Burlesque re-visited: the politics of neo-burlesque performance

Abstract

In this research, the focus lies on the exploration of the reasons why and the ways how burlesque re-introduces itself as a new genre; that is as neo, new or nouveau burlesque in the twenty-first-century American society and how it affects both the national and the international popular culture scene through a feminist and sociopolitical perspective. As American theatrical genres, both burlesque and neo-burlesque have functioned as political acts against the sociocultural phenomena of their respective eras. Neo-burlesque negotiates on the sociopolitical distresses of the twenty-first century such as politics, gender ideologies, and the objectification of the female, feminine, and effeminate bodies around the globe, and has managed to excel as an international spectacle. Moreover, the multiple crises currently faced such as terrorism, financial worries, and nostalgia for the past along with gender, race, beauty, and age biases lead to the viewing of neo-burlesque as a meta-traumatic healing process. This sociopolitical instability has intensified the need to understand the cosmos through an intercultural spectacle and engage in an international cultural dialogue between performers and spectators. The politics of neo-burlesque performance, audience reception, and the performers’ empowerment have re-designed the map of neo-burlesque performance and have created new spaces in terms of how the venues, performers’ aesthetics, and audience attendance –both in the national and the international stages– have been transformed. However, the question lies on whether the burlesque performers act in a critical tone to clearly depict their political stances on the persisting gender stereotypes or; if, on the contrary, they are conducive to the perpetuation of commercialization, commoditization, and objectification of the female body. In this light, my objective is to ascertain whether neo-burlesque is a political spectacle when gender, race, and social narratives are re/narrated in a universal context. This is achieved by the choice of a plethora of neo-burlesque routines and performers drawing inspiration from multiple genres and subgenres. The technicality and artistry along with the reciprocation with the audience of performers from a global gathering contribute to the illumination of the ways how neo-burlesque has become a political spectacle and affects popular and theatre culture. Moreover, feminist theories have been utilized to approach the work of female neo-burlesque performers from different backgrounds, nationalities, and performance spaces. Aesthetics is also explored as through the multiplicity and the plurality of their routines, the performers touch upon versatile narratives and either manage to create new versions of past routines or become creators of new her/stories. In processing my case studies, I have specifically selected these neo-burlesque performers from diverse age groups, national backgrounds, and aesthetic choices. These neo-burlesquers’ routines as well as the spectators’ reactions attending the spectacle were accessed through YouTube and Vimeo video platforms. By interviewing female burlesque performers, researching the sociocultural influences of new burlesque, and attending live shows and festivals, my purpose is to prove why burlesque turned into a popular spectacle with political extensions in contemporary society across cultures.

