Η μαθησιακή διαδικασία κατά την επεξεργασία κειμένων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας σε διδακτικό περιβάλλον που αξιοποιεί τις σύγχρονες τεχνολογίες

Abstract

Aim of this PhD thesis has been the design and development of a language learning environment based on the concept of autonomy of adult language learners, the didactical use of principles in the field of Technology Assisted Language Learning as well as principles of teaching methodology of modern language methodologies such as Second Language learning (SL2). For the design and implementation of this LL environment, software applications, open toolsets, have been used and especially a text based microapplication which has been designed and developed for the purposes of this PhD thesis so as to be didactically used during text processing of ancient greek texts. Design research has been implemented in real educational settings using qualitative and quantitative analysis (questionnaires, interviews, participant observation), digital language artifacts’ analysis and use of microapplication as a semantic organization tool. For the purpose of this research instructional interventions have been designed and implemented in real academic settings based on principles of LL methodologies as well as the use of educational scenario as a tool for didactical intervention. Both qualitative and quantitative data have been collected, digital, language artifacts, as well as educational scenarios in the field of LL. Through technological personalization and formation of learners’ communities of practice (CoPs) the following have been produced: i) learner characteristics of adult learners’ regarding cognitive, metacognitive and affective variables, ii) learners’ schemas and modalities of text processing iii) text oriented digital artifacts as products of sample’s reflection in action iv) LL strategies regarding vocabulary, grammar learning and language production (writing) v) learners’ characteristics regarding experiential learning vi) produced educational scenarios based on ancient greek text processing designed on the basis of specific didactical axes of ancient greek teaching methodology. As a result of the specific research design, communities of practice (CoPs) with a reflective orientation have emerged as well as adult learners’ beliefs regarding the subject domain of ancient greek literature. Orchestration of both technological and methodological tools of LL have produced a design framework of academic language learning courses placing emphasis on concepts and processes through the reuse of research products so as to achieve reflective didactical design and intervention as well as enrichment of academic syllabus in LL courses.

Στόχος αυτής της διδακτορικής διατριβής υπήρξε η διαμόρφωση ενός γλωσσικού εκπαιδευτικού περιβάλλοντος, βασιζόμενου στην αρχή αυτονομίας ενήλικων εκπαιδευομένων, στη διδακτική αξιοποίηση αρχών του ρεύματος της Τεχνολογικά Υποστηριζόμενης Γλωσσικής Εκμάθησης και αρχών διδακτικής των σύγχρονων γλωσσικών μεθοδολογιών (SL2). Για το σχεδιασμό και την ανάπτυξή του χρησιμοποιήθηκαν εργαλεία ανοιχτού λογισμικού και συγκεκριμένα υπολογιστική εφαρμογή η οποία σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε ειδικά για τις ανάγκες της παρούσας έρευνας, με στόχο τη διδακτική αξιοποίησή της κατά τη διάρκεια επεξεργασίας κειμένων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Σχεδιάστηκε και ακολουθήθηκε έρευνα σχεδιασμού σε αυθεντικές εκπαιδευτικές συνθήκες με τη χρήση ποσοτικής και ποιοτικής ανάλυσης (ερωτηματολόγια, συνεντεύξεις, συμμετοχική παρατήρηση) των δεδομένων, την ανάλυση ψηφιακών τεχνουργημάτων και τη λειτουργία της εφαρμογής που χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείου σημασιολογικής οργάνωσης. Για τις ανάγκες της έρευνας σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν διδακτικές παρεμβάσεις σε ακαδημαϊκό πλαίσιο στις οποίες αξιοποιήθηκαν αρχές σύγχρονης γλωσσικής μεθοδολογίας και η έννοια του εκπαιδευτικού σεναρίου ως εργαλείου διδακτικού σχεδιασμού. Από τη διεξαγωγή της έρευνας προέκυψαν ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα, ψηφιακά τεχνουργήματα και εκπαιδευτικά σενάρια στο πεδίο της γλωσσικής εκμάθησης. Μέσω της τεχνολογικής εξατομίκευσης και της διαμόρφωσης κοινοτήτων χρηστών αναδύθηκαν α) μαθησιακά χαρακτηριστικά του ερευνητικού δείγματος σε σχέση με γνωστικές, μεταγνωστικές και συναισθηματικές μεταβλητές β) τροπικότητες και σχήματα κειμενικής επεξεργασίας του ερευνητικού δείγματος, γ) ψηφιακά τεχνουργήματα ως προϊόντα του αναστοχασμού εν δράσει των συμμετεχόντων στην έρευνα, δ) γλωσσικές στρατηγικές σχετικά με την εκμάθηση του λεξιλογίου, της γραμματικής, της παραγωγής κειμένου, ε) χαρακτηριστικά του ερευνητικού δείγματος σε σχέση με την εμπειρική μάθηση στ) εκπαιδευτικά σενάρια διδασκαλίας της αρχαίας ελληνικής τα οποία σχεδιάστηκαν με βάση συγκεκριμένους άξονες διδασκαλίας της αρχαίας ελληνικής. Αναδύθηκαν κοινότητες χρηστών με αναστοχαστικό χαρακτήρα, πεποιθήσεις ενηλίκων σχετικά με την εκμάθηση της αρχαίας ελληνικής. Η ενορχήστρωση τεχνολογικών και μεθοδολογικών εργαλείων της σύγχρονης γλωσσικής εκμάθησης οδήγησαν στη διαμόρφωση ενός πλαισίου σχεδιασμού ακαδημαϊκών μαθημάτων που διακρίνεται από έμφαση σε έννοιες και διεργασίες μέσα από την επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων της έρευνας για το διδακτικό σχεδιασμό και εμπλουτισμό του προγράμματος σπουδών μαθημάτων γλωσσικής εκπαίδευσης σε ακαδημαϊκό επίπεδο.