Εντοπισμός προδιαβήτη ή αδιάγνωστου διαβήτη στο οδοντιατρείο. Συσχετισμός με την περιοδοντική κατάσταση

Abstract

Diabetes type 2 is currently a global epidemic and therefore a major public health issue. Efforts to identify the prediabetes/ undiagnosed diabetes cases are intensifying. The two-way relationship between diabetes and periodontitis has been widely documented in the literature. In the last decade, the possibility of detecting these people in the dental clinic, has been investigated and referring them to the proper medical experts. The aim of this research was the detection of prediabetes and/or undiagnosed diabetes at the dental clinic. The secondary outcomes were the correlation of prediabetes/ undiagnosed diabetes with periodontal conditions, the determination of the levels of the active form of metalloproteinase-8 (aMMP-8), the total MMP-8, 9 and TIMP and finally the correlation with the prevalence of polymorphism in the TCF7L2 gene. In this cross-sectional study, in a total of 150 patients, clinical and radiographic measurements were performed to assess their periodontal status, the values of glycosylated hemoglobin (HbA1c) and aMMP-8 were calculated and laboratory testing (PCR) of the polymorphism rs7903146 of TCF7L2 gene was made. 20.67% of patients were found with undiagnosed hyperglycemia (HbA1c ≥ 5.7 %) and referred to their physicians. A statistically significant positive correlation was found between the levels of aMMP-8 and the presence of prediabetes (HbA1c=5.7 – 6.4 %) and the stage of inflammation of periodontal tissues. Statistically significant differences were observed among people with HbA1c<5.7 % and ≥ 5.7 %, in terms of body mass index (BMI =Kg/m2), the total number of teeth and the presence of periodontal pockets 4,5 and 6mm (Mann-Whitney Z-test, p<0.5). The diagnostic performance of HbA1c ≥ 5.7% was studied with Receiving Operating Characteristics (ROC) curves. According to the results, there was no correlation of the presence of hyperglycaemia with this particular polymorphism of the TCF7L2 gene. In conclusion, the combination of the stage of periodontal disease, the age, the BMI and the levels of aMMP-8 can be an effective strategy of detecting dental patients for diabetes and undiagnosed diabetes and referring them to respective health scientists for diagnosis

Όσο ο διαβήτης αποκτά διαστάσεις παγκόσμιας επιδημίας, είναι αναμενόμενο να εντείνονται οι προσπάθειες αναστολής του φαινομένου αυτού, μέσω της ενημέρωσης, της πρόληψης και της πρώιμης ανίχνευσης. Στα πλαίσια αυτά, η ευθύνη του εντοπισμού ατόμων με αδιάγνωστο διαβήτη ή με υψηλό κίνδυνο εμφάνισής του είναι καλό να ανατίθεται σε πολλές υπηρεσίες υγείας, ώστε να γίνεται αποτελεσματικότερα ο εντοπισμός του. Είναι σημαντικό λοιπόν να αξιολογηθεί η συμβολή των οδοντιάτρων σε αυτό το κομμάτι. Σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής ήταν ο εντοπισμός του προδιαβήτη ή/και του αδιάγνωστου διαβήτη στο περιβάλλον του οδοντιατρείου. Επιπλέον ειδικοί σκοποί ήταν η αναγνώριση του επιπολασμού του προδιαβήτη και αδιάγνωστου διαβήτη, ο συσχετισμός με την περιοδοντική κατάσταση, ο προσδιορισμός των επιπέδων της ενεργής μορφής της μεταλλοπρωτεϊνάσης της εξωκυττάριας ουσίας -8 (aΜΜΡ-8), της μεταλλοπρωτεϊνάσης της εξωκυττάριας ουσία 8 και 9 (ΜΜΡ-8 και 9) στο σάλιο και συσχετισμός του επιπολασμού του προδιαβήτη ή αδιάγνωστου διαβήτη με την παρουσία συγκεκριμένου πολυμορφισμού στο γονίδιο TCF7L2. Η μελέτη σχεδιάστηκε ως μια συγχρονική-διατμηματική ανάλυση κατά την οποία σε 150 συνολικά ασθενείς έγιναν κλινικές και ακτινογραφικές μετρήσεις για εκτίμηση της περιοδοντικής τους κατάστασης, υπολογίστηκαν οι τιμές της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c), της aΜΜP- 8, των επιπέδων των ΜΜΡ-8 και 9 και πραγματοποιήθηκε εργαστηριακή δοκιμασία ανίχνευσης του πολυμορφισμού rs7903146 του γονιδίου ΤCF7L2 που σχετίζεται με την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2 (PCR). Το 20.67 % των ασθενών βρέθηκε με αδιάγνωστη υπεργλυκαιμία (HbA1c ≥ 5.7 %), ενώ από αυτούς το 4.7% παρουσίασαν αδιάγνωστο ΣΔ (HbA1c > 6.5 %). Παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση μεταξύ υπεργλυκαιμίας και σταδίου περιοδοντικής κατάστασης, ποσοστών περιοδοντικών θυλάκων με βάθος 4,5 και 6 χιλιοστών, δεικτών περιοδοντικής φλεγμονής και συνολικού αριθμού των δοντιών. Διαπιστώθηκε στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση ανάμεσα στα επίπεδα της aMMP-8 και την παρουσία προδιαβήτη (HbA1c 5.7 – 6.4 %) και το βαθμό φλεγμονής των περιοδοντικών ιστών. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, δεν διαπιστώθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση της παρουσίας υπεργλυκαιμίας με τον συγκεκριμένο πολυμορφισμό του γονιδίου TCF7L2. Τέλος ο συνδυασμός του σταδίου περιοδοντικής νόσου, της ηλικίας του ασθενούς, του ΒΜΙ και των επιπέδων της aMMP-8 αυξάνει την ευαισθησία ανίχνευσης της υπεργλυκαιμίας όπως φαίνεται από τις καμπύλες λειτουργικών χαρακτηριστικών ευαισθησίας και ειδικότητας που κατασκευάστηκαν. Το συμπέρασμα που προκύπτει από τη συγκεκριμένη διατριβή είναι ότι το οδοντιατρείο αποτελεί κατάλληλο χώρο δυνατότητας εντοπισμού αδιάγνωστου Σ.Δ. και προδιαβήτη μέσω μέτρησης της τιμής γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) και συσχέτισής της με τις τιμές της aMMP-8, και παράλληλα ο συνδυασμός του σταδίου της περιοδοντικής νόσου, της ηλικίας του ασθενούς, του ΒΜΙ και των επιπέδων της aΜΜΡ-8 μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματική στρατηγική ανίχνευσης προδιαβήτη ή/και αδιάγνωστου διαβήτη σε ένα οδοντιατρείο και η παραπομπή στους κατάλληλους επιστήμονες για τη διάγνωση και αντιμετώπιση.