Η πολιτική των προμηθειών στα ελληνικά νοσοκομεία

Abstract

Public hospitals’ procurement systems are a crucial part of national economies economy and they are regulated through strict legal frameworks. National law regulates procurement in an effort to address fraud, wastage, corruption and local protectionism.In Greece, employee wages are entirely covered by the state budget. Public procurements cover for the rest of the hospitals’ operating costs. The present study aims to evaluate the procurement system of public hospitals.The author focused on the development of a questionnaire and the analysis of its results. In order to assess the accounting, administrative and organizational aspects of procurement procedures. Senior administrative and management personnel has been interviewed for its relevant experience. The final sample is comprised by 50 out of 130 public hospitals in the country, representing all types and sizes. The methodological analysis used was bivariate analysis and the factor analysis.The main findings of the study show that supplies affect the financial results of hospitals and "health goods production cost" for the following main reasons: Firstly, the annual planning budget regarding NHS hospital supplies is usually completed by making additional accessions in the course of the year. This way, it lacks a strict methodological mainframe as well as the specialization and responsibility of relevant personnel.Secondly, hospital supplies are planned and prioritized taking into account the appropriations registered in the approved annual budgets. These appropriations do not take into account the sum of annual logistical needs of hospitals. This leads to successive amendments of the budget several times during the course of the year. Thirdly, hospitals supplies rely on procurements that are conducted by multiple institutions (hospitals, E.P.Y., Ministry of Development, etc.) This creates a diversity in their supply chain. It is a common supplier practice to adopt a universal approach to such competitions. However, hospitals are unable to identify and deal with this situation. At the same time, the practice of non-contractual suppliers leads to direct supply assignments without the necessary tendering procedures. Finally, results indicate that even though NHS hospitals employ a sufficient number of managing staff, the latter do not monitor the expiry dates of goods. This results in wasting resources that would otherwise be used in the delivery of healthcare.

Οι δημόσιες συμβάσεις προμηθειών των νοσοκομείων είναι ένας κρίσιμος τομέας της οικονομίας και, στις περισσότερες χώρες, ελέγχεται μέσω της εφαρμογής κανονιστικών πλαισίων λειτουργίας. Το εθνικό δίκαιο στις περισσότερες χώρες ρυθμίζει τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης της απάτης, της κατασπατάλησης, της διαφθοράς και του τοπικού προστατευτισμού. Στην Ελλάδα, εξαιρούμενου του μισθολογικού κόστους δηλαδή της τακτικής και έκτακτης μισθοδοσίας του πάσης φύσεως προσωπικού, το οποίο καλύπτεται εξ ολοκλήρου από τον κρατικό προϋπολογισμό, το λοιπό κόστος λειτουργίας των νοσοκομείων αφορά εκείνο του εφοδιασμού τους. Η παρούσα διατριβή έχει ως στόχο την αξιολόγηση του συστήματος προμηθειών των δημοσίων νοσοκομείων. Η μελέτη εστιάστηκε στην κατασκευή και ανάλυση ενός ερωτηματολογίου αξιολόγησης των λογιστικών, διοικητικών και οργανωτικών πτυχών των διαδικασιών των προμηθειών. Για τη διερεύνηση της σχετικής εμπειρίας ερωτήθησαν διοικητικά και διευθυντικά στελέχη των νοσοκομείων της Επικράτειας. Το τελικό δείγμα αφορά πενήντα (50) νοσοκομεία από το σύνολο των 130 νοσοκομείων της χώρας, αντιπροσωπευτικά όλων των κατηγοριών και των μεγεθών. Η μεθοδολογική ανάλυση που χρησιμοποιήθηκε ήταν η διμεταβλητή ανάλυση καθώς και η παραγοντική ανάλυση.Τα κύρια ευρήματα της έρευνας έδειξαν ότι οι προμήθειες επηρεάζουν τα οικονομικά αποτελέσματα των νοσοκομείων και το κόστος παραγωγής του αγαθού «υγεία» για τους εξής κυρίως λόγους: Πρώτον, ο ετήσιος προγραμματισμός των προμηθειών των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. δεν γίνεται εξαρχής πλήρης με αποτέλεσμα την διενέργεια συμπληρωματικών εντάξεων. Λείπει επομένως η οργανωμένη μεθοδολογία κατά την κατάρτιση του προγράμματος προμηθειών και η εξειδίκευση της ευθύνης για το αρμόδιο προσωπικό. Δεύτερον, οι προμήθειες των νοσοκομείων προγραμματίζονται και ιεραρχούνται στο πλαίσιο των εγγεγραμμένων πιστώσεων στους εγκεκριμένους ετήσιους προϋπολογισμούς. Οι πιστώσεις αυτές δεν αντιστοιχίζονται στο σύνολο των ετήσιων εφοδιαστικών αναγκών των νοσοκομείων, με αποτέλεσμα την τροποποίηση των προϋπολογισμών αρκετές φορές μέσα στην οικονομική χρήση. Τα αγαθά που προμηθεύονται τα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., αν και προτείνονται από τις υπηρεσίες τους στο πλαίσιο τεχνικών προδιαγραφών, που συντάσσουν επιτροπές, εν τούτοις δεν λαμβάνονται υπόψη πρότυπα ανάλωσης.Τρίτον, τα νοσοκομεία εφοδιάζονται με αγαθά από διαγωνισμούς που διενεργούν πολλοί φορείς (νοσοκομεία, Ε.Π.Υ., υπουργείο Ανάπτυξης κλπ.) εμφανίζοντας έτσι πολυμέρεια στην εφοδιαστική τους αλυσίδα. Το φαινόμενο της εναρμονισμένης συμπεριφοράς των προμηθευτών σε διαγωνισμούς είναι κυρίαρχο στην εφοδιαστική αλυσίδα των νοσοκομείων, τα οποία αδυνατούν να το εντοπίσουν και να το αντιμετωπίσουν. Παράλληλα το φαινόμενο των εξωσυμβατικών προμηθειών οδηγεί στις απευθείας αναθέσεις εφοδιασμού τους σε προμηθευτές, χωρίς διαγωνιστικές διαδικασίες. Τέλος, παρατηρήθηκε ότι τα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. αν και διαθέτουν ικανοποιητικό αριθμό διαχειρίσεων, δεν παρακολουθούν τις ημερομηνίες λήξης των αγαθών, με αποτέλεσμα την αποθήκευση ληγμένων και συνεπώς άχρηστων αγαθών. Παράλληλα δεν διενεργούν στο σύνολό τους εσωτερικούς ελέγχους στις διαδικασίες σε διάφορες φάσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας.