Ο βαθμός ετοιμότητας για υιοθέτηση και εφαρμογή των διεθνών λογιστικών προτύπων του δημόσιου τομέα (IPSAS) από τον κλάδο των ελληνικών δημόσιων νοσοκομείων: παράγοντες που διευκολύνουν ή δυσχεραίνουν τη μετάβαση και την εφαρμογή τους

Abstract

The present thesis focuses on the assessment of the degree of readiness of the Greek Public Hospitals GPHs sector for the adoption and application of International Accounting Standards for the Public Sector (IPSAS) and the identification of factors that make it difficult or facilitate their transition and implementation. In order to achieve the purpose of this Doctoral Thesis, the following objectives have been set: Objective 1: Investigation of the existence of the appropriate organisational culture. Objective 2: Examination of the perception of those involved (positive or negative) regarding: a) ease of implementation and b) the value of the IPSAS contribution. Objective 3: Assessment of the extent to which established leadership-subordinate relationships favour the adoption and implementation of IPSAS by the Greek Public Hospitals. Objective 4: Investigation of the perceptions of those involved regarding: a) whether the "factors" that influenced other countries with respect to the adoption of IPSAS (positively or negatively) will affect their implementation by GPHs, b) the degree of importance of the specific factors and c) the existence of any additional corresponding factors. Objective 5: Identification and evaluation of the views of stakeholders with respect to the need for future planning necessary for the adoption and proper implementation of IPSAS by the GPHs. The research methodology applied is that of the mixed method: quantitative and qualitative research. Regarding the sampling approach, the non-probability at convenience sampling method was applied, focusing on the opinion of professionals who are knowledgeable about the subject of the research (experts’ opinion). The sample chosen was decided through the application of the Sandwell Research scale in a population of 375 subjects and for an acceptable statistical error rate of 5%. On that basis, 196 subjects were chosen of whom 143 responded. The three different levels that were selected due to the possibility of their significant contribution to the research and its results, include:1) The Commander of each Hospital.2) The Administrative Director of each Hospital.3) The Head of the Financial Department of each Public Hospital With respect to the qualitative research, semi-structured interviews were conducted with: a) Executives of each Greek Public Hospital, b) External accountants-associates who are in contract with Greek Public Hospitals, c) Executives of the Directorates of Financial Organization and Support, Health Regions of Greece, and d) Executives of the Ministry of Health. For the purposes of quantitative analysis, the statistical software SPSS version 24 was applied while the software ATLAS. ti version 8 was utilized for the analysis of qualitative research findings. Research results after being processed and analysed showed: • Inhibitory organisational culture in Greek Public Hospitals with high individualism, competition for development and short-term time orientation for immediate results as well as moderate degree of camaraderie. • Negative perception of stakeholders about the ease of implementation of IPSAS, with the main problem being the lack of qualified staff and limited respective stakeholders’ expertise. • 60% of the participants have developed a relationship of mutual trust, support and respect with their leader - while the percentage of 27.3% are in the stage of 'acquaintance' and the remaining 13.7% in the stage of 'strangers' .• Positive perceptions regarding the fact that the "factors" that influenced other countries in the adoption of IPSAS (positive or negative) will respectively affect their application by the GPHs. • High degree of necessity for future planning, in order to enhance the completion of the adoption of IPSAS and their proper implementation in the sector of Greek Public Hospitals. In conclusion, the results of the research showed a small to a minimal degree of readiness for the adoption and implementation of IPSAS by the Greek Public Hospitals.