Αποτελεσματικότητα της μεθόδου PNF (proprioceptive neuromuscular facilitation) στον κινητικό έλεγχο ασθενών με χρόνιο οσφυϊκό πόνο

Abstract

The purpose of this study was to investigate the effects of motor control exercises on pain, disability, spine mobility and negative and positive psychological reactions, using the PNF method to treat patients with chronic low back pain. The investigation sample consisted of 80 patients, who were randomly assigned to three experimental groups and one control group. The patients in the first group (PNF group) (n=20) were treated using the PNF method. The patients in the second group (EXE group) (n=20) were subjected to abdominal and extensor muscles exercises. Patients in the third group (ELEC group) (n=20) were subjected to physical modalities’ treatment. The control group patients (n=20) received no treatment. Evaluations were made for pain intensity, function enhancement, spine mobility for flexion, extension, lateral flexion (right and left) and negative and positive psychological reactions. Evaluations were carried out at three instances: before treatment, at the end of the intervention (8 weeks later), and four months after the end of the intervention. Data analysis was carried out using SPSS® for Windows. The level of significance was set at p<0.05. According to the results of the statistical analysis, there was significant decrease in pain, significant increase in functionality and spine mobility and significant decrease and increase in negative and positive psychological reactions respectively, in all experimental groups after the intervention (2nd measurement). During this measurement, the control group did not demonstrate any changes compared to the initial measurement. The evaluation of the above dependent variables, 4 months after the intervention (3rd measurement), indicated that the PNF group maintained the same results in all dependent variables, the EXE group barely maintained the same results in the “pain” variable, the ELEC group did not maintain the same results in any of the variables, while the control group continued to demonstrate no changes. In addition, significant differences were noted between the PNF group and the other groups in the dependent variables (pain, disability). Also the PNF group was significantly differentiated from both the ELEC group and the control group in the dependent variables “flexion of the spine” and “negative and positive psychological reactions”. After taking into consideration the aggregate result of this study, it is concluded that motor control exercises, as applied through the PNF method, decrease pain, increase functionality and improve the psychological status of the patient, both on a short and long term basis. The PNF method is recommended as a treatment for the patient with chronic low back pain.

Στόχος της παρούσας έρευνας ήταν να διερευνηθεί η επίδραση των ασκήσεων κινητικού ελέγχου μέσω της μεθόδου PNF στον πόνο, την απώλεια λειτουργικότητας, την κινητικότητα της Σ.Σ, τις αρνητικές και θετικές αντιδράσεις ψυχικής διάθεσης ασθενών με χρόνιο οσφυϊκό πόνο. Το δείγμα της έρευνας απαρτίστηκε από ένα σύνολο 80 ασθενών το οποίο κατανεμήθηκε τυχαία σε τρεις πειραματικές ομάδες και μία ομάδα ελέγχου. Στους ασθενείς της πρώτης ομάδας, Ομάδα PNF (n=20), εφαρμόσθηκε η μέθοδος PNF, στους ασθενείς της δεύτερης ομάδας, Ομάδα ΑΣΚ., (n=20), εφαρμόσθηκαν ασκήσεις κοιλιακών και ραχιαίων μυών, στους ασθενείς της τρίτης ομάδας, Ομάδα ΗΛΕΚ., (n=20), εφαρμόσθηκε συμβατική φυσικοθεραπεία με τη χρήση φυσικών μέσων και στους ασθενείς της Ομάδας Ελέγχου (n=20) δεν έγινε καμία παρέμβαση. Αξιολογήθηκαν η ένταση του πόνου, η βελτίωση της λειτουργικότητας, οι αρνητικές και θετικές αντιδράσεις ψυχικής διάθεσης και το εύρος κίνησης κάμψης, έκτασης, πλάγιας κάμψης δεξιά και αριστερά της Σ.Σ. Οι αξιολογήσεις πραγματοποιήθηκαν σε τρεις χρονικές στιγμές: πριν την παρέμβαση, στο τέλος της παρέμβασης (8 εβδομάδες μετά) και τέσσερις μήνες μετά το τέλος της παρέμβασης. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του στατιστικού προγράμματος SPSS® for Windows. Το επίπεδο σημαντικότητας για τον εντοπισμό διαφορών ορίστηκε p=0.05. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των αναλύσεων διαπιστώθηκε σημαντική μείωση του πόνου, σημαντική βελτίωση της λειτουργικότητας και της κινητικότητας της Σ.Σ καθώς και σημαντική μείωση και αύξηση των αρνητικών και θετικών αντιδράσεων ψυχικής διάθεσης αντίστοιχα, σε όλες τις πειραματικές ομάδες μετά την παρέμβαση (2η μέτρηση). Κατά την ίδια μέτρηση, η Ομάδα Ελέγχου παρουσίασε σταθερή συμπεριφορά σε σχέση με την αρχική μέτρηση. Η αξιολόγηση των παραπάνω εξαρτημένων μεταβλητών 4 μήνες μετά την παρέμβαση (3η μέτρηση) έδειξε ότι η ομάδα PNF διατήρησε το αποτέλεσμα σε όλες τις εξαρτημένες μεταβλητές, η ομάδα ΑΣΚ. διατήρησε οριακά το αποτέλεσμα μόνο στη μεταβλητή «πόνος», η ομάδα ΗΛΕΚ. δε διατήρησε το αποτέλεσμα σε καμία εξαρτημένη μεταβλητή, ενώ η Ομάδα Ελέγχου εξακολουθούσε να διατηρεί σταθερή συμπεριφορά και κατά την τρίτη μέτρηση. Επιπρόσθετα παρουσιάστηκε σημαντική διαφορά μεταξύ της Ομάδας PNF και των υπόλοιπων ομάδων στη μεταβλητή «πόνος», «απώλεια λειτουργικότητας» ενώ παρουσιάστηκε σημαντική διαφορά της Ομάδας PNF με την ομάδα ΗΛΕΚ. και την Ομάδα Ελέγχου στις μεταβλητές «εύρος κίνησης κάμψης Σ.Σ», «αρνητικές και θετικές αντιδράσεις» ψυχικής διάθεσης. Λαμβάνοντας υπόψη το συνολικό αποτέλεσμα της παρούσας έρευνας συμπεραίνεται ότι οι ασκήσεις κινητικού ελέγχου μέσω της μεθόδου PNF μειώνουν τον πόνο, αυξάνουν τη λειτουργική ικανότητα και βελτιώνουν τη ψυχική διάθεση των ασθενών τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Η μέθοδος προτείνεται ως θεραπεία επιλογής για τους ασθενείς με χρόνιο οσφυϊκό πόνο.