The passage to adulthood: young heroines in women's literture of the early greek mid-war era

Abstract

This thesis delves into the portrayal of young heroines' journeys towards adulthood in early Greek Midwar Era women's literature. It poses three main research questions regarding the existence and characteristics of a distinct feminine quest and the methods employed by female writers to depict this journey. Drawing on the works of Carl Jung, Joseph Campbell, Arnold Van Gennep and other post-Jungian theorists, the first part (Introduction, Chapter 1,Chapter 2, Chapter 3, Chapter 4, Chapter 5) establishes Psychoanalysis as the literary methodological framework and defines key terms such as archetype, journey/quest, adulthood, rites of passage, and the elixir/boon. Through the analysis of lesser-known novels of the era (Η Ερωμένη της, Γυναίκες, Λεβαντινισμοί, Το Τάλαντο της Σμαρώς, Η ξεπάρθενη,),the thesis attempts to view the female passage to adulthood as an internal female Monomyth, different from its male counterpart and at the same time examine the feminine quest under the scope of post-Jungian feminism and psychoanalytic literary theory. The sociopolitical context of Midwar Greece is explored as a backdrop for women writers to reflect on oppressive social realities and advocate for female liberation. In the second part (Chapter 6, Chapter 7, Chapter8), the works understudy are analyzed from Jungian and Campbellian perspectives, highlighting common characteristics and challenges faced by women as distinct individuation journeys. Through the separation of the esoteric female quest into stages (initiation, separation, exit) that correspond to the Jungian archetype embodiments necessary for individuation (detaching the persona, merging with the shadow and the union of the contrasexual archetype) the feminine quest can be studied under a methodological framework that exposes the universality of the quest and the distinct features of the female transition into adulthood. Ultimately the heroines' journey leads the female subjects to a deeper understanding of their own nature and permits them to adopt a reflective stance towards their struggles and growth. The individuation journey leads to the adoption of the Writer Archetype which translates to the Campbellian Elixir; the women understudy after an exclusively gendered journey decide to spread awareness to the female community and inform the future generations of women for their current position. Additionally, through the use of a confessional tone (epistolary, diary and travel literature) they hint to the changes that need to take place henceforward for a prosperous and sustainable future of the female community. The conclusion (Chapter 9) synthesizes the above findings, emphasizes the study's contribution and suggests avenues for future research, while reflecting on encountered challenges. Overall, the thesis offers a nuanced understanding of the feminine journey towards adulthood in early Greek Midwar literature, shedding light on young women's experiences and contributions to women’s literature.