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή εστιάζει στην αξιολόγηση του βαθμού ετοιμότητας για την υιοθέτηση και εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων για τον Δημόσιο Τομέα (IPSAS) από τον κλάδο των Ελληνικών Δημόσιων Νοσοκομείων και στον εντοπισμό παραγόντων που διευκολύνουν ή δυσχεραίνουν τη μετάβαση και την εφαρμογή τους.Για την επίτευξη του σκοπού της συγκεκριμένης Διδακτορικής Διατριβής τέθηκαν οι εξής στόχοι: Στόχος 1: Διερεύνηση ύπαρξης κατάλληλης οργανωσιακής κουλτούρας. Στόχος 2: Διερεύνηση της αντίληψης των εμπλεκόμενων (θετικής ή αρνητικής) όσον αφορά: α) την ευκολία εφαρμογής και β) την αξία της συνεισφοράς των IPSAS. Στόχος 3: Αξιολόγηση του βαθμού στον οποίο οι καθιερωμένες σχέσεις ηγεσίας-υφισταμένων ευνοούν την υιοθέτηση και την εφαρμογή των IPSAS. Στόχος 4: Διερεύνηση αντιλήψεων των εμπλεκόμενων όσον αφορά: α) το κατά πόσο οι «παράγοντες» που επηρέασαν άλλες χώρες στην υιοθέτηση των IPSAS (θετικά ή αρνητικά) θα επηρεάσουν αντίστοιχα και την εφαρμογή τους στην Ελλάδα στον χώρο των Ελληνικών Δημόσιων Νοσοκομείων, β) το βαθμό σημαντικότητας των συγκεκριμένων παραγόντων και γ) την ύπαρξη τυχόν επιπλέον αντίστοιχων παραγόντων. Στόχος 5: Εντοπισμός και αξιολόγηση της άποψης των εμπλεκομένων σχετικά με την αναγκαιότητα μελλοντικού σχεδιασμού για την υιοθέτηση και την ορθή εφαρμογή των IPSAS.Η ερευνητική μεθοδολογία που εφαρμόστηκε είναι αυτή της μικτής μεθόδου: ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας.Όσον αφορά τη δειγματοληπτική προσέγγιση, εφαρμόστηκε η μη τυχαία δειγματοληψία διευκόλυνσης (non-probability at convenience sampling method), εστιασμένη σε γνώμη επαγγελματιών που είναι γνώστες του θέματος της έρευνας (experts opinion). Σχετικά με το δείγμα εφαρμόστηκε η κλίμακα της Sandwell Research σε έναν πληθυσμό 375[1] υποκειμένων και για ένα αποδεκτό ποσοστό στατιστικού λάθους της τάξης του 5% το δείγμα που επιλέχθηκε απαρτίζεται από 196 υποκείμενα από τους οποίους ανταποκρίθηκαν οι 143.Οι τρεις διαφορετικές βαθμίδες που επιλέχθηκαν, εντός των Ελληνικών Δημόσιων Νοσοκομείων και λόγω της δυνατότητας σημαντικής συνεισφοράς στην έρευνα και τα αποτελέσματά της, περιλαμβάνουν: 1)Τον/Την Διοικητή/τρια του κάθε Νοσοκομείου 2) Τον/Την Διοικητικό/ή Διευθυντή/τρια του κάθε Νοσοκομείου 3) Τον/Την Προϊστάμενο/η της Οικονομικής Διεύθυνσης κάθε Δημόσιου Νοσοκομείου. Στο πλαίσιο της ποιοτικής έρευνας πραγματοποιήθηκαν 27 ημι-δομημένες συνεντεύξεις με: Στελέχη διοίκησης του καθενός Ελληνικού Δημόσιου Νοσοκομείου, Εξωτερικούς λογιστές-συνεργάτες που βρίσκονται σε σύμβαση με Ελληνικά Δημόσια Νοσοκομεία, Στελέχη των Διευθύνσεων της Οικονομικής Οργάνωσης και Υποστήριξης, Υγειονομικών Περιφερειών Ελλάδος (ΥΠΕ) και Στελέχη του Υπουργείου Υγείας. Για την ανωτέρω ανάλυση αξιοποιήθηκαν οι δυνατότητες του στατιστικού λογισμικού SPSS version 24 για την ποσοτική και οι δυνατότητες του λογισμικού ATLAS.ti version 8 για την ποιοτική. Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν: Ανασταλτική οργανωσιακή κουλτούρα στα Ελληνικά Δημόσια Νοσοκομεία με υψηλό ατομικισμό, ανταγωνισμό για ανέλιξη και χρονικό προσανατολισμό για άμεσα αποτελέσματα καθώς και μετρίου βαθμού συναδελφικότητα. Αρνητική αντίληψη των εμπλεκόμενων σχετικά με την ευκολία εφαρμογής των IPSAS, με το βασικότερο πρόβλημα να αποτελεί η ανεπάρκεια εξειδικευμένου προσωπικού και η έλλειψη γνώσης των εμπλεκομένων. Στις κοινωνικές σχέσεις, οι σχέσεις υφισταμένων με τους ηγέτες τους υποδηλώνουν στο 60% των συμμετεχόντων, ότι έχουν αναπτύξει σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης, υποστήριξης και σεβασμού μεταξύ τους, ωστόσο δεν είναι καθόλου αμελητέο το ποσοστό 27,3% που βρίσκεται σε στάδιο «γνωριμίας» και το 13,7% που βρίσκεται στο στάδιο «αγνώστων». Θετικές αντιλήψεις ως προς το γεγονός ότι οι «παράγοντες» που επηρέασαν άλλες χώρες στην υιοθέτηση των IPSAS (θετικά ή αρνητικά) θα επηρεάσουν αντίστοιχα και την εφαρμογή τους στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στον χώρο των Ελληνικών Δημόσιων Νοσοκομείων. Υψηλό βαθμό αναγκαιότητας για μελλοντικό σχεδιασμό, προκειμένου να ενισχυθεί η ολοκλήρωση της υιοθέτησης των IPSAS και ή ορθή εφαρμογή τους στον κλάδο των Ελληνικών Δημόσιων Νοσοκομείων. Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν μικρό έως ελάχιστο βαθμό ετοιμότητας για την υιοθέτηση και την εφαρμογή των IPSAS από τα Ελληνικά Δημόσια Νοσοκομεία.