Κοινωνική Παιδαγωγική και Ενδυνάμωση της σχολικής κοινότητας με την αξιοποίηση της διερευνητικής μάθησης και την υποστήριξη των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.)

Abstract

The continuous changes in the education of the 21st century and in the rapid evolution of the society has created new, more demanding needs of our society. Through these needs, education acquires an even more necessary role in the life and development of children. Economic crises both globally and nationally combined with changes in social structures are leading our society increasingly to the need to create an education that will help students of all ages and create mentally resilient children.This education must create the necessary conditions in which students will be able to acquire the appropriate skills to deal with any social problem they will face. The science of Social Pedagogy has as its fundamental priority the substantial and complete treatment of social pedagogical problems. Through theory, a special way of thinking emerges with a specific methodology, which guides socio-pedagogical actions.Through the activities of Social Pedagogy, students are empowered with skills such as cooperation and communication, skills necessary for the creation of the active citizen of the 21st century. Through all the socio-pedagogical activities, all the social and emotional needs of the students are highlighted and the teacher is now ready to contribute to their smooth treatment.The purpose of the PhD dissertation was to study the impact of various socio-pedagogical programs and interventions on the empowerment of the school community, especially in primary education, through the utilization of the Inquiry Based Learning and the support of Information and Communication Technologies (ICT).In the theoretical part of the present dissertation, reference is made to the theoretical framework of the science of Social Pedagogy, presenting the basic principles on which it is governed. In the research part, the methodology followed and the statistical analysis of the research results are developed as they emerged from the answers of the students of Primary Education, to questionnaires that we provided.The results of the research show that the socio-pedagogical intervention that was carried out leads the students to the promotion of Mental Resilience in all areas. The six characteristics of Mental Resilience, as presented and investigated, confirmed its positive development through the contribution of socio-pedagogical programs.At the same time, the common research elements between Mental Resilience and Emotional Intelligence emerged. The use of Inquiry Based Learning helped the structure of socio-pedagogical actions. Finally, the integration of ICT has contributed positively to the effective cooperation of students with each other and with the teacher.

Οι συνεχείς αλλαγές στην εκπαίδευσης του 21ου αιώνα και στην ραγδαία εξέλιξη της κοινωνίας έχει δημιουργήσει νέες πιο απαιτητικές ανάγκες της κοινωνίας μας. Μέσα από τις ανάγκες αυτές η εκπαίδευση αποκτά ακόμα περισσότερο απαραίτητο ρόλο στη ζωή και την ανάπτυξη των παιδιών. Οι οικονομικές κρίσεις τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε εθνικό επίπεδο σε συνδυασμό με τις αλλαγές στις κοινωνικές δομές οδηγούν την κοινωνία μας όλο και περισσότερο στην ανάγκη δημιουργίας μία εκπαίδευσης, η οποίο θα βοηθήσει τους μαθητές κάθε ηλικίας και θα δημιουργήσει ψυχικά ανθεκτικά παιδιά. Η εκπαίδευση αυτή οφείλει να δημιουργήσει τις απαραίτητες συνθήκες μέσα στις οποίες θα μπορέσουν οι μαθητές να αποκτήσουν τις κατάλληλες δεξιότητες για την αντιμετώπιση κάθε κοινωνικού προβλήματος που θα αντιμετωπίσουν. Η επιστήμη της Κοινωνικής Παιδαγωγικής έχει ως θεμελιώδη προτεραιότητά της την ουσιαστική και πλήρη αντιμετώπιση των κοινωνικοπαιδαγωγικών προβλημάτων. Μέσα από τη θεωρία, αναδύεται ένας ιδιαίτερος τρόπος σκέψης με συγκεκριμένη μεθοδολογία, η οποία καθοδηγεί τις κοινωνικοπαιδαγωγικές δράσεις. Μέσα από τις δράσεις της Κοινωνική Παιδαγωγικής, οι μαθητές ενδυναμώνονται με δεξιότητες όπως η συνεργασία και η επικοινωνία, δεξιότητες απαραίτητες για τη δημιουργία του ενεργού πολίτη του 21ου αι. Μέσα από το σύνολο των κοινωνικοπαιδαγωγικών δράσεων, αναδεικνύονται όλες οι κοινωνικές και συναισθηματικές ανάγκες των μαθητών και ο εκπαιδευτικός είναι πλέον έτοιμος να συμβάλλει στην ομαλή αντιμετώπισή τους.Σκοπός της διδακτορικής διατριβής ήταν η μελέτη της επίδρασης διαφόρων κοινωνικοπαιδαγωγικών προγραμμάτων και παρεμβάσεων στην ενδυνάμωση της σχολικής κοινότητας, ειδικότερα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, μέσα από την αξιοποίηση της διερευνητικής μάθησης και την υποστήριξη των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.).Στο θεωρητικό μέρος της παρούσας διατριβής γίνεται αναφορά στο θεωρητικό πλαίσιο της επιστήμης της Κοινωνικής Παιδαγωγικής παρουσιάζοντας τις βασικές αρχές πάνω στις οποίες διέπεται. Διερευνάται βιβλιογραφικά η συνεργασία ανάμεσα στην οικογένεια το σχολείο και την κοινότητας. Επιπλέον ορίζεται η Ψυχική Ανθεκτικότητα και καθορίζονται οι παράγοντες που οδηγούν μία τάξη στην προαγωγή της. Στη συνέχεια, παραθέτεται βιβλιογραφική μελέτη για τη χρήση της διερευνητικής μάθησης στην εκπαίδευση και τα πολλαπλά οφέλη της. Το θεωρητικό μέρος ολοκληρώνεται με τη καταγραφή της ουσιαστικής συμβολής των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στην εκπαίδευση του 21ου αι.Στο ερευνητικό μέρος, αναπτύσσονται η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε και η στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας όπως προέκυψαν από τις απαντήσεις των μαθητών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, σε ερωτηματολόγια που παραχωρήσαμε.Από τα αποτελέσματα της έρευνας προκύπτει ότι η κοινωνικοπαιδαγωγική παρέμβαση που πραγματοποιήθηκε οδηγεί τους μαθητές στην προαγωγή της Ψυχικής Ανθεκτικότητας σε όλους τους τομείς. Τα έξι χαρακτηριστικά της Ψυχικής Ανθεκτικότητας, όπως παρουσιάστηκαν και διερευνήθηκαν επιβεβαίωσαν την θετική της ανάπτυξη μέσα από τη συμβολή κοινωνικοπαιδαγωγικών προγραμμάτων.Παράλληλα αναδείχτηκαν τα κοινά ερευνητικά στοιχεία ανάμεσα στην Ψυχική Ανθεκτικότητα και τη Συναισθηματική Νοημοσύνη. Η χρήση της Διερευνητικής Μάθησης βοήθησε στην δομή των κοινωνικοπαιδαγωγικών δράσεων. Τέλος η ενσωμάτωση των ΤΠΕ συνέβαλε θετικά στην ουσιαστική συνεργασία των μαθητών μεταξύ τους και με τον εκπαιδευτικό.