Νευροψυχολογική αποκατάσταση σε ασθενείς με σύνδρομο μετά τη μονάδα εντατικής θεραπείας (PICS)

Abstract

Introduction: It has been observed that after ICU hospitalization, deficits in physical and cognitive functions and mental disorders arise, which complicate the recovery and rehabilitation process, known as "Post Intensive Care Unit Syndrome". Virtual reality is a technology that is increasingly applied in clinical practice and could contribute to the recovery of cognitive functions in PICS. Aim: The aim of the clinical trial was to examine whether neuropsychological rehabilitation can enhance cognitive deficits resulting from ICU hospitalisation and to examine the effectiveness of virtual reality in comparison to traditional rehabilitation. The safety and feasibility of VR is also investigated. Methodology. Participants (N=30) were divided into 2 groups, experimental and control group. The experimental group performed cognitive training using EP, while the control group performed cognitive training using traditional methods. A neuropsychological assessment was performed before and after the intervention. The intervention lasted a total of 12 sessions (3 times a week, half an hour for 4 weeks). Results: Results revealed that patients, regardless of the type of intervention followed, had statistically significant improvements in general cognitive function, attention, visuospatial and executive functions. The experimental group had greater improvement in visuospatial function compared to the control group. Similarly, the control group had greater improvement in speech fluency. Correlations between the cognitive functions were revealed in both baseline measures and their differences. VR is a safe, appropriate and enjoyable means of rehabilitation as reflected in SEQ scores. Discussion: Further research is needed to elucidate the specific mechanisms and factors contributing to cognitive deficits and to investigate the dynamic interplay between functions in PICS syndrome. Further research in large-scale longitudinal clinical trials in different patient groups is needed to investigate the long-term impact on cognitive functions in interventions using VR.

Εισαγωγή: Έχει παρατηρηθεί ότι μετά τη νοσηλεία στη ΜΕΘ προκύπτουν ελλείματα στις σωματικές και νοητικές λειτουργίες και ψυχικές διαταραχές, οι οποίες δυσχεραίνουν τη διαδικασία ανάρρωσης και αποκατάστασης, που αποτελούν χαρακτηριστικά στοιχεία συνδρόμου γνωστού ως «Σύνδρομο μετά τη νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας» (PICS). Η εικονική πραγματικότητα (ΕΠ) είναι μια τεχνολογία που εφαρμόζεται στην κλινική πράξη όλο και περισσότερο και θα μπορούσε να συμβάλλει στην αποκατάσταση των νοητικών λειτουργιών στο σύνδρομο PICS. Σκοπός: Σκοπός της κλινικής μελέτης ήταν να εξεταστεί εάν η νευροψυχολογική αποκατάσταση δύναται να ενδυναμώσει τα νοητικά ελλείματα που έχουν προκύψει από τη νοσηλεία στη ΜΕΘ καθώς και να εξεταστεί η αποτελεσματικότητα της εικονικής πραγματικότητας σε σχέση με την παραδοσιακή αποκατάσταση. Επίσης διερευνήθηκε η ασφάλεια και η καταλληλότητα της εφαρμογής ΕΠ. Μεθοδολογία: Πρόκειται για μια μη τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή (non-randomized control trial). Οι συμμετέχοντες (Ν=30) κατανεμήθηκαν σε 2 ομάδες, την πειραματική και την ομάδα ελέγχου. Η πειραματική ομάδα πραγματοποίησε νοητική άσκηση με τη χρήση της ΕΠ, ενώ η ομάδα ελέγχου πραγματοποίησε νοητική άσκηση με παραδοσιακές μεθόδους. Πραγματοποιήθηκε νευροψυχολογική αξιολόγηση πριν και μετά την παρέμβαση. Η παρέμβαση διήρκησε συνολικά 12 συνεδρίες (3 φορές την εβδομάδα, μισή ώρα για 4 εβδομάδες). Αποτελέσματα: Οι ασθενείς, ανεξάρτητα από το είδος παρέμβασης που ακολουθούσαν, είχαν στατιστικώς σημαντικές βελτιώσεις στη γενική νοητική λειτουργία, την προσοχή, τις οπτικοχωρικές και επιτελικές λειτουργίες. Hπειραματική ομάδα είχε μεγαλύτερη βελτίωση στην οπτικοχωρική λειτουργία έναντι της ομάδας ελέγχου. Αντίστοιχα, η ομάδα ελέγχου είχε μεγαλύτερη βελτίωση στην ευχέρεια λόγου. Παράλληλα, αναδείχθηκαν συσχετίσεις μεταξύ των νοητικών λειτουργιών τόσο στις αρχικές μετρήσεις όσο και στις διαφορές τους. H ΕΠ αποτελεί ένα ασφαλές, κατάλληλο και ευχάριστο μέσο αποκατάστασης όπως αποτυπώνεται στη βαθμολογία SEQ. Συζήτηση: Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τη διαλεύκανση των συγκεκριμένων μηχανισμών και παραγόντων που συμβάλλουν στα νοητικά ελλείματα αλλά και τη διερεύνηση της δυναμικής αλληλεπίδρασης μεταξύ των λειτουργιών στο PICS. Απαιτείται περαιτέρω έρευνα σε μεγάλης κλίμακας διαχρονικές κλινικές δοκιμές σε διάφορες ομάδες ασθενών, προκειμένου να διερευνηθεί ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος στις νοητικές λειτουργίες σε παρεμβάσεις με τη χρήση ΕΠ.