Επιδημιολογική μελέτη ασθενών με μέλασμα στον Ελληνικό πληθυσμό: η σημασία κλινικών και εργαστηριακών παραμέτρων

Abstract

Melasma is a common, acquired disorder of hyperpigmentation , characterized by irregular brown macules symmetrically distributed on sun-exposed areas of the body, particularly on the face. The aim of this study was to evaluate the epidemiological characteristics of the disease, its correlation with hormonal imbalances and its effect on life quality, depression, anxiety and self-esteem in the Greek population. The study included a total of 254 participants: 127 patients with melasma and an equal sample of healthy controls. Our findings show that the disease affects mainly women (96%), especially during reproduction age (20-40 years old). Factors that were found to induce or exacerbate melasma are sun light, contraceptive pills (17%), pregnancy (36%), family history 38%. Also a significant amount of patients suffered from hypοthyroidism (5%), hormonal imbalances (6%) and vitamin D deficiency (22%).Melasma patients (7.47±4.53) presented statistically significantly higher anxiety compared to healthy controls (6.06±3.59, p = 0.006), while no differences emerged with regard to depression or self-esteem. A higher disease severity (MASI) correlated statistically significantly with longer disease duration (r= 0.24, p <0.001), higher depression (r = 0.28, p = 0.002), and a more impaired health-related quality of life (MelasQol; r = 0.29, p < 0.001). Notably, a more impaired health-related quality of life was also correlated with higher depression (r = 0.19, p = 0.027) and lower self-esteem (r = -0.31, p < 0.001).The results of this study highlight the importance of evaluating hormones and vitamin D levels in melasma patients as well as their quality of life, anxiety and depression. Therapeutic approach should not be based, just on clinical findings but also on psychological aspects. Dermatologists can further improve their patients’ care by being supportive or requesting psychological intervention when needed, resulting in better compliance to treatment and an improved social and psychological status.

Το μέλασμα είναι μια κοινή επίκτητη διαταραχή της μελάγχρωσης του δέρματος που χαρακτηρίζεται από ακανόνιστες καφετί κηλίδες, συμμετρικά κατανεμημένες στα τμήματα του σώματος που εκτίθενται στον ήλιο και ιδιαίτερα στο πρόσωπο. Στόχος της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση των επιδημιολογικών χαρακτηριστικών της ασθένειας, της συσχέτισής της με ορμονικές διαταραχές, καθώς και της επίπτωσης στην ποιότητα ζωής, το άγχος, την κατάθλιψη και την χαμηλή αυτοεκτίμηση στον ελληνικό πληθυσμό. Στην έρευνα έλαβαν μέρος 254 συμμετέχοντες: 127 ασθενείς με μέλασμα και ισάριθμο δείγμα υγιών μαρτύρων. Τα ευρήματα έδειξαν ότι το μέλασμα επηρεάζει κυρίως γυναίκες (96%) και ιδιαίτερα κατά την αναπαραγωγική ηλικία (20-40 ετών).Οι παράγοντες που βρέθηκαν να επάγουν ή να επιδεινώνουν τη νόσο είναι η ηλιακή ακτινοβολία, τα αντισυλληπτικά χάπια (17%), η εγκυμοσύνη (36%), το οικογενειακό ιστορικό (38%), ενώ ένας σημαντικό αριθμός ασθενών έπασχε από υποθυρεοειδισμό (5%), ορμονικές διαταραχές (6%) και ανεπάρκεια βιταμίνης D (22%). Οι ασθενείς με μέλασμα (7,47±4,53) παρουσίασαν στατιστικά σημαντικά υψηλότερο άγχος σε σύγκριση με υγιείς μάρτυρες (6,06±3,59, p = 0,006), ενώ δεν προέκυψαν διαφορές όσον αφορά την κατάθλιψη ή την αυτοεκτίμηση. Μεγαλύτερη σοβαρότητα της ασθένειας (MASI) συσχετίστηκε στατιστικά σημαντικά με μεγαλύτερη διάρκεια της νόσου (r= 0,24, p <0,001), υψηλότερη κατάθλιψη (r = 0,28, p = 0,002) και χαμηλή ποιότητα ζωής (MelasQol; r = 0,29, p < 0,001). Συγκεκριμένα, χαμηλή ποιότητα ζωής συσχετίστηκε επίσης με υψηλότερη κατάθλιψη (r = 0,19, p = 0,027) και χαμηλότερη αυτοεκτίμηση (r = -0,31, p < 0,001).Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης υπογραμμίζουν τη σημασία του προσδιορισμού των επιπέδων των ορμονών και της βιταμίνης D σε ασθενείς με μέλασμα καθώς και της αξιολόγησης της ποιότητα ζωής, του άγχους και της κατάθλιψης τους. Η θεραπευτική προσέγγιση δεν πρέπει να βασίζεται μόνο στα κλινικά ευρήματα, αλλά θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει εκτίμηση των ψυχολογικών πτυχών των ασθενών. Οι δερματολόγοι μπορούν να βελτιώσουν περαιτέρω τη φροντίδα των ασθενών τους όντας υποστηρικτικοί ή ζητώντας ψυχολογική παρέμβαση όταν χρειάζεται, με αποτέλεσμα την επίτευξη της καλύτερης συμμόρφωσης στη θεραπεία και την βελτίωση τόσο της κοινωνικής όσο και της ψυχολογικής τους κατάστασης.