Συσχέτιση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας με τη λειτουργικότητα της αριστερής και της δεξιάς κοιλίας του μυοκαρδίου σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια

Abstract

Background: Most heart failure patients consider sexual dysfunction as an important part of their life, which affects their quality of life. The problem of sexual dysfunction can affect both men and women and is particularly common in patients with heart failure. Aim: The aim of this study is to evaluate the association between sexual dysfunction and left and right ventricular function (systolic and diastolic) in heart failure patients. Methods: A cross-sectional study was performed to evaluate the association between sexual dysfunction and left and right ventricular function in heart failure patients. Sexual function in men was evaluated by the International Index of Erectile Function (IIEF) and in women by the Female Sexual Functioning Index (FSFI). To evaluate the systolic and diastolic function of left and right ventricular, an echocardiographic study was performed according to current guidelines. Results: 306 patients (201 men and 105 women) participated in the study. Sexual dysfunction was present in the vast majority of heart failure patients (75,8%), both men and women. Women experienced sexual dysfunction more often than men (91,4% versus 67,7%, p <0,001). Left ventricular ejection fraction had a positive correlation with International Index of Erectile Function (IIEF) and therefore with erectile function (r 0,140, p=0,047). Erectile dysfunction and female sexual dysfunction were more prevalent among patients with Heart Failure and reduced Ejection Fraction compared to Heart Failure with preserved Ejection Fraction patients (p<0,001) and among patients with Heart Failure and mid-range Ejection Fraction compared to Heart Failure with preserved Ejection Fraction patients (p<0,001). Regarding left ventricular diastolic function, using pulsed and tissue Doppler, this study revealed the presence of a negative correlation between the International Index of Erectile Function and E / e’ (septal and lateral) ratios (r = -0,150, p = 0,035 and r = -0,141, p = 0,046, respectively). Right ventricular systolic dysfunction ranged from 24,2 to 39,1% and right ventricular diastolic dysfunction varied from 16,1 to 83,1%, depending on the echocardiographic parameter that was used for evaluation. Right ventricular systolic dysfunction assessed by TAPSE, TAPSE/PASP ratio, and right ventricular basal diameter was associated with a lower International Index of Erectile Function (IIEF) (p=0,031, p=0,009 and p<0,001, respectively). Conclusions: The main finding of the study is the revelation that left ventricular systolic function is correlated with International Index of Erectile Function (IIEF) and therefore with erectile function, but not with female sexual function. Similarly, left ventricular diastolic function was correlated with sexual dysfunction.On the other hand, systolic and diastolic function of the right ventricle was found to be correlated with erectile function, but not with female sexual function. However, individual domains of female sexual function, were found to be associated with right ventricular dysfunction markers.

