Η θεώρηση της οικογένειας στην αντιμετώπιση βαρέως πασχόντων ασθενών

Abstract

Introduction: Family members of Intensive Care Unit (ICU) patients are subject to a higher risk of depression, anxiety, and stress-related disorders. This psychological distress inevitably affects their perception of the quality of care that their relative receives. It is not known whether intensive care unit (ICU) patients’ family members realistically assess patients’ health status. Aim: The aim of this study was to enlighten the effect of psychopathology, resilience, and self- compassion on the satisfaction of family members of ICU patients and examine the role of self- compassion and resilience as explaining variables of the psychopathology and satisfaction relation. The present study had, even, as a purpose the investigation of the agreement between family and intensivists’ assessment concerning changes in patient health, focusing on family members’ resilience and their perceptions of decision making. Method: One hundred and seventy-six family members participated in the study. Each participant completed the Symptom Check List 90 (SCL-90-R), the Family Satisfaction in the Intensive Care Unit (FS-ICU) questionnaire, the Connor-Davidson Mental Endurance Scale (CD-RISC), and the Self- Compassion scale (SCS). Analysis of variance and path analysis was applied in order to test the research hypotheses. For each ICU patient, withdrawal criteria were assessed by intensivists while family members assessed the patient’s health development and completed the Connor–Davidson Resilience Scale and the Self-Compassion Scale. Six months after ICU discharge, follow-up contact was established, and family members gave their responses to two hypothetical scenarios. Results: The patient’s age, patient’s gender, type of relation, and age of the family member did not have a statistically significant direct or interaction effect on the satisfaction of the family members. The psychopathology had a significant negative correlation with the total satisfaction of the family members. The self-compassion was found to have a significant direct effect on psychopathology and a significant indirect effect on satisfaction via resilience, while both resilience and self-compassion had significant direct or indirect effects on satisfaction. Self- compassion was found to eliminate the mediation role of resilience on psychopathology and the resilience and psychopathology effect on satisfaction. The 162 ICU patients and the 189 family members were recruited. Intensivists’ decisions about whether a patient met the withdrawal criteria had 75,9% accuracy for prediction of survival. Families’ assessments were statistically independent of intensivists’ opinions, and resilience had a significant positive effect on the probability of agreement with intensivists. Six months after discharge, family members whose relatives were still alive were significantly more likely to consider that the family or patient themselves should be involved in decision-making. Conclusions: Self-compassion emerged as the most important personality characteristic concerning the satisfaction of family members of ICU patients. Our study indicates that interventions aiming to enhance self-compassion will help patients’ relatives cope with the particularly stressful experience of the intensive care unit. Resilience is related to an enhanced probability of agreement of the family with intensivists’ perceptions of patients’ health progression. Family attitudes in hypothetical scenarios were found to be significantly affected by the patient’s actual health progression.

