Η γλωσσική διδασκαλία στην υποχρεωτική εκπαίδευση: η επικοινωνιακή ικανότητα και ο γραπτός λόγος

Abstract

In dieser Arbeit wird untersucht, ob die Einführung des kommunikativ-pragmatischen Ansatzes in den griechischen Schulen, die seit 1982 eine Tatsache ist, zur Verbesserung des Niveaus der kommunikativen Sprachkompetenz der Schuler geführt hat. Konkreter gesagt ist es Ziel herauszufinden, ob sich das Niveau beim Leseverstehen der Schüler der dritten Klasse des griechischen Gymnasiums, im Zusammenhang mit sozialen Faktoren unterscheidet. Diese Faktoren sind das Geschlecht der Schüler, der soziale Status der Schüler, der Wohnort der Schüler, die Sprache, mit der sie in ihrer Familie kommunizieren und die Schule, die sie besuchen. Die Forschung hat in Gymnasien einer griechischen Großstadt, einer kleineren griechischen Stadt so wie in regionalen Schulen stattgefunden. Für die Durchführung dieser Forschung wurde ein schriftlicher Sprachtest hergestellt, der auf der Theorie der kommunikativen Sprachkompetenz, auf früheren Forschungen, auf dem schulischen Lehrplan und auf den Schulbüchern, die den griechischen Schülern unterrichtet wurden, basierte. Dieser Sprachtest wurde in den griechischen Gymnasien in zwei Phasen verteilt: April - Mai 2005 und März - Mai 2006 und er wurde anonym von den Kursteilnehmern während zwei Schulstunden ergänzt. Die Bearbeitung der Daten wurde mit Hilfe vom statistischen Programm SPSS 12 verwirklicht. Die Ergebnisse dieser Forschung zeigen, dass der Unterricht nicht die erwarteten Leistungen erreicht, da er die linguistischen Unterschiede der Kinder, die mit sozialen Faktoren verbunden sind, nicht berücksichtigt. Es kommt auch hervor, dass der Sprachkurs im Rahmen der griechischen Schule nicht so durchgeführt wird, dass alle Schüler ihre kommunikative Kompetenz auf gleichem Niveau entwickeln können, mindestens beim Leseverstehen.

Κατά την εκπόνηση της διατριβής γίνεται προσπάθεια να διαπιστωθεί εάν η στροφή στην επικοινωνιακή διδασκαλία που ξεκίνησε το 1982 και οι αλλαγές που τη συνόδευσαν σε επίπεδο εκπαιδευτικής πολιτικής οδήγησε σε ανάλογο μαθησιακό αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα στόχος είναι να διερευνηθεί αν διαφοροποιείται το επίπεδο της επικοινωνιακής ικανότητας μαθητών που τελειώνουν την τρίτη γυμνασίου (στο τέλος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης) στην κατανόηση γραπτών κειμένων σε σχέση με κοινωνικούς παράγοντες όπως το φύλο, η κοινωνική θέση, ο τόπος διαμονής, η γλώσσα που μιλούν στο σπίτι και το σχολείο το οποίο φοιτούν. Η έρευνα έγινε σε γυμνάσια σε μία μεγαλούπολη, σε αστικό κέντρο κάποιου νομού αλλά και σε περιφερειακά επαρχιακά σχολεία. Για τις ανάγκες της παρούσας έρευνας κατασκευάστηκε μια γραπτή δοκιμασία (τεστ). Ο σχεδιασμός της γλωσσικής δοκιμασίας βασίστηκε στη θεωρία της επικοινωνιακής προσέγγισης, σε έρευνες που προηγήθηκαν της παρούσας, στο αναλυτικό πρόγραμμα που ίσχυε την περίοδο συλλογής των δεδομένων όπως και στα σχολικά εγχειρίδια τα οποία διδάσκονταν οι μαθητές. Το ανώνυμο αυτό γλωσσικό τεστ διανεμήθηκε στα γυμνάσια κατά τη διάρκεια λειτουργίας των σχολείων, σε δύο φάσεις: Απρίλιο - Μάιο του 2005 και Μάρτιο - Μάιο του 2006 και συμπληρώθηκε ανώνυμα από τους μαθητές κατά τη διάρκεια δύο σχολικών ωρών. Η επεξεργασία των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 12. Τα αποτελέσματα της έρευνας καταδεικνύουν ότι η διδασκαλία δεν αποδίδει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, αφού η σύγχρονη πρακτική δείχνει ότι δε λαμβάνει υπόψη (καθόλου ή ανεπαρκώς) τις γλωσσικές διαφοροποιήσεις των παιδιών που πηγάζουν από κοινωνικούς παράγοντες. Επίσης προκύπτει ότι στα πλαίσια του ελληνικού σχολείου το γλωσσικό μάθημα δεν είναι οργανωμένο κατά τρόπο που να επιτρέπει σε όλες τις ομάδες των μαθητών να αναπτύξουν στο ίδιο επίπεδο την επικοινωνιακή γλωσσική ικανότητά τους, τουλάχιστον στην κατανόηση γραπτού λόγου.