Εισαγωγή: Σημαντικός αριθμός ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια θεωρεί σημαντικό κομμάτι της ζωής του τη σεξουαλική δυσλειτουργία, η οποία επηρεάζει την ποιότητα ζωής του. Το πρόβλημα της σεξουαλικής δυσλειτουργίας μπορεί να αφορά τόσο τους άνδρες, όσο και τις γυναίκες και είναι ιδιαίτερα συχνό στους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. Σκοπός: Ο κύριος σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι η συσχέτιση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας με τη λειτουργικότητα (συστολική και διαστολική) της αριστερής και της δεξιάς κοιλίας του μυοκαρδίου σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. Μεθοδολογία: Σχεδιάστηκε και πραγματοποιήθηκε μια συγχρονική μελέτη (cross sectional study) για να εκτιμήσει τη συσχέτιση της σεξουαλικής δραστηριότητας με τη λειτουργικότητα της αριστερής και της δεξιάς κοιλίας του μυοκαρδίου σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. Η εκτίμηση της Σεξουαλικής Λειτουργικότητας στις Γυναίκες έγινε με το Δείκτη Σεξουαλικής Λειτουργικότητας στις Γυναίκες - Female Sexual Function Index (FSFI) και στους Άνδρες με το Διεθνή Δείκτη Στυτικής Λειτουργικότητας - International Index of Erectile Function (IIEF). Για την εκτίμηση της συστολικής και διαστολικής λειτουργίας της αριστερής και δεξιάς κοιλίας του μυοκαρδίου πραγματοποιήθηκε υπερηχοκαρδιογραφική μελέτη, σύμφωνα με τις τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες. Αποτελέσματα: Συμμετείχαν 306 ασθενείς (201 άνδρες και 105 γυναίκες). Η σεξουαλική λειτουργία είναι επηρεασμένη στη μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια (75,8%) και των δύο φύλων, με τις γυναίκες μάλιστα να εμφανίζουν πιο συχνά σεξουαλική δυσλειτουργία σε σχέση με τους άνδρες (91,4% έναντι 67,7%, p<0,001). Το κλάσμα εξώθησης της αριστερής κοιλίας εμφάνισε θετική συσχέτιση με το Δείκτη Στυτικής Λειτουργικότητας (IIEF) και επομένως με τη στυτική λειτουργία (r 0,140, p=0,047). Επιπλέον, η σταθμισμένη για την ηλικία πιθανότητα για στυτική δυσλειτουργία και γυναικεία σεξουαλική δυσλειτουργία, είναι υψηλότερη στους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και ελαττωμένο κλάσμα εξώθησης συγκριτικά με τους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και διατηρημένο κλάσμα εξώθησης και στους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και ήπια επηρεασμένη τη συστολική λειτουργία συγκριτικά με τους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και διατηρημένο κλάσμα εξώθησης (p<0,001). Η εκτίμηση της διαστολικής λειτουργίας της αριστερής κοιλίας με τη χρήση παλμικού και ιστικού Doppler, αποκάλυψε την παρουσία αρνητικής συσχέτισης ανάμεσα στο Δείκτη Στυτικής Λειτουργικότητας (IIEF) και στους λόγους E/e’ διαφραγματικά και πλάγια (r= -0,150 p=0,035 και r= -0,141 p=0,046, αντίστοιχα). Η συστολική δυσλειτουργία της δεξιάς κοιλίας κυμαινόταν από 24,2 έως 39,1% και της διαστολικής δυσλειτουργίας της δεξιάς κοιλίας 16,1 έως 83,1%. Η συστολική δυσλειτουργία της δεξιάς κοιλίας, όπως αυτή αξιολογήθηκε με τους δείκτες TAPSE, TAPSE/PASP ratio και διάμετρο της βάσης της δεξιάς κοιλίας συσχετίστηκε με χαμηλότερο Δείκτη Στυτικής Λειτουργικότητας (IIEF) (p=0,031, p=0,009 και p<0,001, αντίστοιχα). Συμπεράσματα: Το κύριο εύρημα της μελέτης αποτελεί η συσχέτιση της συστολικής λειτουργίας της αριστερής κοιλίας με το Δείκτη Στυτικής Λειτουργικότητας (IIEF) και επομένως με τη στυτική λειτουργία, αλλά όχι με τη γυναικεία σεξουαλική λειτουργία. Ομοίως, η διαστολική λειτουργία της αριστερής κοιλίας βρέθηκε να συσχετίζεται με τη σεξουαλική δυσλειτουργία. Από την άλλη πλευρά, η λειτουργικότητα (συστολική και διαστολική) της δεξιάς κοιλίας βρέθηκε να συσχετίζεται με τη στυτική, αλλά όχι με τη γυναικεία σεξουαλική λειτουργία. Ωστόσο στη μελέτη της δεξιάς κοιλίας, ορισμένοι δείκτες δυσλειτουργίας της δεξιάς κοιλίας συσχετίστηκαν με συγκεκριμένους παράγοντες της γυναικείας σεξουαλικότητας.