας ταξινόμησης/προτεραιοποίησης Likert scale και της μεθόδου σταθμισμένης βαθμολόγησης Weighted score method (Wsm). Πιο συγκεκριμένα, η AHP χρησιμοποιήθηκε για τον υπολογισμό των βαρών των κριτηρίων και των υποκριτηρίων που σχετίζονται με τη βέλτιστη διαχείριση αναπτυξιακών προγραμμάτων, ενώ η κλίμακα Likert χρησιμοποιήθηκε για την ιεράρχηση των επιλογών ορισμένων εκ των παραπάνω κριτηρίων. Με βάση αυτά τα κριτήρια δημιουργήθηκε ένα ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο διαχείρισης αναπτυξιακών προγραμμάτων που βασίζεται στο μοντέλο σταθμισμένης βαθμολόγησης (weighted score method) και βαθμολογεί την αποτελεσματικότητα τους. Το ερωτηματολόγιο έχει ηλεκτρονική μορφή και χρησιμεύει ως ένα εργαλείο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για την αξιολόγηση αναπτυξιακών προγραμμάτων. Η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε εφαρμόστηκε σε συγχρηματοδοτούμενα περιφερειακά ή τομεακά επιχειρησιακά προγράμματα ΕΣΠΑ 2014-2020, και σε συγκεκριμένα παραδείγματα προγραμμάτων προκειμένου να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα της.