Κοροπλαστικά εργαστήρια της κλασικής και ελληνιστικής εποχής στην περιοχή της αρχαίας Αγοράς των Αθηνών

Abstract

This thesis examines the coroplastic production in the Athenian Agora during the Late Classical and Hellenistic period and the presence of organized workshops. It is based on the study of two deposits of coroplastic material (C 20:2, F17:4), located in the area southwest of the Agora. The dissertation consists of two volumes. Volume A is divided into two parts: the main body of the study, which is structured into six chapters, and the Catalogue of objects. Chapter 1 is an introduction to the coroplastic art and the history of coroplastic studies. Chapter 2 deals with issues related to the wider social and spatial context of the research, and in particular the importance of the Ancient Agora as a financial and commercial center and the presence of artisans and merchants in the wider area. In the same chapter, reference is made to the excavation context of the material. In Chapter 3, the study focuses on the methods of production, and particularly the examination of the technical characteristics of the objects under study. Here follows a brief reference to the possible division of tasks within the workshops, as identified through the study of the technique. Chapter 4 concentrates on the typological examination of the material, which is based on iconographic and stylistic criteria. Chapter 5 focuses on coroplastic workshops and the connection of one of the two deposits (C 20:2) with two dwellings next to it. In the last Chapter 6, the conclusions obtained are synthesized and concern on the one hand the coroplastic material under study and on the other hand the overall coroplastic production of the Ancient Agora of Athens. Volume A ends with the detailed Catalogue of the objects. Volume B includes the visual material that accompanies the text (plans, excavation photos and images) and the excavation catalogues of the objects.

Η διατριβή έχει ως αντικείμενο την κοροπλαστική παραγωγή της Αρχαίας Αγοράς των Αθηνών και τους συναφείς με αυτήν εργαστηριακούς χώρους. Η έρευνα επικεντρώνεται στη μελέτη δύο κοροπλαστικών συνόλων της ύστερης Κλασικής και Ελληνιστικής περιόδου, τα οποία προέρχονται από τις εργαστηριακές αποθέσεις C20:2 και F17:4 που βρίσκονται στην περιοχή νοτιοδυτικά της Αγοράς. Η διατριβή οργανώνεται σε δύο τόμους. Ο Α΄ τόμος χωρίζεται σε δύο μέρη: το κυρίως σώμα του κειμένου, το οποίο διαρθρώνεται σε έξι κεφάλαια, και τον Κατάλογο των αντικειμένων. Το Κεφάλαιο 1 αποτελεί μία εισαγωγή στην τέχνη της κοροπλαστικής και στην ιστορία της έρευνας. Το Κεφάλαιο 2 πραγματεύεται ζητήματα που αφορούν στο ευρύτερο κοινωνικό και χωρικό πλαίσιο της έρευνας, και ειδικότερα στη σημασία της Αρχαίας Αγοράς ως οικονομικό και εμπορικό κέντρο και την παρουσία των τεχνιτών και εμπόρων στην ευρύτερη περιοχή της. Στο ίδιο κεφάλαιο, γίνεται αναφορά στο ανασκαφικό πλαίσιο του υπό εξέταση υλικού μέσα από την παράθεση των σημαντικότερων ανασκαφικών δεδομένων για τις δύο αποθέσεις. Στο Κεφάλαιο 3, εξετάζονται αναλυτικά οι τεχνικές κατασκευής των υπό μελέτη αντικειμένων, ενταγμένες στην περιγραφή των σταδίων και μεθόδων κατασκευής και διακόσμησης της κοροπλαστικής. Ακολουθεί μία σύντομη αναφορά στον πιθανό καταμερισμό των εργασιών, όπως αυτός εντοπίζεται μέσα από την παραπάνω μελέτη της τεχνικής. Στο Κεφάλαιο 4 ολοκληρώνεται η μελέτη του υλικού με την τυπολογική ομαδοποίηση και εξέτασή του μέσα από εικονογραφικά και στιλιστικά κριτήρια. Το Κεφάλαιο 5 επικεντρώνεται στο ζήτημα των εργαστηριακών χώρων και στη σύνδεση του ενός εκ των δύο εργαστηριακών αποθετών (C 20:2) με παρακείμενες οικίες. Στο Κεφάλαιο 6 γίνεται η σύνθεση των συμπερασμάτων που προέκυψαν και αφορούν αφενός το υπό μελέτη κοροπλαστικό υλικό και αφετέρου συνολικά την κοροπλαστική παραγωγή της Αρχαίας Αγοράς των Αθηνών. Ακολουθεί ο λεπτομερής Κατάλογος των αντικειμένων. Ο Β΄ τόμος αποτελείται από το εποπτικό υλικό που συνοδεύει το κείμενο (κατόψεις, ανασκαφικές φωτογραφίες και εικόνες) και από τους ανασκαφικούς καταλόγους των αντικειμένων.