Αντιλήψεις και ανησυχίες γονέων ασυμπτωματικών παιδιών και νεογνών που παραπέμπονται για εκτίμηση καρδιακού φυσήματος

Abstract

A cardiac or heart murmur may be the first clinical sign of significant cardiac disease and represents the most common condition leading to pediatric cardiology consultation. About 50% of children have a cardiac murmur at some time in their life. However, less than 1% have congenital heart disease. It has been shown that 60% of the murmurs referred for cardiology evaluation were functional murmurs. Parents who are informed about the detection of a cardiac murmur by their pediatrician usually assume that their child suffers from a severe disease. It is therefore crucial that the physician acquires the skills to distinguish an innocent from an organic murmur so that the family does not suffer from unreasonable anxiety and unnecessary referrals are avoided. Previous studies in children with innocent murmurs have shown that parental concern is common and that parents may interpret a heart murmur as a condition that most likely requires medication, surgery, or restriction of physical activityWe hypothesized that major concerns about heart murmurs increase parental anxiety and that detailed explanation and reassurance after examination by a pediatric cardiologist, including a transthoracic echocardiogram and a written report, decrease parental anxiety. Our primary aims were to assess parental perceptions about heart murmurs and the level of anxiety among parents of asymptomatic neonates, infants and children referred for cardiologic investigation because of a heart murmur, which was innocent in nature, and to evaluate the effect of consultation by a pediatric cardiologist on anxiety levels. Secondary aims were to explore possible predictors for having an increased level of anxietyWe assessed the anxiety levels among parents of a) asymptomatic neonates or infants up-to 6 weeks and b) infants and children referred for cardiologic consultation because of a heart murmur. A six-item short-form of the state scale of the Spielberger State-Trait Anxiety Inventory (STAI) was completed by the parents before and after consultation.Results: The average STAI score decreased in neonates from 14.42 ± 4.54 on arrival to 9.69 ± 4.26, and in children from 11.81 ± 4.12 on arrival to 7.06 ± 2.73 after the consultation (p < 0.001). Overall, the parents felt more calm, less tense, less upset, more relaxed, more content and less worried after the consultation (p < 0.001). Multivariable linear regression analysis showed that the STAI score prior to consultation was related to infants age (coefficient β = – 0.172; P = 0.046) and STAI score post consultation was related to the final diagnosis (β = 0.312; P < 0.001). In conclusion, parents of asymptomatic neonates, young infants and children with a murmur exhibit moderate levels of anxiety which can be ameliorated after consultation. Parental education in the field is of paramount importance and the role of both paediatric cardiologists as well as primary care physicians is crucial and decisive

Η διάγνωση ενός καρδιακού φυσήματος κατά την ακρόαση αποτελεί εύρημα σε ποσοστό μεγαλύτερο από το 50% των παιδιών και των εφήβων. Η εκτίμηση ενός φυσήματος αποτελεί την πιο συχνή αιτία παραπομπής σε Παιδοκαρδιολόγο. Είναι σημαντική η αξιολόγηση του καρδιακού φυσήματος από του θεράποντα παιδιάτρο, δεδομένου του μεγάλου ποσοστού εμφάνισης του κλινικού ευρήματος του καρδιακού φυσήματος, καθώς η λάθος αξιολόγηση ενός αθώου φυσήματος ως παθολογικό/οργανικό σε ένα υγιές παιδί μπορεί να οδηγήσει σε χρονοβόρες και πολύπλοκες διερευνητικές διαδικασίες διάγνωσης, που θα επιτείνουν το άγχος των γονέων τους και πιθανώς να έχουν ανεπιθύμητες συνέπειες στο παιδί. Πολλοί γονείς θεωρούν ότι το καρδιακό φύσημα υποκρύπτει δομική καρδιακή ανωμαλία, παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα καρδιακά φυσήματα είναι αθώα και δεν οδηγούν σε νοσηρότητα. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι ανησυχίες των γονέων είναι συχνές και πολλοί γονείς παρερμηνεύουν το καρδιακό φύσημα με μία κατάσταση η οποία απαιτεί φαρμακευτική θεραπεία, χειρουργική επέμβαση ή περιορισμό της αθλητικής δραστηριότητας.Στην παρούσα Διδακτορική Διατριβή, μέσω δύο προοπτικών μελετών α) σε νεογνά και β) σε βρέφη και μεγαλύτερα παιδιά, εξετάστηκαν οι αντιλήψεις του οικογενειακού περιβάλλοντος παιδιών που παραπέμπονται για Παιδοκαρδιολογική εκτίμηση λόγω ανεύρεσης καρδιακού φυσήματος στην φυσική εξέταση. Βασικός μας στόχος ήταν η διερεύνηση της επίδρασης της Παιδοκαρδιολογικής συμβουλευτικής στα επίπεδα άγχους των γονέων, καθώς και η ανάδειξη των παραγόντων εκείνων που σχετίζονται με επιμονή του άγχους και μετά την Παιδοκαρδιολογική εκτίμηση.Υποθέσαμε ότι μια λεπτομερής και δομημένη επεξήγηση των κλινικών και υπερηχογραφικών ευρημάτων από τον Παιδοκαρδιολόγο, μπορεί να περιορίζει σημαντικά τις ανησυχίες και το άγχος του οικογενειακού περιβάλλοντος. Για την επίτευξη του στόχου συμπληρώθηκε από τους γονείς το ερωτηματολόγιο αξιολόγησης άγχους Spielberger State-Trait Anxiety Inventory (STAI), πριν και μετά την παιδοκαρδιολογική εκτίμηση.Μετά την εξέταση, οι γονείς ένιωθαν γενικά πιο ήρεμοι, είχαν λιγότερη ένταση και αναστάτωση, ήταν πιο χαλαροί, και δήλωναν περισσότερο ικανοποιημένοι και λιγότερο ανήσυχοι. Μεταξύ των γονέων των παιδιών με καρδιακά φυσήματα η βαθμολογία STAI πριν από την Παιδοκαρδιολογική εξέταση ήταν 11,81 ± 4.12, αλλά ελαττώθηκεστο 7.06 ± 2.73 μετά την εξέταση, ενώ αντίστοιχα στα νεογνά από 14.42 ± 4.54 μειώθηκε στο 9,69 ± 4,26 (P < 0,001). Η ανάλυση πολλαπλής γραμμικής παλινδρόμησης έδειξε ότι η βαθμολογία STAI στη μελέτη των νεογνών πριν την εξέταση εξαρτιόταν από την ηλικία του βρέφους (β = –0.172; P = 0.046), ενώ μετά την καρδιολογική εκτίμηση σχετιζόταν με την τελική διάγνωση (β = 0,312, P < 0,001). Οιγονείς ασυμπτωματικών νεογνών, βρεφών και παιδιών με καρδιακό φύσημα παρουσιάζουν μέτρια προς υψηλά επίπεδα άγχους πριν την Παιδοκαρδιολογικήεκτίμηση, τα οποία όμως μπορούν να μειωθούν σημαντικά μετά το υπερηχογράφημα καρδιάς σε συνδυασμό με μια δομημένη και λεπτομερή Παιδοκαρδιολογική συμβουλευτική. Ο ρόλος τόσο των Παιδοκαρδιολόγων όσο και των Παιδιάτρων και των ιατρών πρωτοβάθμιας φροντίδας σε αυτό το πλαίσιο είναι κρίσιμος και καθοριστικός.