Εκτίμηση της υποκλινικής αγγειοπάθειας με τη χρήση νεώτερων μη επεμβατικών αγγειακών βιοδεικτών σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2

Abstract

Background and aims: Diabetes is associated with higher incidence of cardiovascular complications due to accelerated arterial damage. The beneficial effect of multi-factorial treatment of cardiovascular risk factors (RFs) in type 2 diabetes is well established from randomized clinical trials. We prospectively examined the impact of such a treatment in a real-world setting, on the development of subclinical arterial damage (SAD), as determined by structural/functional non-invasive biomarkers of vascular pathology (atheromatosis [presence of atheromatous plaques in carotid/femoral arteries, ankle-brachial index], carotid hypertrophy [intima-media thickness, cross-sectional wall artery area], and arteriosclerosis [carotid-femoral pulse wave velocity, carotid distensibility]).Methods: We prospectively studied 116 persons with type 2 diabetes, treated with a multi-factorial approach of cardiovascular RFs in routine clinical practice at a tertiary medical center, and 324 individuals without diabetes, for 3.2 years. The primary outcome was changes in vascular biomarkers related to SAD.Results: At baseline, participants in the diabetes group had higher prevalence of subclinical arterial disease. At study end, changes in clinical, biochemical and lifestyle characteristics, as well as antihypertensive and lipid-lowering treatments, were comparable between the two groups. During follow-up, classical cardiovascular RFs (smoking, blood pressure, LDL-cholesterol, triglycerides), and behavioral features were significantly improved in both groups. Multivariate analysis, after adjusting for all classical cardiovascular RFs and use of anti-hypertensive/lipid-lowering therapies, demonstrated that all evaluated SAD biomarkers were similarly changed between the two groups.Conclusions: Implementation of a multi-modality approach of type 2 diabetes treatment is feasible and efficacious in decelerating progression rates of SAD in routine clinical practice.

Εισαγωγή: Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 (ΣΔ2) είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας εμφάνισης αθηρωματικής νόσου και επιταχύνει την εξέλιξή της σε σχέση με άτομα χωρίς διαβήτη. Τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχτεί σε επίπεδο κλινικών μελετών η ωφέλιμη επίδραση της πολυπαραγοντικής προσέγγισης στη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 (ΣΔ2) στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου.Σκοπός: Να εξετάσουμε την επίδραση της πολυπαραγοντικής αντιμετώπισης στη θεραπεία του ΣΔ2 στην εξέλιξη της υποκλινικής αρτηριακής νόσου, σε σύγκριση με μη διαβητικά άτομα, σε περιβάλλον καθημερινής κλινικής πράξης.Μέθοδος: Εξετάστηκαν προοπτικά 116 διαδοχικοί ασθενείς με ΣΔ2 και 324 άτομα χωρίς σακχαρώδη διαβήτη, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε παρόμοια πολυπαραγοντική θεραπευτική προσέγγιση για τη διόρθωση κλασικών παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου (αρτηριακή πίεση, δυσλιπιδαιμία, κάπνισμα, κ.α.). Μετά από 3.2 χρόνια εξετάστηκαν οι αλλαγές σε αγγειακούς βιοδείκτες που συνδέονται με την υποκλινική αρτηριακή νόσο (αθηρωμάτωση, αρτηριακή σκληρία, υπερτροφία καρωτίδων αρτηριών). Αποτελέσματα: Στην αρχή της μελέτης οι ασθενείς με ΣΔ (μέση ηλικία 63,7 έτη) είχαν σημαντικά μεγαλύτερο επιπολασμό υποκλινικής αγγειοπάθειας σε σύγκριση με την ομάδα χωρίς διαβήτη (μέση ηλικία 51,2 έτη). Στο τέλος της μελέτης οι αλλαγές στα κλινικά, βιοχημικά και χαρακτηριστικά τρόπου ζωής καθώς και στις αντιυπερτασικές/αντιλιπιδαιμικές θεραπείες ήταν συγκρίσιμες μεταξύ των 2 ομάδων. Κατά την επανεξέταση, κλασικοί παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου όπως το κάπνισμα, η αρτηριακή πίεση, η LDL χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια καθώς και συμπεριφορικά χαρακτηριστικά όπως η άσκηση και συμμόρφωση στη Μεσογειακή διατροφή είχαν βελτιωθεί σημαντικά και στις 2 ομάδες. Πολυπαραγοντική ανάλυση, μετά από στάθμιση για κλασικούς παράγοντες και αντιυπερτασικές/αντιλιπιδαιμικές θεραπείες, δεν κατέδειξε σημαντικές διαφορές μεταξύ των 2 ομάδων σε κανέναν από τους δείκτες υποκλινικής αγγειοπάθειας.Συμπέρασμα: Η εφαρμογή ενός προγράμματος πολυπαραγοντικής αντιμετώπισης του ΣΔ2 είναι εφικτή στην καθημερινή κλινική πράξη και έχει ως αποτέλεσμα την επιβράδυνση του ρυθμού εξέλιξης της υποκλινικής αρτηριακής νόσου.