Επίδραση της ασπαρτάμης και των μεταβολιτών της στις δραστικότητες των ενζύμων ακετυλοχολινεστεράση, (Na+,K+)-ATPάση και Mg+2-ATPάση, στο μετωπιαίο φλοιό και ιππόκαμπο νεογέννητων επιμύων

Abstract

Η ασπαρτάμη (ΑSP) είναι ένα τεχνητό γλυκαντικό ευρύτατα διαδεδομένο στις δυτικές κοινωνίες. Έχει πολύ μικρότερη θερμιδική αξία σε σχέση με τη ζάχαρη και δεν επηρεάζει τη γλυκαιμική ρύθμιση στους διαβητικούς. Άρχισε να χρησιμοποιείται στη βιομηχανία τροφίμων στη δεκαετία του ’80. Έχουν, έκτοτε, γίνει, κατά καιρούς, εκτεταμένες αναφορές στη δυνητική τοξική δράση της στον ανθρώπινο οργανισμό και έχουν εκφραστεί πολλές και διϊστάμενες απόψεις. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, έχει ενοχοποιηθεί για την πρόκληση διαταραχών που σχετίζονται με το ΚΝΣ, όπως επιληπτικές κρίσεις, κεφαλαλγίες, ψυχιατρικές διαταραχές (επεισόδια μανίας, κρίσεις πανικού), διαταραχές μνήμης, ακόμα και για την εμφάνιση κακοήθων όγκων του εγκεφάλου (γλοιοβλαστώματα). Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της τυχόν επίδρασης της ASP και των μεταβολιτών της (στους οποίους και διασπάται άμεσα μετά την κατανάλωσή της) φαινυλαλανίνης (phe), μεθανόλης (MeOH) και ασπαρτικού οξέος (asp), σε μείζονα ενζυμικά συστήματα του εγκεφάλου, που παίζουν κυρίαρχο ρόλο στη νευροδιαβίβαση. Τέτοια ένζυμα αποτελούν η (Να+,Κ+)-ΑΤΡάση, η Mg+2-ATPάση και η ακετυλοχολινεστεράση (ΑChE). Συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκαν ομογενοποιήματα ιπποκάμπου και μετωπιαίου φλοιού νεογέννητων επιμύων (θηλαστικών που παρουσιάζουν βιολογική συγγένεια με τον άνθρωπο). Οι συγκεκριμένες δομές επιλέχθηκαν λόγω του κυρίαρχου ρόλου τους στη συμπεριφορά, στη μνήμη και στην επιληπτογένεση, τομείς της εγκεφαλικής λειτουργίας για τους οποίους υπάρχουν αναφορές της δυνητικής τοξικότητας της ASP, όπως ήδη σημειώθηκε. Ειδικότερα, τα ομογενοποιήματα καθώς και καθαρά ένζυμα επωάστηκαν με τους μεταβολίτες της ασπαρτάμης (μείγμα αυτών ή καθένα ξεχωριστά), σε συγκεντρώσεις που αντιστοιχούν σε αυτές που υπολογίζονται στο ΕΝΥ(μετά από εφάπαξ, per os, χορήγηση διαφόρων δόσεων του γλυκαντικού). Στη συνέχεια, μετρήθηκε, φασματοφωτομετρικά, η δραστικότητα των υπό μελέτη ενζύμων. Σε κάποια από τα μείγματα επώασης χρησιμοποιήθηκαν οι αντιοξειδωτικοί παράγοντες L-κυστείνη (cys) ή αναχθείσα γλουταθειόνη (GSH). Aυτό έγινε προκειμένου να διαπιστωθεί αν αναστρέφεται η επίδραση της ASP και των μεταβολιτών της στη (Na,K+)-ATPάση και στη Mg+2-ATPάση των μελετούμενων δομών, με την παρουσία των αντιοξειδωτικών. Με τον τρόπο αυτό, θα μπορούσαν να αποκαλυφθούν στοιχεία που αφορούν το μηχανισμό με βάση τον οποίο η ASP επιδρά στα παραπάνω ένζυμα. ..........................................................................................