Η παρούσα διατριβή εστιάζει στην έρευνα των λόγων για τους οποίους και των τρόπων μέσω των οποίων το μπουρλέσκ επανασυστήνεται ως ένα νέο είδος, δηλαδή ως νεο-μπουρλέσκ, στην αμερικανική κοινωνία του εικοστού πρώτου αιώνα και πως αυτό το γεγονός επηρεάζει το εθνικό και το διεθνές σκηνικό της λαϊκής κουλτούρας μέσω μιας φεμινιστικής και κοινωνικοπολιτικής οπτικής. Ως αμερικανικά είδη, το μπουρλέσκ και το νεο-μπουρλέσκ έχουν λειτουργήσει ως πολιτικές πράξεις ενάντια στα κοινωνικοπολιτικά φαινόμενα των αντίστοιχων εποχών δράσης τους. Το νεο-μπουρλέσκ διαπραγματεύεται τις κοινωνικοπολιτικές αντιξοότητες του εικοστού πρώτου αιώνα όπως η πολιτική, οι ιδεολογίες του φύλου, και η αντικειμενικοποίηση του γυναικείου, του θηλυκού και του θηλυπρεπούς σώματος στον κόσμο και έχει καταφέρει να ξεχωρίσει ως ένα διεθνές θέαμα. Επιπλέον, οι πρόσφατες διεθνείς κρίσεις όπως η τρομοκρατία, οι οικονομικές δυσχέρειες, η νοσταλγία του παρελθόντος, το φύλο, η φυλή και οι προκαταλήψεις σχετικά με την ομορφιά και την ηλικία έχουν οδηγήσει στη θέαση του νεο-μπουρλέσκ σαν μια μετα-τραυματική διαδικασία ίασης. Η κοινωνικοπολιτική αστάθεια έχει εντείνει την ανάγκη να κατανοήσουμε τον κόσμο μέσω ενός διαπολιτισμικού θεάματος και να συμμετέχουμε σε έναν διεθνή διάλογο μεταξύ των περφόρμερς και των θεατών. Η πολιτική της περφόρμανς του νεο-μπουρλέσκ, η ανταπόκριση του κοινού και η ενδυνάμωση των περφόρμερς, έχουν ανασχηματίσει το χάρτη της περφόρμανς του μπουρλέσκ και έχουν δημιουργήσει νέους χώρους σε σχέση με το πώς έχουν μετατραπεί οι περφόρμανς, η αισθητική των περφόρμερς και η συμμετοχή του κοινού –σε εθνικά και διεθνή επίπεδα–. Παρόλα αυτά η ερώτηση τίθεται στο αν οι περφόρμερς του μπουρλέσκ δρουν με κριτικό τρόπο και αναπαριστούν τις πολιτικές τους αξίες σε επίμονα στερεότυπα σε σχέση με το φύλο ή αν, αντιθέτως, συμβάλλουν στη διαιώνιση της εμπορευματοποίησης του γυναικείου σώματος. Συνεπώς, ο σκοπός της παρούσας διατριβής είναι να διαπιστωθεί αν το νεο-μπουρλέσκ είναι ένα πολιτικό θέαμα όταν το φύλο, η φυλή και τα κοινωνικά αφηγήματα ξαναδιαβάζονται σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο. Αυτό επιτυγχάνεται με την επιλογή μιας πληθώρας περφόρμανς και περφόρμερς του νεο-μπουρλέσκ αντλώντας έμπνευση από διάφορα είδη και τις παραλλαγές τους. Η τεχνική και η δεξιοτεχνία αλλά και η αμοιβαιότητα του κοινού και των περφόρμερς από μια παγκόσμια κλίμακα συμβάλλουν στη διαφώτιση των τρόπων μέσω των οποίων το νεο-μπουρλέσκ έχει γίνει ένα πολιτικό θέαμα και επηρεάζει τη λαϊκή και τη θεατρική κουλτούρα. Επιπλέον, έχουν χρησιμοποιηθεί φεμινιστικές θεωρίες για να προσεγγίσουν το έργο γυναικών περφόρμερς από διαφορετικά καλλιτεχνικά υπόβαθρα, ηλικιακές ομάδες, εθνικότητες και αισθητικούς χώρους. Η αισθητική, επίσης, εξερευνάται διότι μέσω της πολυπλοκότητας και του πλήθους των περφόρμανς, οι περφόρμερς διαπραγματεύονται ποικίλα αφηγήματα και είτε καταφέρνουν να δημιουργήσουν νέες ιστορίες εμπνευσμένες από παλαιότερες είτε καινοτόμες. Η πρόσβαση στις περφόρμανς αυτών των περφόρμερς του νεο-μπουρλέσκ και οι αντιδράσεις των θεατών που συμμετέχουν στο θέαμα έχουν επιτευχθεί μέσω πλατφορμών όπως των YouTube και Vimeo. Επίσης, παίρνοντας συνέντευξη από περφόρμερς του είδους, διεξάγοντας έρευνα στις κοινωνικοπολιτιστικές επιρροές του νεο-μπουρλέσκ και συμμετέχοντας σε θεάματα και φεστιβάλ, ο σκοπός της παρούσας διατριβής είναι να αποδείξει ότι το μπουρλέσκ μετατράπηκε σε ένα λαϊκό θέαμα με πολιτικές προεκτάσεις στη σύγχρονη πολυπολιτισμική κοινωνία.