Διδακτική επικοινωνία στην προσχολική αγωγή: διερεύνηση των φωνητικών χαρακτηριστικών των νηπιαγωγών κατά τη διδακτική διαδικασία

Abstract

This doctoral thesis focuses on vocal non-verbal communication. Particularly, it focuses on voice literacy, which is the priority of the 21st century school. The 21st century preschool education focuses on the overall development of preschoolers. It also focuses on the development of social skills and values and on the creation of a collaborative climate and constructive communication. In addition, it aims to develop an environment which respects diversity and uses it to encourage creativity and innovation, which are the fundamental principles of the modern kindergarten.Within this context, preschool teachers should improve and enrich their knowledge on vocal non-verbal communication. In this matter, they will manage to make their teaching more efficient. Also, their participation in relevant, experiential, educational programs and seminars, may improve their vocalics so that they can express themselves and communicate effectively, during the accomplishment of all teaching activities.Through this doctoral thesis is made an attempt to examine the following:1. If the preschool teachers are communicatively "literate".2. If they recognize which are the vocalics.3. What are the capabilities of vocalics in the teaching process.4. If the preschool teachers’ tone, pitch, volume, rhythm and timbre of voice change during the various segments of teaching process.5. If preschool teachers use verbal exclamations during the various segments of teaching. 6. What is the importance that preschool teachers themselves attach to vocal non-verbal communication.7. If according to preschool teachers’ opinion, they use the vocalics during teaching process to create positive or negative emotions in preschoolers.8. Whether preschool teachers use the vocalics to encourage preschoolers during teaching process.9. If, according to preschool teachers, preschoolers perceive the difference in the vocalics of preschool teachers' voice and affect their behavior.10. If they participate in training seminars regarding the appropriate use of their voice during teaching process.11. If they are willing to participate in training seminars regarding the correct use of their voice during teaching process.The sample of the first part of the doctoral research, which was obtained by chance, consisted of 300 preschool teachers from four primary addresses in Greece. Specifically, the primary addresses that participated in the research were those of Rhodes, Cyclades, Western Attica and Achaia. In the second part of the research, the sample was opportunistic and was consisted of ten preschool teachers who agreed to record a teaching activity within the teaching process.Interpreting the results of the doctoral research, it appears that:1. There is a lack of voice literacy in preschool teachers.2. Preschool teachers don’t know what the seven specific vocalics are.3. Preschool teachers recognize the importance of vocalics in the teaching process, however, they don’t take them into account when they are preparing their teaching.4. Preschool teachers don’t know the exact capabilities of their vocalics.5. Preschool teachers consider the voice as an auxiliary tool of their work and not as a basic one.6. Preschool teachers don’t pay much attention to the care of their voice.7. In case the preschool teachers have some difficulty with their voice, they take care to adjust their teaching accordingly.8. Preschoolers are affected by any distortions or alterations in the voice of their preschool teachers, according to the answers of preschool teachers.9. Preschool teachers don’t keep informed about the existence of training seminars regarding the proper use of vocalics during teaching.10. The majority of preschool teachers haven’t participated in training seminars regarding the proper use of their voice in the teaching process.11. The preschool teachers’ tone of voice remains constant during the execution of the teaching activities and is changed in combination with the other vocalics in order to serve the purpose of the reading.12. Intensity and pitch spectrograms follow the tone waveform faithfully and do not deviate.13. The highest value of preschool teachers’ volume of voice was 88.09 dB, while the lowest was -8.13 dB.14. The preschool teachers’ highest pitch value was 524.89 Hz, while the lowest was 75.46 Hz.15. Preschool teachers use the tone of their voice more often while reading a story than when performing another teaching activity.16. Preschool teachers don’t use verbal exclamations to a measurable degree during teaching activities.17. The preschool teachers’ rhythm of voice is very careful.18. The vocalics of rhythm and timbre were used in combination by preschool teachers to achieve the purpose of their activities.19. Eight out of ten preschool teachers chose to record the reading of a fairy tale, considering the security and confidence it provides for a structured teaching.

