Διερεύνηση συμπεριφοράς καταναλωτών στα διαφοροποιημένα τρόφιμα στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης

Abstract

During the last decade, the consumer’s attitude has changed as well as his preferences and his needs. Today, the consumer demands a great quality of food products and defines the parameters of the total demand. Also, there is a variety of food products that consumers can choose and a lot of information to be aware. It is important to understand how this information supplied to consumers affects their attitudes about novel foods because these attitudes can impact market behavior. So that, the food industry is prompt to produce new products, especially novel ones, which can correspond exactly to consumer‘s new needs and wants including the necessary changes into the consumption pattern. The evolution of technological innovation in the food industry to produce and launch new products onto the market is driven by consumers’ preferences for quality foods, new flavours, and healthy eating. Such consumer preferences are the motivating factors recognized by food manufacturers to meet the needs of consumers and the success of the product in the market. In recent years, consumers have played an important role in setting parameters for the production of innovative food products. The modern way of life as influenced by technological developments and social media has greatly shifted the food market and led consumers to adopt differentiated food products. The aim of this research is to create a conceptual framework that clarifies the reasons why consumers are turning to the market for differentiated food products. The study introduces a conceptual framework tested on four types of differentiated products, namely, i) organic food ii) functional food, iii) traditional and finally, iv) luxury food. These food categories are treated (considered) as "differentiated" food categories because they contain the concept of innovation. A sample of 400 participants drawn from Thessaloniki, Northern Greece, was used in the study. The result of a regression analysis showed that health consciousness, environmental consciousness, consumer attitudes to exploring new tastes, quality, and consumers’ eating habits influence consumer behaviour. Furthermore, the statistical methods used were Pearson linear correlation tests and the one-way ANOVA test. The correlation between age and the consumption of organic foods was found to be statistically significant, as was the correlation between monthly income and level of education. The results of the present research should be taken equally seriously into account by the competent policymakers, in order to formulate a corresponding information campaign for the benefits of differentiated foods Specifically, they can organize training seminars delivered by food experts or by relevant government agencies to enhance the health consciousness of consumers, which could subsequently lead to frequent purchases of differentiated foods.

Αναμφίβολα, κατά την τελευταία δεκαετία, διαφοροποιήθηκε σημαντικά η καταναλωτική συμπεριφορά ιδιαίτερα ως προς τις καταναλωτικές προτιμήσεις και ανάγκες. Ο μέσος καταναλωτής σήμερα είναι περισσότερο απαιτητικός και συνήθως είναι αυτός που ορίζει τις κύριες παραμέτρους ζήτησης, καθώς διαθέτει σημαντικές εναλλακτικές δυνατότητες για επιλογή προϊόντων και ικανοποιητικό επίπεδο πληροφόρησης-γνώσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η βιομηχανία τροφίμων να βρίσκεται σε συνεχή εγρήγορση προκειμένου να παράγει νέα προϊόντα, συχνά καινοτόμα, τα οποία θα ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις σύγχρονες ανάγκες του καταναλωτή προβλέποντας παράλληλα τις επικείμενες αλλαγές στα καταναλωτικά πρότυπα. Η εξέλιξη της τεχνολογικής καινοτομίας στη βιομηχανία τροφίμων για την παραγωγή και κυκλοφορία νέων προϊόντων στην αγορά καθοδηγείται από τις προτιμήσεις των καταναλωτών για ποιοτικά τρόφιμα, νέες γεύσεις και υγιεινή διατροφή. Τέτοιες προτιμήσεις των καταναλωτών είναι οι παρακινητικοί παράγοντες που αναγνωρίζονται από τους κατασκευαστές τροφίμων για να καλύψουν τις ανάγκες των καταναλωτών και την επιτυχία του προϊόντος στην αγορά. Τα τελευταία χρόνια, οι καταναλωτές έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό παραμέτρων για την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων διατροφής. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, όπως επηρεάζεται από τις τεχνολογικές εξελίξεις και τα κοινωνικά μέσα, έχει μετατοπίσει σημαντικά την αγορά τροφίμων και οδήγησε τους καταναλωτές να υιοθετήσουν διαφοροποιημένα προϊόντα διατροφής. Ο στόχος αυτής της έρευνας είναι να δημιουργήσει ένα εννοιολογικό πλαίσιο που θα διευκρινίζει τους λόγους για τους οποίους οι καταναλωτές στρέφονται στην αγορά διαφοροποιημένων προϊόντων διατροφής. Το εννοιολογικό πλαίσιο δοκιμάζεται σε τέσσερις τύπους διαφοροποιημένων προϊόντων, δηλαδή: i) βιολογικά τρόφιμα ii) λειτουργικά τρόφιμα, iii) παραδοσιακά και τέλος iv) πολυτελή τρόφιμα. Αυτές οι κατηγορίες τροφίμων αντιμετωπίζονται (θεωρούνται) ως «διαφοροποιημένες» κατηγορίες τροφίμων, επειδή περιέχουν την έννοια της καινοτομίας. Στη μελέτη χρησιμοποιήθηκε δείγμα 400 συμμετεχόντων από τη Θεσσαλονίκη, στη Βόρεια Ελλάδα. Το αποτέλεσμα μιας ανάλυσης παλινδρόμησης έδειξε ότι η συνείδηση της υγείας, η περιβαλλοντική συνείδηση, η συμπεριφορά των καταναλωτών για την εξερεύνηση νέων γεύσεων, την ποιότητα και τις διατροφικές συνήθειες των καταναλωτών επηρεάζουν τη συμπεριφορά των καταναλωτών. Επίσης οι στατιστικές μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν ήταν δοκιμές γραμμικής συσχέτισης Pearson και η μονόδρομη δοκιμή ANOVA. Η συσχέτιση μεταξύ ηλικίας και κατανάλωσης βιολογικών τροφίμων βρέθηκε να είναι στατιστικά σημαντική, όπως και η συσχέτιση μεταξύ μηνιαίου εισοδήματος και επιπέδου εκπαίδευσης. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας θα πρέπει να λαμβάνονται εξίσου σοβαρά υπόψη από τους αρμόδιους φορείς χάραξης πολιτικής, προκειμένου να διαμορφωθεί μια αντίστοιχη ενημερωτική εκστρατεία για τα οφέλη των διαφοροποιημένων τροφίμων. Συγκεκριμένα, μπορούν να διοργανώσουν σεμινάρια κατάρτισης που παρέχονται από ειδικούς σε τρόφιμα ή από αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες για να βελτιώσουν την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών για την υγεία και τα οποία στη συνέχεια θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε συχνές αγορές διαφοροποιημένων τροφίμων.