Σχεδιασμός δικτύου επιτήρησης και παρέμβασης για τα λοιμώδη νοσήματα μέσω της οδοντιατρικής πράξης

Abstract

The Hellenic Center for Diseases Prevention and Control (KEELPNO) operates a surveillance system for mandatory notification of reportable diseases. Through this system KEELPNO collects data from primary and secondary health services. The Greek epidemiological surveillance system covers not only the native population, but also the mobile population due to geographical position of our country. Aim of this study is the participation of dental practice in surveillance of communicable diseases, in order to enhance the quality of our surveillance system and to improve its reliability. Materials and method. We develop a surveillance system that is materialized with a special design form adapted for dental practice (including web notification form). Surveillance was implemented by Dental Departments of Public Hospitals, Health Centers, Public Health insurance outpatient clinics, Municipal outpatient clinics, dental clinics of non Governmental Organisations, the Diagnostical clinic of Dentistry School University of Athens. The dentists of the epidemiologic surveillance centres were trained to diagnose and report 7 communicable diseases (mumps, infectious mononucleosis syndrome, tuberculosis, HIV/AIDS, Hepatitis A, Hepatitis B and Hepatitis C). The selections of the diseases was based: a) on clinical characteristics of the disease that can easily recognised by dentists and b) on the transmitability of the infectious disease in the dental setting. Results. The surveillance applied in 5 Dental clinics of Public Hospitals and in 8 private and public health departments. In total 36 cases were reported. Hepatitis (17) and HIV/AIDS (11) were the main communicable diseases reported. Our sample included 53,1% Greeks and 46,9% foreigners. The average age was 37,29 years. Conclusions. a) Training of dental personnel in communicable diseases and epidemiologic surveillance, b) electronic date should be need for reporting and c) increase the number of centres and infectious diseases syrved. From the analysis of the results it is derived that dental practice has the potential to contribute in the completion of surveillance for communicable diseases in our country.

Το ΚΕΕΛΠΝΟ επιτηρεί τα λοιμώδη νοσήματα μέσω των δικτύων επιδημιολογικής επιτήρησης. Το δίκτυο Υποχρεωτικώς Δηλουμένων Νοσημάτων που εφαρμόζεται για συλλογή δεδομένων από τις Πρωτοβάθμιες και Δευτεροβάθμιες Υπηρεσίες Υγείας, αποτελεί τη βασική πηγή δήλωσης κρουσμάτων επιδημιολογικής επιτήρησης, αλλά με σημαντική υποδήλωση. Σκοπός της μελέτης είναι η βελτίωση της επιτήρησης των λοιμωδών νόσων, με συμμετοχή δικτύου φορέων από τους χώρους παροχής Οδοντιατρικής υγείας, με στόχο την αύξηση του αριθμού των δηλώσεων. Υλικά και μέθοδος. Οργανώθηκε πιλοτικό δίκτυο επιδημιολογικής επιτήρησης λοιμωδών νόσων σε χώρους παροχής οδοντιατρικής φροντίδας. Επιλέχθηκαν 13 ιατρεία σε Οδοντιατρικά τμήματα Νοσοκομείων, Κέντρων Υγείας, Ασφαλιστικών Ταμείων, Δημοτικών Ιατρείων, Ιατρείων μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και το Τμήμα Διαγνωστικής της Οδοντιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, στα οποία έγινε η επιτήρηση 7 επιλεγμένων λοιμωδών νόσων και η συμπλήρωση ειδικού δελτίου. Το οδοντιατρικό προσωπικό των κέντρων εκπαιδεύτηκε στην κλινική αναγνώριση των κρουσμάτων και την συμπλήρωση του ειδικού δελτίου. Τα υπό επιτήρηση νοσήματα ήταν: 1. Παρωτίτιδα, 2. Σύνδρομο Λοιμώδης Μονοπυρήνωση, 3. Φυματίωση, 4. HIV/AIDS, 5. Ηπατίτιδα Α, 6. Ηπατίτιδα Β και 7. Ηπατίτιδα C. Η επιλογή βασίστηκε στα κλινικά χαρακτηριστικά που εύκολα διαγιγνώσκονται κατά την οδοντιατρική πράξη και στην συχνότητα μετάδοσης των νοσημάτων αυτών στο οδοντιατρείο. Αποτελέσματα. Το πιλοτικό πρόγραμμα υλοποιήθηκε σε 5 Οδοντιατρικά Τμήματα Νοσοκομείων ΕΣΥ και σε 8 ιδιωτικά και κρατικά σημεία παροχής οδοντιατρικής φροντίδας στην πρωτοβάθμια περίθαλψη. Δηλώθηκαν 36 δελτία κρουσμάτων (ιογενείς ηπατίτιδες 17, HIV/AIDS 11, σύνδρομο λοιμώδης μονοπυρήνωσης 3, παρωτίτιδες 3 και φυματίωση 2) ανάμεσα σε 33.832 επισκέψεις οδοντιατρικών ασθενών (Έλληνες 53,1%, αλλοδαπούς 46,9%, μέση ηλικία 37,29 έτη). Σε 2 κέντρα δεν ήταν δυνατή η συμπλήρωση του επιδημιολογικού δελτίου. Συμπέρασμα. Η επιδημιολογική επιτήρηση των λοιμωδών νόσων στη χώρα μας είναι δυνατόν να ενισχυθεί με τη λειτουργία δικτύου καταγραφής κρουσμάτων και συνδρομικής επιτήρησης στους οδοντιατρικούς χώρους. Η Οδοντιατρική Πράξη μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά όχι μόνο στην αρτιότερη επιτήρηση των λοιμωδών νόσων αλλά και στην εγρήγορση για έγκαιρη διάγνωση λοιμωδών νοσημάτων που μεταδίδονται κατά την οδοντιατρική πράξη.