Διαταραχές της οξυγόνωσης στη διάρκεια της νύχτας σε βρέφη και παιδιά: σύγκριση απόφραξης ανώτερου αεραγωγού και οξείας ή χρόνιας νόσου των πνευμόνων

Abstract

Aims: Although progress has been made in the standardized interpretation of nocturnal oximetry in children with obstructive sleep-disordered breathing (SDB), no evidence exists on oximetry abnormalities in other respiratory disorders such as viral bronchiolitis and obstructive lung disease. We aimed to compare nocturnal oximetry parameters in: (a) viral bronchiolitis; (b) obstructive lung disease; with: (c) upper airway obstruction during sleep i.e. SDB; and (d) controls without upper airway obstruction or lung disease. Methods: (A) Infants with bronchiolitis underwent pulse oximetry during the first night after hospital admission and a subgroup of them had repeat oximetry before hospital discharge. Oximetry was also performed in: (i) infants with partial upper airway obstruction and without lung disease; (ii) infants without upper airway obstruction or lung disease (controls). The three groups were compared regarding: (i) oxygen desaturation of hemoglobin index (SpO2 drops ≥3%/h-ODI3) and (ii) basal SpO2 (average SpO2 between SpO2 drops). (B) We analyzed oximetry recordings from children with: (i) obstructive lung disease (i.e. obliterative bronchiolitis or cystic fibrosis); (ii) snoring and adenotonsillar hypertrophy (SDB); and (iii) no respiratory disorder (controls). The three groups were compared in terms of: (i) oxygen desaturation of hemoglobin index (SpO2 drops ≥3%/h-ODI3) and (ii) basal SpO2 (average SpO2 between SpO2 drops). The associations of oximetry parameters (natural logarithm) with study group were tested using linear regression including age as covariate. Results: (A) Twenty one infants with bronchiolitis, 11 with upper airway obstruction and 21 controls were recruited. Participants with bronchiolitis had lower basal SpO2 [median (10th, 90th percentiles): 93.7% (91.1, 96.8)] than subjects with upper airway obstruction [96.9% (95.3, 98.1)] or controls [98.7% (96.9, 99.3)] (P<0.05). The bronchiolitis group was similar to the upper airway obstruction group regarding ODI3 [23.3 desaturation episodes/h (10.3, 46.6) and 15.5 episodes/h (5.4, 36.4), respectively], but differed significantly from controls [3.1 episodes/h (0.3, 5.5)] (P<0.05). In 10 subjects with bronchiolitis who underwent follow-up oximetry before discharge, basal SpO2 and ODI3 improved (P<0.01), but they were still abnormal relative to values in controls (P<0.01). (B) Data of 16 subjects with obstructive lung disease (median age: 7.3 years; 25th, 75th percentiles: 5.4, 12), 22 children with SDB (6.3 years; 4, 9) and 22 controls (6.8 years; 5.6, 10.3) were analyzed. Children with obstructive lung disease or SDB had significantly lower basal SpO2 than controls (91.9% [90.8, 93.4] vs. 96.3% [96, 97.4] vs. 97.6% [97.1, 97.9]; P <0.01). No subjects in the SDB or control groups had basal SpO2 <95%. Children with SDB had significantly higher ODI3 than children with obstructive lung disease or controls [8.4 episodes/h (6.2, 16.6) vs. 4.4 episodes/h (3.6, 6.6) vs. 2 episodes/h (1.3, 2.7); P <0.01]. Obstructive lung disease had the greatest negative effect on basal SpO2 (R2=0.62; P <0.001) and SDB the most positive effect on ODI3 (R2=0.35; P <0.001). Conclusions: Bronchiolitis is characterized by low nocturnal basal SpO2 and intermittent SpO2 drops, while obstructive lung disease is mostly accompanied by low nocturnal basal SpO2.