Εισαγωγή: Τα μέλη της οικογένειας των βαρέως πασχόντων ασθενών που νοσηλεύονται σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας υπόκεινται σε υψηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης, άγχους και διαταραχών που σχετίζονται με το στρες. Αυτή η ψυχολογική δυσφορία επηρεάζει αναπόφευκτα την αντίληψή τους για την ποιότητα της φροντίδας που λαμβάνει ο συγγενής τους. Δεν είναι γνωστό εάν τα μέλη της οικογένειας των νοσηλευόμενων βαρέως πασχόντων ασθενών σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) είναι σε θέση να αξιολογήσουν ρεαλιστικά την κατάσταση της υγείας των συγγενών τους. Σκοπός: Ο πρώτος στόχος της παρούσας διδακτορικής διατριβής ήταν η διερεύνηση της επίδρασης της ψυχοπαθολογίας, της ψυχολογικής ανθεκτικότητας και της αυτοσυμπόνιας στην ικανοποίηση των μελών της οικογένειας των ασθενών της ΜΕΘ και η εξέταση του ρόλου της αυτοσυμπόνιας και της ανθεκτικότητας ως εξηγητικές μεταβλητές της σχέσης της ικανοποίησης με την ψυχοπαθολογία. Δεύτερο στόχο αποτέλεσε η διερεύνηση της συμφωνίας μεταξύ της αξιολόγησης της οικογένειας και των εντατικολόγων για την πορεία της υγείας των ασθενών, με επίκεντρο την ανθεκτικότητα των μελών της οικογένειας και τις αντιλήψεις τους για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με την πορεία της υγείας του ασθενούς. Μέθοδος: Το δείγμα της παρούσας μελέτης ήταν 176 μέλη της οικογένειας ασθενών που νοσηλεύθηκαν στη ΜΕΘ. Κάθε συμμετέχων μέλος της οικογένειας συμπλήρωσε την κλίμακα ψυχοπαθολογίας (SCL-90-R), το ερωτηματολόγιο οικογενειακής ικανοποίησης στη μονάδα εντατικής θεραπείας (FS-ICU), την κλίμακα ψυχολογικής ανθεκτικότητας (CD-RISC) και την κλίμακα αυτοσυμπόνιας (SCS). Για τον έλεγχο των υποθέσεων της έρευνας εφαρμόστηκε ανάλυση διακύμανσης και ανάλυση διαδρομής. Ταυτόχρονα για κάθε νοσηλευόμενο ασθενή τηςΜΕΘ τα κριτήρια μη κλιμάκωσης και απόσυρσης αξιολογήθηκαν από τους εντατικολόγους ενώ τα μέλη της οικογένειας αξιολόγησαν την πορεία της υγείας του ασθενούς. Έξι μήνες μετά το εξιτήριο από τη ΜΕΘ, πραγματοποιήθηκε επαφή με τα μέλη της οικογένειας τα οποία έδωσαν απαντήσεις σε ερωτήματα που αφορούσαν σε δύο υποθετικά σενάρια. Αποτελέσματα: Η ηλικία το φύλο του ασθενούς, ο τύπος της σχέσης και η ηλικία του μέλους της οικογένειας δεν εμφάνισαν στατιστικά σημαντική άμεση επίδραση ή επίδραση αλληλεπίδρασης στην ικανοποίηση των μελών της οικογένειας. Τα επίπεδα της ψυχοπαθολογίας των συγγενών συσχετίστηκαν με σημαντική αρνητική σχέση με τη συνολική ικανοποίηση των μελών της οικογένειας. Η αυτοσυμπόνια εμφάνισε σημαντική άμεση επίδραση στην ψυχοπαθολογία και σημαντική έμμεση επίδραση στην ικανοποίηση μέσω της ανθεκτικότητας, ενώ τόσο η ανθεκτικότητα όσο και η αυτοσυμπόνια είχαν σημαντικές άμεσες ή έμμεσες επιπτώσεις στην ικανοποίηση των συγγενών. Η αυτοσυμπόνια εξάλειψε τον μεσολαβητικό ρόλο της ανθεκτικότητας στην ψυχοπαθολογία και στην επίδραση της ανθεκτικότητας και της ψυχοπαθολογίας στην ικανοποίηση των συγγενών. Οι αποφάσεις των εντατικολόγων σχετικά με το εάν ένας ασθενής πληρούσε τα κριτήρια απόσυρσης της υποστήριξης είχαν ακρίβεια σε ποσοστό 75,9% για την πρόβλεψη της επιβίωσης. Οι εκτιμήσεις των μελών των οικογενειών σχετικά με την έκβαση ήταν στατιστικά ανεξάρτητες και δεν συνέπιπταν με τις απόψεις των εντατικολόγων ενώ η ψυχολογική ανθεκτικότητα εμφάνισε σημαντική θετική επίδραση στην πιθανότητα συμφωνίας με τους εντατικολόγους. Έξι μήνες μετά το εξιτήριο από τη ΜΕΘ τα μέλη της οικογένειας των οποίων οι συγγενείς, ήταν ακόμη εν ζωή εμφάνισαν ισχυρή πιθανότητα να θεωρούν ότι η οικογένεια ή ο ίδιος ο ασθενής θα πρέπει να συμμετέχει στη λήψη της απόφασης που αφορά τον συγγενή του. Συμπεράσματα: Η αυτοσυμπόνια αναδείχθηκε ως το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό της προσωπικότητας όσον αφορά στην ικανοποίηση των μελών της οικογένειας των ασθενών της ΜΕΘ. Η μελέτη αναδεικνύει ότι οι παρεμβάσεις που στοχεύουν στην ενίσχυση της αυτοσυμπόνιας βοηθούν τους συγγενείς των ασθενών να αντιμετωπίσουν την ιδιαίτερα αγχωτική εμπειρία της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας. Η ψυχολογική ανθεκτικότητα των συγγενών ασθενών που νοσηλεύονται στη ΜΕΘ σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα συμφωνίας των μελών της οικογένειας με τις αντιλήψεις των εντατικολόγων για την πορεία της υγείας των ασθενών. Οι οικογενειακές στάσεις στα υποθετικά σενάρια απόφασης απόσυρσης της μέτρων υποστήριξης του ασθενούς διαπιστώθηκε ότι επηρεάζονται σημαντικά από την πραγματική εξέλιξη της υγείας του ασθενούς.