Φορολογικές σχέσεις με στοιχεία αλλοδαπότητας: Έλληνες του εξωτερικού και ελληνική φορολογική εξουσία

Abstract

The purpose of this study is to investigate the opinions and attitudes of Greeks living abroad on issues that arise in their relations with the Greek tax authorities as well as their level of knowledge of the tax framework that regulates the change of tax residence and the taxation of their worldwide income, in order to understand the factors that shape their tax behaviour. A non-compliance behaviour results in serious implications for both the taxpayer and the State. The research was conducted using a random sampling of Greeks living abroad as well as a number of accountants and tax advisers who represent the above taxpayers in Greece. The data of the research reveal that tax behaviour of Greeks abroad, especially the decision to change their tax residence, is significantly influenced by the tax framework which determines their relations with the Greek tax jurisdiction as well as by the degree of complexity of the tax system itself. It is also influenced by their level of knowledge of how and where they should settle their tax affairs. The investigation of their tax behaviour is useful for improving the operation of the tax system as well as the legal and regulatory framework with benefits for both the taxpayer and the State.

Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι η διερεύνηση των απόψεων και της στάσης των Ελλήνων του εξωτερικού σχετικά με ζητήματα τα οποία ανακύπτουν στις σχέσεις τους με την ελληνική φορολογική εξουσία, καθώς και του βαθμού γνώσης τους για το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο αναφέρεται σε ζητήματα φορολογικών σχέσεων με στοιχεία αλλοδαπότητας, ώστε να κατανοηθούν οι παράγοντες που διαμορφώνουν τη φορολογική τους συμπεριφορά. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε δείγμα φορολογουμένων το οποίο επιλέχθηκε τυχαία μεταξύ Ελλήνων οι οποίοι ζουν στην αλλοδαπή καθώς και σε δείγμα λογιστών και φοροτεχνικών που εκπροσωπούν Έλληνες του εξωτερικού. Για τους σκοπούς της έρευνας, έγινε χρήση δύο διαφορετικών ερωτηματολογίων: Ενός ερωτηματολογίου της ποσοτικής ερευνητικής μεθόδου με κλειστού τύπου ερωτήσεις και ενός ερωτηματολογίου της ποιοτικής μεθόδου με ανοικτού τύπου ερωτήσεις. Τα δεδομένα της έρευνας δείχνουν ότι η φορολογική συμπεριφορά των Ελλήνων του εξωτερικού, ειδικά η απόφαση για μεταβολή της φορολογικής τους κατοικίας, επηρεάζεται σημαντικά από το ισχύον φορολογικό πλαίσιο το οποίο καθορίζει τις σχέσεις τους με την ελληνική φορολογική εξουσία καθώς επίσης και από την πολυπλοκότητα του φορολογικού συστήματος. Επίσης επηρεάζεται από τον βαθμό της φορολογικής τους γνώσης για το πώς και που αυτοί οφείλουν να τακτοποιήσουν τις φορολογικές τους υποθέσεις. Η διερεύνηση της φορολογικής τους συμπεριφοράς είναι σημαντική για την βελτίωση της λειτουργίας τους φορολογικού συστήματος όσο και του φορολογικού πλαισίου με οφέλη τόσο για τον φορολογούμενο όσο και το ελληνικό κράτος.