Διερεύνηση πιθανών καρδιαγγειακών μεταβολών βιοχημικών δεικτών σε συγκεκριμένες μορφές άσκησης (ποδόσφαιρο, κολύμβηση κά) σε παιδικό πληθυσμό (9-14 ετών)

Abstract

The aim of this study was to investigate possible cardiovascular changes to biochemical indices regarding specific forms of exercise (football, swimming etc.) in boys 9-14 years old. The study was based on 168 boys classified into four groups according to weekly frequency and form of physical activity. The first group (Group 1) comprised 41 boys aged 10.33+0.88 years old with a Low Physical Activity Level (L.P.A.L.) for whom the only form of exercise was P.E (Physical Education) at school, which took place twice a week and lasted 45 minutes each time. The second group (Group 2) comprised 42 boys aged 10,62±0,21 years old with a Moderate Physical Activity Level (M.P.A.L.) who, apart from P.E. classes participated in 90 minute soccer practice twice a week. The third group (Group 3) comprised 45 boys aged 11,68±0,11 years old with a High Physical Activity Level (H.P.A.L.) who, apart from P.E. classes participated in 90 - minute soccer practice three times a week. The fourth group (Group 4) comprised 40 boys aged 10,71±0,24 years old with a Very High Physical Activity Level (V. H.P.A.L.) who, apart from P.E. classes participated in 90 minute swimming training five times a week. During the experimental procedure, blood was taken from all subjects (boys) on the same day, and the concentration levels of the following biochemical parameters was measured: cholesterol (TC), triglycerides (TG), high density lipoprotein (HDL-C), low density lipoprotein (LDL-C), reactionary protein (CRP), total antioxidant capacity (T.A.C), Fibrinogen, isoenzyme CK - MB, and creatine kinase (CK). Moreover, the subjects (boys) underwent a physical fitness test (maximum oxygen intake) and an anthropometric characteristics test (body fat percentage, body mass index). The data was statistically processed with the SPSS 15 statistical program. The comparisons among the four groups were made through oneway anova variance analysis. The post hoc test - Bonferroni was used to determine the variables’ discrepancies between two groups. Significance factor was set at a=0.1. The checks of the linear correlation between the physiological characteristics and the biochemical indices were made according to the Pearson correlation method at the significance factor of a=0.05. The results are as follows: The Low Physical Activity Level (L.P.A.L) group (Group 1) shows the highest level of triglycerides. This high concentration is also statistically significant in comparison to the other groups. Group 4, the one with the Very High Level of Physical Activity (swimming 5 times a week) statistically shows by far the lowest levels of reactionary protein (GRP) and of isoenzyme CK-MB in relation to other forms of exercise with a lower frequency. The same group (Group 4) shows statistically by far the lowest levels of Fibrinogen in comparison to Group 1 (L.P.A.L) and Group 2 (M.P.A.L), and lower levels of Fibrinogen than Group 3 (H.P.A.L), though there is no considerable difference statistically. Exercise affects HDL-C levels significantly, since they appear to be considerably increased statistically in Group 2 (M.P.A.L), Group 3 (H.P.A.L) and Group 4 (V.H.P.A.L) as opposed to Group 1 (L.P.A.L), i.e. the group with the lowest Physical Activity Level. Total antioxidant capacity appears higher in the High and Very High Physical Activity Level groups, i.e. Group 3 (H.P.A.L) and Group 4 (V.H.P.A.L), with statistically significant differences from Group 2 (M.P.A.L). Additionally, there is significantly positive correlation (correlation coefficient = 0.230) between maximum oxygen intake (VO₂ max) and high density cholesterol (HDL-C). Body fat percentage is positively correlated to Fibrinogen (correlation coefficient = 0.398). Furthermore, maximum oxygen intake (VO₂ max) is negatively correlated to Fibrinogen levels (correlation coefficient = -0.415), while body mass index is positively correlated to Fibrinogen (correlation coefficient = 0.462). This survey reaffirms the significance of children’s exercise as a form of prevention and protection against cardiovascular complaints as well as other diseases during adulthood.