Η παρούσα Διδακτορική Διατριβή εστιάζει το ενδιαφέρον της στη φωνητική μη λεκτική επικοινωνία. Συγκεκριμένα, εστιάζει στον φωνητικό γραμματισμό, ο οποίος αποτελεί προτεραιότητα για το σχολείο του 21ου αιώνα. Η εκπαίδευση των νηπίων του 21ου αιώνα επικεντρώνεται στη συνολική ανάπτυξή τους. Εστιάζει στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και αξιών και στη δημιουργία συνεργατικού κλίματος και εποικοδομητικής επικοινωνίας. Επιπλέον, στοχεύει στην ανάπτυξη ενός περιβάλλοντος που σέβεται την πολυμορφία και τη χρησιμοποιεί για να ενθαρρύνει τη δημιουργικότητα και την καινοτομία, τις θεμελιώδεις αρχές του σύγχρονου νηπιαγωγείου.Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι νηπιαγωγοί θα πρέπει να βελτιώσουν και να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους στη φωνητική μη λεκτική επικοινωνία. Με αυτό τον τρόπο θα καταστήσουν τη διδασκαλία τους περισσότερο αποτελεσματική. Επίσης, η συμμετοχή τους σε συναφή, βιωματικά, εκπαιδευτικά προγράμματα και σεμινάρια, μπορεί να βελτιώσει τις φωνητικές τους δεξιότητες ώστε να μπορέσουν να εκφραστούν και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά σε όλες τις διδακτικές δραστηριότητες.Μέσω της παρούσας διδακτορικής διατριβής γίνεται προσπάθεια να εξεταστούν τα ακόλουθα:1. Εάν οι νηπιαγωγοί είναι φωνητικά «εγγράμματοι».2. Εάν γνωρίζουν ποια είναι τα φωνητικά χαρακτηριστικά.3. Ποιες είναι οι δυνατότητες των φωνητικών χαρακτηριστικών στη διδακτικήδιαδικασία.4. Εάν μεταβάλλεται ο τόνος, το ύψος, η ένταση, ο ρυθμός και το ηχόχρωμα τηςφωνής των νηπιαγωγών κατά τις διάφορες φάσεις της διδασκαλίας.5. Εάν οι νηπιαγωγοί χρησιμοποιούν λεκτικά επιφωνήματα κατά τις διάφορεςφάσεις της διδασκαλίας.6. Ποια η σημασία που αποδίδουν οι ίδιες οι νηπιαγωγοί στη φωνητική μη λεκτικήεπικοινωνία.7. Εάν κατά την άποψη των νηπιαγωγών χρησιμοποιούν τα φωνητικάχαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας για να δημιουργήσουν θετικάή αρνητικά συναισθήματα στα νήπια.8. Εάν οι νηπιαγωγοί αξιοποιούν τα φωνητικά χαρακτηριστικά για να ενθαρρύνουντα νήπια κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας.9. Εάν σύμφωνα με τις νηπιαγωγούς, τα νήπια αντιλαμβάνονται τη διαφορά στα φωνητικά χαρακτηριστικά των νηπιαγωγών και επηρεάζεται η συμπεριφορά τους.10. Εάν συμμετέχουν σε επιμορφωτικά σεμινάρια αναφορικά με την ορθή χρήση τηςφωνής τους κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας.11. Εάν επιθυμούν να συμμετάσχουν σε επιμορφωτικά σεμινάρια αναφορικά με τηνορθή χρήση της φωνής τους κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας.