Φοιτώντας-υπηρετώντας σε σχολείο δεύτερης ευκαιρίας: ιστορίες ζωής εκπαιδευόμενων και εκπαιδευτών

Abstract

The subject of this thesis is the study of life stories from trainers and trainees in Second Chance Schools (SCS) in Central Macedonia, aiming to shed light to cases of people who have made a conscious professional or educational choice, but also to investigate the interaction between trainers and trainees. Furthermore, the thesis aims to explore how the participants' experiences are given meaning and how they construct representations of the self as part of relationshipσ. Based on the above objectives, the study of life stories in this research focuses on the aspects of education that the narrators choose to highlight and how they give meaning to each of them. Moreover, the dialectical relationship between the trainers’ and the trainees’ discourses is discussed. The paper is divided into two parts: the theoretical part includes a definition of the field and a review of the literature, as well as a conceptual approach, including the concepts of biographical composition, subjectification and transindividuality. The second part presents the biographical narrative interview, as well as its analysis methodology, which is a hybrid of social semiotics and thematic analysis, which also utilizes elements of discourse analysis. The main conclusion is that SCS change the lives of the people who are involved with them. Trainers and trainees interact with each other, in a much more substantial and deep way than teachers and students in classic schools. This happens not because of the context of adult education, but due to the curriculum of SCS and its standards, whose integration in the framework of the classic schools is suggested.

Η συγκεκριμένη διατριβή έχει ως αντικείμενο τη μελέτη ιστοριών ζωής από εκπαιδευόμενους και εκπαιδευτές σε ΣΔΕ της Κεντρικής Μακεδονίας, με σκοπό την ανάδειξη περιπτώσεων ατόμων που έχουν κάνει συνειδητή εκπαιδευτική ή επαγγελματική επιλογή, αλλά και τη διερεύνηση της διαλεκτικής που αναπτύσσεται στο πλαίσιο της αλληλεπίδρασης μεταξύ τους. Επιπλέον, επιδίωξη της διατριβής είναι να διερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο νοηματοδοτούνται οι εμπειρίες των συμμετεχόντων και τον τρόπο με τον οποίο κατασκευάζουν αναπαραστάσεις του εαυτού ως μέρους ενός πλέγματος σχέσεων. Με βάση τους παραπάνω στόχους, η μελέτη των ιστοριών ζωής στην έρευνα αυτή εστιάζει στις πτυχές της φοίτησης ή υπηρέτησης που επιλέγουν οι αφηγητές (εκπαιδευόμενοι ή εκπαιδευτές αντίστοιχα) να αναδείξουν και στον τρόπο με τον οποίο νοηματοδοτούν καθεμία από αυτές. Ταυτόχρονα, επιχειρείται η ανάδειξη της διαλεκτικής σχέσης μεταξύ των λόγων που αρθρώνουν οι εκπαιδευόμενοι και αυτού που αρθρώνουν οι εκπαιδευτές σε σχέση με τα ΣΔΕ. Η εργασία χωρίζεται σε δύο μέρη: στο θεωρητικό περιλαμβάνεται προσδιορισμός του πεδίου και ανασκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας, καθώς και ένας σύντομος εννοιολογικός προσδιορισμός, που περιλαμβάνει τις έννοιες της βιογραφικής συγκρότησης, της υποκειμενοποίησης και της διατομικότητας. Στο ερευνητικό μέρος παρουσιάζεται η μεθοδολογία συλλογής του υλικού, η βιογραφική αφηγηματική συνέντευξη, καθώς και η μεθοδολογία ανάλυσής της, που αποτελεί ένα υβρίδιο κοινωνικής σημειωτικής και θεματικής ανάλυσης, που αξιοποιεί στοιχεία της ανάλυσης λόγου. Το κεντρικό συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει η έρευνα είναι ότι τα ΣΔΕ αλλάζουν τη ζωή των ανθρώπων οι οποίοι εμπλέκονται με αυτά. Εκπαιδευόμενοι και εκπαιδευτές βρίσκονται σε μια διαρκή σχέση αλληλεπίδρασης μεταξύ τους, πολύ πιο ουσιαστική και πολύ πιο βαθιά από ό,τι η σχέση μεταξύ των μαθητών και εκπαιδευτικών των σχολείων αναφοράς, όχι, όμως, λόγω του πλαισίου εκπαίδευσης ενηλίκων αλλά λόγω του προγράμματος σπουδών και των προδιαγραφών λειτουργίας των ΣΔΕ, oi οποίες προτείνεται να ενσωματωθούν και στο πλαίσιο των σχολείων αναφοράς.