Σκοπός της μελέτης αυτής ήταν να διερευνήσει πιθανές καρδιαγγειακές μεταβολές βιοχημικών δεικτών σε συγκεκριμένες μορφές άσκησης (ποδόσφαιρο, κολύμβηση), σε αγόρια 9-14 ετών. Το υλικό της παρούσας εργασίας αποτέλεσαν συνολικά 168 αγόρια που ταξινομήθηκαν σε τέσσερις ομάδες με κριτήριο την εβδομαδιαία συχνότητα και τη μορφή της φυσικής τους δραστηριότητας. Το πρώτο γκρουπ (ομάδα 1) αποτέλεσαν 41 αγόρια ηλικίας 10,33±0,88 ετών με χαμηλό επίπεδο φυσικής δραστηριότητας (Χ.Φ.Δ), για τα οποία η μοναδική φυσική δραστηριότητα ήταν το μάθημα της γυμναστικής στο σχολείο που διεξαγόταν δύο φορές/εβδομάδα με διάρκεια 45' κάθε φορά. Το δεύτερο γκρουπ (ομάδα 2) αποτέλεσαν 42 αγόρια ηλικίας 10,62±0,21 ετών με μέτριο επίπεδο φυσικής δραστηριότητας (Μ.Φ.Δ) που εκτός του μαθήματος της γυμναστικής συμμετείχαν σε ποδοσφαιρική προπόνηση διάρκειας 90’ έκαστη με συχνότητα 2 φορές/εβδομάδα. Το τρίτο γκρουπ (ομάδα 3) αποτέλεσαν 45 αγόρια ηλικίας 11,68±0,11 ετών υψηλού επιπέδου δραστηριότητας (Υ.Φ.Δ) που εκτός του μαθήματος της γυμναστικής, συμμετείχαν σε ποδοσφαιρική προπόνηση διάρκειας 90’ έκαστη με συχνότητα 3 φορές/εβδομάδα. Το τέταρτο γκρουπ (ομάδα 4) αποτέλεσαν 40 αγόρια ηλικίας 10,71±0,24 ετών πολύ υψηλού επιπέδου δραστηριότητας (Π.Υ.Φ.Δ) που εκτός του μαθήματος της γυμναστικής, συμμετείχαν σε προπόνηση κολύμβησης διάρκειας 90’ έκαστη με εβδομαδιαία συχνότητα προπόνησης 5φ/εβδομάδα.(Π.Υ.Φ.Δ). Κατά τη διάρκεια της πειραματικής διαδικασίας πραγματοποιήθηκε μία αιμοληψία. Η αιμοληψία πραγματοποιήθηκε σε όλες τις πειραματικές ομάδες, την ίδια ημέρα και προσδιορίστηκαν τα επίπεδα της συγκέντρωσης των ακόλουθων βιοχημικών παραμέτρων: της χοληστερόλης (TC), των τριγλυκεριδίων (TG), της λιποπρωτεΐνης υψηλής πυκνότητας (HDL-C), της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (LDL-C), της αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP), της αντιοξειδωτικής ικανότητας (T.A.C), του ινωδογόνου (Fibrinogen), του ισοένζυμου CK-MB και της κρεατινικής κινάσης (CK). Επιπλέον τα παιδιά υποβλήθηκαν σε υπαίθρια δοκιμασία εκτίμησης της φυσικής τους κατάστασης (μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου) και μέτρησης ανθρωπομετρικών χαρακτηριστικών (ποσοστό σωματικού λίπους, δείκτη μάζας σώματος). Για τη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 15 και για τις συγκρίσεις μεταξύ των τεσσάρων ομάδων χρησιμοποιήθηκε η ανάλυση διακύμανσης κατά ένα παράγοντα (oneway anova), ενώ για τις διαφορές των μεταβλητών μεταξύ δύο ομάδων χρησιμοποιήθηκε το post hoc test - Bonferroni. To επίπεδο σημαντικότητας τοποθετήθηκε στο επίπεδο α = 0,1. Οι έλεγχοι γραμμικής συσχέτισης μεταξύ των φυσιολογικών χαρακτηριστικών και των βιοχημικών δεικτών πραγματοποιήθηκαν με βάση τη μέθοδο Pearson correlation σε επίπεδο σημαντικότητας α=0,05. Τα αποτελέσματα, τα οποία προκύπτουν από την μελέτη μας είναι τα ακόλουθα: Τα υψηλότερα επίπεδα σε τριγλυκερίδια (TG), και στατιστικά σημαντικά σε σχέση με τις υπόλοιπες ομάδες παρατηρούνται στην ομάδα 1 με τη χαμηλότερη φυσική δραστηριότητα (Χ.Φ.Δ), Η ομάδα 4 (Π.Υ.Φ.Δ), με το πολύ υψηλό επίπεδο φυσικής δραστηριότητας (5 φορές εβδομαδιαίως), παρουσιάζει στατιστικά σημαντικά τα χαμηλότερα επίπεδα αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP), CK-MB σε σχέση με τις άλλες μορφές άσκησης με μικρότερη συχνότητα. Η ομάδα 4 (Π.Υ.Φ.Δ), με το πολύ υψηλό επίπεδο φυσικής δραστηριότητας παρουσιάζει στατιστικά σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα ινωδογόνου (Fib) σε σχέση με τις ομάδες 1 (Χ.Φ.Δ) και 2 (Μ.Φ.Δ) και χαμηλότερα αλλά όχι στατιστικά σημαντικά, σε σχέση με την ομάδα 3 (Υ.Φ.Δ). Η άσκηση επιδρά σημαντικά στα επίπεδα της HDL-C, αφού τα επίπεδα της HDL-C παρουσιάζονται στατιστικά σημαντικά αυξημένα στις ομάδες 2 (Μ.Φ.Δ), 3 (Υ.Φ.Δ) και 4 (Π.Υ.Φ.Δ) σε σχέση με την ομάδα 1 (Χ.Φ.Δ) που έχει τη χαμηλότερη φυσική δραστηριότητα. Η αντιοξειδωτική ικανότητα εμφανίζεται υψηλότερη στις ομάδες υψηλής και πολύ υψηλής φυσικής δραστηριότητας, δηλαδή της ομάδας 3 (Υ.Φ.Δ) και ομάδας 4 (Π.Υ.Φ.Δ), με στατιστικά σημαντικές διαφορές προς την ομάδα 2 (Μ.Φ.Δ). Επιπλέον παρατηρείται σημαντική θετική συσχέτιση (συντελεστή συσχέτισης = 0,230) μεταξύ της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου (VO₂ max) και της χοληστερόλης υψηλής πυκνότητας (HDL-C). Το ποσοστό σωματικού λίπους συσχετίζεται θετικά με το ινωδογόνο (συντελεστής συσχέτισης = 0,398). Επιπλέον η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου (VO₂ max) συσχετίζεται αρνητικά (συντελεστής συσχέτισης = -0,415) με τα επίπεδα ινωδογόνου και ο δείκτης μάζας σώματος συσχετίζεται θετικά με το ινωδογόνο (συντελεστής συσχέτισης = 0,462). Η παρούσα έρευνα επιβεβαιώνει την ανάγκη της πολύ τακτικής φυσικής δραστηριότητας των παιδιών, που αποτελεί ένα ισχυρό προληπτικό μέσο αντιμετώπισης των καρδιαγγειακών και άλλων νοσημάτων κατά την ενηλικίωση.