Αρχαία Ελληνικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση: το ζητούμενο της φρονήσεως και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της επαγγελματικής ανάπτυξης των φιλολόγων

Abstract

Phronesis, as evidenced by aristotelian and isocratic texts, which are, first of all, studied in this doctoral thesis, is the intellectual virtue of man to contemplate and to decide on particular situations of human life, based on sound logic and aiming at a prosperous life. It is a good of the soul, acquired through the experience and diligence of the individual himself and those who will teach him, based on the phronimou logic, how to foresee time, circumstances and events, in order to proceed to a corresponding decision at a time and execute an action accordingly. Subsequently, I study key positions for the teacher evaluation and professional development, as formulated through contemporary international and Greek literature. I therefore introduce a tabulation and analysis of the request of teacher’s phronesis as a whole and its implications in the field of professional development, based on the equivalence relationship that emerges. In particular, I examine the elements that make teachers’ professional development effective and potentially contribute to the teacher’s phronesis. For this reason, I present an attempt of evaluating the effective professional development of the teachers who teach Ancient Greek in secondary education, with a view to phronesis and aiming at the improvement of teaching. Through the Delphi Method, conclusions are drawn and suggestions are made that can be used for the professional development of philologists, based on the teacher’s phronesis, as delivered by Aristotle and Isocrates and adapted to the contemporary needs of educatiοnal practice. The basic argument of the present thesis is that teaching is phronesis and the purpose of effective professional development is to acquire the teacher’s phronesis.

Η φρόνησις, όπως αναδεικνύεται μέσα από τα αριστοτελικά και τα ισοκρατικά κείμενα που, καταρχάς, μελετώνται στην παρούσα διδακτορική διατριβή, είναι η διανοητική αρετή του ανθρώπου να προμελετά και να αποφασίζει σχετικά με επιμέρους καταστάσεις της ανθρώπινης ζωής, με βάση την ορθή λογική και με στόχο την ευδαίμονα ζωή. Είναι ένα αγαθό της ψυχής, το οποίο αποκτάται μέσα από την εμπειρία και την επιμέλεια που επιδεικνύει το ίδιο το άτομο, αλλά και εκείνοι που θα το διδάξουν πώς με βάση τη λογική του φρόνιμου ανθρώπου να προμελετά τις χρονικές περιστάσεις, τα πρέποντα και τα συμβαίνοντα, ώστε να προχωρά στην ανάλογη κάθε φορά απόφαση και να προβαίνει στην αντίστοιχη εκτέλεση πράξης. Στη συνέχεια, μελετώνται βασικές θέσεις για την αξιολόγηση και την επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού, όπως διαμορφώνονται μέσα από τη σύγχρονη διεθνή και ελληνική βιβλιογραφία. Παραθέτω, λοιπόν, πινακοποίηση και ανάλυση του ζητουμένου της φρονήσεως του εκπαιδευτικού ως ὅλου και των σημαινόμενών της στο πεδίο της επαγγελματικής ανάπτυξης, με τη σχέση ισοδυναμίας που διαπιστώνεται. Ειδικότερα, εξετάζονται τα στοιχεία που καθιστούν αποτελεσματικές τις δράσεις επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών και συμβάλλουν δυνητικά στη φρόνηση του εκπαιδευτικού. Για τον λόγο αυτόν, παρουσιάζεται μία προσπάθεια αξιολόγησης της αποτελεσματικής επαγγελματικής ανάπτυξης των φιλολόγων που διδάσκουν Αρχαία Ελληνικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με γνώμονα το ζητούμενο της φρονήσεως και στόχο τη βελτίωση της διδασκαλίας. Μέσα από τη Μέθοδο των Δελφών εξάγονται συμπεράσματα και διατυπώνονται προτάσεις που μπορούν να αξιοποιηθούν για την επαγγελματική ανάπτυξη των φιλολόγων, με γνώμονα τη φρόνησιν του εκπαιδευτικού, όπως μας παραδίδεται από τον Αριστοτέλη και τον Ισοκράτη και αναπλαισιώνεται από τις σύγχρονες ανάγκες του εκπαιδευτικού έργου. Βασική θέση της παρούσας διατριβής είναι ότι η διδασκαλία είναι φρόνησις και σκοπός της αποτελεσματικής επαγγελματικής ανάπτυξης είναι η κατάκτηση της φρόνησης του εκπαιδευτικού.

La phronèsis, comme en témoignent les textes aristotéliciens et isocratiques, qui sont tout d’ abord étudiés dans cette thèse de doctorat, est la vertu intellectuelle de l’homme de contempler et de décider des situations particulières de la vie humaine, sur la base d’une logique saine et a comme but la vie prospère. C’est un bien de l’âme, acquis grâce à l’expérience et à la diligence de l’individu lui-même et de ceux qui lui apprendront, selon la logique du phronimou, à prévoir le temps, les circonstances et les événements afin de procéder à une décision correspondante à la fois et d’exécuter un acte correspondant. Par la suite, des postes clés pour l’évaluation et le développement professionnel des enseignants, tels que formulés dans la littérature contemporaine internationale et grecque, font l’objet de cette étude. Je me permets donc de présenter une tabulation et une analyse de la demande de phronèsis de l’enseignant dans son ensemble et de ses implications dans le domaine du développement professionnel, avec la relation d’équivalence trouvée. En particulier, les éléments qui rendent efficaces les actions de perfectionnement professionnel des enseignants et contribuent potentiellement à leur phronèsis sont mis sous examen. Pour cette raison, un effort est fait pour évaluer le développement professionnel efficace des professeurs qui enseignent le grec ancien dans l’enseignement secondaire, en vue de la phronèsis et du but d’améliorer l’enseignement. Grâce à la méthode Delphi, des conclusions sont tirées et des suggestions sont faites qui peuvent être utilisées pour le développement professionnel des philologues, sur la base de la phronèsis de l’enseignant, telles qu’elles sont délivrées par Aristote et Isocrate et adaptées aux besoins contemporains de la pratique éducative. L’argument de base de la thèse présente est que l’enseignement est la phronèsis et que le but d’un développement professionnel efficace est d’acquérir la phronèsis de l’enseignant.