Δείγμα του πρώτου μέρους της διδακτορικής έρευνας, το οποίο λήφθηκε κατά τύχη, αποτέλεσαν 300 νηπιαγωγοί από τέσσερις πρωτοβάθμιες διευθύνσεις της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, οι πρωτοβάθμιες διευθύνσεις που συμμετείχαν στην έρευνα ήταν της Ρόδου, των Κυκλάδων, της Δυτικής Αττικής και της Αχαΐας. Στο δεύτερο μέρος της έρευνας το δείγμα, το οποίο ήταν ευκαιριακό, συμμετείχαν δέκα νηπιαγωγοί που συναίνεσαν να ηχογραφήσουν μια διδακτική δραστηριότητα εντός του διδακτικούχρόνου.Ερμηνεύοντας τα αποτελέσματα της διδακτορικής έρευνας, προκύπτει ότι:1. Υπάρχει έλλειψη φωνητικού γραμματισμού στις νηπιαγωγούς.2. Οι νηπιαγωγοί δεν γνωρίζουν ποια είναι τα επτά συγκεκριμένα φωνητικάχαρακτηριστικά.3. Οι νηπιαγωγοί αναγνωρίζουν τη σημασία των φωνητικών χαρακτηριστικώνστη διδακτική διαδικασία, ωστόσο, δεν τα λαμβάνουν υπόψη ότανσχεδιάζουν τη διδασκαλία τους.4. Οι νηπιαγωγοί δεν γνωρίζουν τις ακριβείς δυνατότητες τωνχαρακτηριστικών.5. Οι νηπιαγωγοί θεωρούν τη φωνή βοηθητικό εργαλείο της δουλειάς τους καιόχι βασικό.6. Οι νηπιαγωγοί δεν αποδίδουν ιδιαίτερη προσοχή στη φροντίδα της φωνήςτους.7. Σε περίπτωση που οι νηπιαγωγοί αντιμετωπίζουν κάποια δυσκολία με τηφωνή τους, φροντίζουν να προσαρμόσουν ανάλογα τη διδασκαλία τους.8. Τα νήπια επηρεάζονται από τις τυχόν παραμορφώσεις ή αλλοιώσεις τηςφωνής των νηπιαγωγών, σύμφωνα με τις απαντήσεις των νηπιαγωγών.9. Οι νηπιαγωγοί δεν φροντίζουν να ενημερωθούν για την ύπαρξη επιμορφωτικών σεμιναρίων αναφορικά με την κατάλληλη χρήση τωνφωνητικών χαρακτηριστικών κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας.10. Η πλειοψηφία των νηπιαγωγών δεν έχει συμμετάσχει σε επιμορφωτικά σεμινάρια αναφορικά με την κατάλληλη χρήση της φωνής στη διδακτική διαδικασία.11. Ο τόνος της φωνής των νηπιαγωγών μεταβάλλεται συνδυαστικά με τα υπόλοιπα φωνητικά χαρακτηριστικά προκειμένου να εξυπηρετηθεί ο σκοπός της ανάγνωσης.12. Τα διαγράμματα της έντασης και του ύψους ακολουθούν πιστά το ένα το άλλο.13. Η υψηλότερη τιμή έντασης στη φωνή των νηπιαγωγών ήταν τα 88,09 dB, ενώ η χαμηλότερη τα -8,13 dB.14. Η υψηλότερη τιμή ύψους στη φωνή των νηπιαγωγών ήταν τα 524,89 Hz, ενώ η χαμηλότερη τα 75,46 Hz.15. Οι νηπιαγωγοί χρησιμοποιούν το ηχόχρωμα της φωνής τους περισσότερο κατά τη διάρκεια ανάγνωσης ενός παραμυθιού, απ’ ότι κατά της διάρκεια εκτέλεσης άλλης διδακτικής δραστηριότητας.16. Οι νηπιαγωγοί δεν χρησιμοποιούν λεκτικά επιφωνήματα σε μετρήσιμο βαθμό κατά τη διάρκεια των διδακτικών δραστηριοτήτων.17. Ο ρυθμός ομιλίας των νηπιαγωγών είναι ιδιαίτερα προσεγμένος.18. Τα χαρακτηριστικά του ρυθμού και του ηχοχρώματος χρησιμοποιήθηκαν συνδυαστικά από τις νηπιαγωγούς για την επίτευξη του σκοπού τωνδραστηριοτήτων.19. Οκτώ στις δέκα νηπιαγωγούς επέλεξαν να ηχογραφήσουν την ανάγνωσηενός παραμυθιού, δεδομένης της ασφάλειας και της σιγουριάς που τους παρέχει για μια δομημένη διδασκαλία.