Η παρούσα διατριβή εξετάζει την απεικόνιση της ενηλικίωσης των νεαρών γυναικείων χαρακτήρων εν είδει ταξιδιού στα μυθιστορήματα Ελληνίδων συγγραφέων του Μεσοπολέμου. Θέτει τρία κύρια ερευνητικά ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξη του γυναικείου περάσματος στην ενηλικίωση και τα χαρακτηριστικά της διακριτής γυναικείας αναζήτησης και των μεθόδων που χρησιμοποιούν οι γυναίκες συγγραφείς για να απεικονίσουν αυτό το ταξίδι. Το μεθοδολογικό πλαίσιο ορίζεται από τις θεωρίες του CarlJung, Joseph Campbell, Arnold Van Gennep και άλλων μετα-Γκιουνγκιανών θεωρητικών. Το πρώτο μέρος (Εισαγωγή, Κεφάλαιο 1, Κεφάλαιο 2, Κεφάλαιο 3, Κεφάλαιο 4, Κεφάλαιο5) θεσπίζει την Ψυχαναλυτική Κριτική ως το μεθοδολογικό πλαίσιο και ορίζει τους βασικούς όρους της έρευνας όπως «αρχέτυπο», «ταξίδι/αναζήτηση», «ενηλικίωση», «διαβατήριες τελετές» και «ελιξίριο». Μέσα από την επιλογή και μελέτη λιγότερο γνωστών λογοτεχνικών έργων γυναικών συγγραφέων της εποχής του Μεσοπολέμου (Η Ερωμένη της της Ντόρας Ρωζέττη, Γυναίκες της Γαλάτειας Καζαντζάκη, Λεβαντινισμοί της Μαρίας Βόλτου, Το Τάλαντο της Σμαρώς της Αιμιλίας Δάφνη, Η ξεπάρθενη της Λιλίκας Νάκου) η διατριβή αποσκοπεί να παρουσιάσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στάδια της γυναικείας μετάβασης στην ενηλικίωση, η οποία αποτελεί ένα κατά βάση «εσωτερικό» ταξίδι, το οποίο διαφοροποιείται σε πολλά σημεία από το ανδρικό αντίστοιχο Μονόμυθο γνωστό και ως«ταξίδι του ήρωα» (Campbell). Για τη συγκρότηση του θεωρητικού πλαισίου της διατριβής παρουσιάζονται κριτικά και αξιοποιούνται και τα πορίσματα της μετα-Γουνγκιανής φεμινιστικής και ψυχαναλυτικής λογοτεχνικής κριτικής όσον αφορά το ζήτημα της θηλυκής αυτοπραγμάτωσης. Για την αρτιότητα της προσέγγισης εξετάζεται επίσης το κοινωνικο πολιτικό πλαίσιο της Μεσοπολεμικής Ελλάδας ως υπόβαθρο αλλά και αφορμή για τις συγγραφείς να αντικατοπτρίσουν τις καταπιεστικές κοινωνικές πραγματικότητες και να υποστηρίξουν άλλοτε ευθέως και άλλοτε διακριτικά τη γυναικεία χειραφέτηση. Στο δεύτερο μέρος (Κεφάλαιο 6, Κεφάλαιο 7, Κεφάλαιο 8), τα υπό εξέταση έργα αναλύονται κυρίως από την γιουνγκιανή και καμπελιανή ερευνητική σκοπιά, αναδεικνύοντας τα κοινά χαρακτηριστικά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στο κάθε ταξίδι αυτοπραγμάτωσης. Μέσα από τη διάκριση της εσωτερικής γυναικείας αναζήτησης σε στάδια (αναχώρηση, μύηση και έξοδος) που αντιστοιχούν στην υιοθέτηση των αρχετύπων του Γιούνγκ που είναι απαραίτητα στάδια για την αυτοπραγμάτωση (απόσπαση της περσόνα,συγχώνευση της σκιάς και ένωση των αντίθετων φύλων) ο θηλυκός μονόμυθος μπορεί να μελετηθεί υπό ένα μεθοδολογικό πλαίσιο που αποκαλύπτει την καθολικότητα της αναζήτησης και τα διακριτά χαρακτηριστικά της γυναικείας μετάβασης στην ενηλικίωση. Τελικά, το ταξίδι των γυναικείων χαρακτήρων των μυθιστορημάτων οδηγεί σε διαφορετικούς αναβαθμούς τους χαρακτήρες αυτούς σε μια βαθύτερη κατανόηση της δικήςτους φύσης και τους επιτρέπει να υιοθετήσουν μια αναστοχαστική στάση έναντι των αγώνων της γυναικείας χειραφέτησης και της ανάπτυξης της προσωπικότητάς τους. Το ταξίδι της αυτοπραγμάτωσης οδηγεί στην υιοθέτηση του «Αρχέτυπου του Συγγραφέα» πουμεταφράζεται στο κατά Κάμπελ «Ελιξίριο». Διαπιστώνεται ότι οι υπό εξέταση γυναικείοι χαρακτήρες, μετά από το αποκλειστικά έμφυλο ταξίδι τους προς την ενηλικίωση, αποφασίζουν μέσω της γραφής να ευαισθητοποιήσουν την γυναικεία κοινότητα και να ενημερώσουν τις μελλοντικές γενιές γυναικών για την τρέχουσα θέση τους στην ελληνική κοινωνία. Επιπλέον, μέσω της χρήσης ενός προσωπικού και εξομολογητικού τόνου (μέσα από τη χρήση επιστολών, ημερολογίων και λογοτεχνίας ταξιδιού), υπονοούν ή και υποδεικνύουν τις αλλαγές που πρέπει να λάβουν χώρα για ένα βιώσιμο μέλλον της γυναικείας κοινότητας. Στα συμπεράσματα (Κεφάλαιο 9) συντίθενται τα παραπάνω ευρήματα, τονίζεται η συμβολή της μελέτης αυτής και προτείνονται προοπτικές για περαιτέρω ζητήματα και πεδία έρευνας, ενώ ανακεφαλαιώνονται οι υφιστάμενες προκλήσεις για την εν λόγω έρευνα. Συνολικά, η διατριβή αυτή επιχειρεί να διερευνήσει ένα θεωρητικό σχήμα μελέτης του γυναικείου ταξιδιού προς την ενηλικίωση αλλά και την ανάλυσή του μέσω συγκεκριμένων κειμενικών παραδειγμάτων από την γυναικεία λογοτεχνία του Ελληνικού Μεσοπολέμου, φωτίζοντας τις εμπειρίες και τις συνεισφορές των νεαρών γυναικών στην γυναικεία λογοτεχνία τόσο ως συγγραφείς όσο και ως χαρακτήρες των λογοτεχνικών έργων και αναδεικνύοντας τη συμβολή τους στην αφύπνιση και ενημέρωση της γυναικείας κοινότητας για τη κοινωνική θέση της γυναίκας κατα τη συγκεκριμένη επόχη.