Σκοπός διατριβής: Αν και έχει σημειωθεί πρόοδος στην ερμηνεία της νυκτερινής οξυμετρίας στα παιδιά με αποφρακτική διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο (ΑΔΑΥ), στη διεθνή βιβλιογραφία δεν υπάρχουν δημοσιεύσεις σχετικές με τις διαταραχές του κορεσμού της αιμοσφαιρίνης κατά τη διάρκεια του ύπνου οξυμετρία σε άλλα νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος, όπως η ιογενής βρογχιολίτιδα και η αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Σκοπός της διατριβής ήταν να συγκριθούν ως προς της παραμέτρους νυκτερινής οξυμετρίας βρέφη ή παιδιά με: (α) ιογενή βρογχιολίτιδα ή (β) αποφρακτική πνευμονοπάθεια, με άτομα ίδιας ηλικίας και (γ) απόφραξη ανώτερου αεραγωγού κατά τη διάρκεια του ύπνου (αποφρακτική διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο-ΑΔΑΥ), ή (δ) υγιείς μάρτυρες χωρίς απόφραξη ανώτερου αεραγωγού ή πνευμονική νόσο. H μελέτη πραγματοποιήθηκε σε δύο φάσεις, Α και Β. Μέθοδοι: (Α) Βρέφη με βρογχιολίτιδα υποβλήθηκαν σε παλμική οξυμετρία κατά τη διάρκεια της πρώτης νύκτας μετά την εισαγωγή στο νοσοκομείο και μια υποομάδα αυτών υποβλήθηκε σε οξυμετρία ύπνου πριν το εξιτήριο από το νοσοκομείο. Νυκτερινή οξυμετρία επίσης πραγματοποιήθηκε σε: (1) βρέφη με μερική απόφραξη ανώτερου αεραγωγού και χωρίς πνευμονική νόσο, (2) βρέφη χωρίς απόφραξη ανώτερου αεραγωγού ή πνευμονική νόσο (μάρτυρες). Οι τρεις ομάδες συγκρίθηκαν ως προς: (1) το δείκτη αποκορεσμού της αιμοσφαιρίνης (πτώσεις SpO2 ≥3%/ώρα-oxygen desaturation index-ODI3) και (2) σύνηθες SpO2 (μέση τιμή SpO2 μεταξύ των βραχείας διάρκειας πτώσεων SpO2). (Β) Αναλύθηκαν καταγραφές νυκτερινής οξυμετρίας σε παιδιά με: (1) αποφρακτική πνευμονοπάθεια (π.χ. αποφρακτική βρογχιολίτιδα ή κυστική ίνωση), (2) ροχαλητό και υπερτροφία αδενοειδών και παρίσθμιων αμυγδαλών (ΑΔΑΥ) και (3) χωρίς διαταραχές του αναπνευστικού συστήματος (μάρτυρες). Οι τρεις ομάδες συγκρίθηκαν ως προς το: (1) δείκτη αποκορεσμών (ODI3) και (2) σύνηθες SpO2. Για να διορθωθεί η σχέση των παραμέτρων οξυμετρίας με τις διαγνωστικές ομάδες που μελετήθηκαν χρησιμοποιήθηκαν μοντέλα γραμμικής παλινδρόμησης (linear regression models). Αποτελέσματα : (Α) Είκοσι ένα βρέφη με βρογχιολίτιδα, 11 με απόφραξη ανώτερου αεραγωγού και 21 μάρτυρες έλαβαν μέρος στην πρώτη φάση της μελέτης (ηλικία ≤12 μηνών). Οι συμμετέχοντες με βρογχιολίτιδα είχαν χαμηλότερο σύνηθες SpO2 [μέση τιμή (10ο και 90ο εκατοστημόριο): 93,7% (91,1% και 96.8%)] συγκριτικά με τα βρέφη με απόφραξη ανώτερου αεραγωγού [96,9% (95,3% και 98,1%)] ή τους υγιείς μάρτυρες [98.7% (96,9% και 99,3%)] (P<0.05). Η ομάδα ασθενών με βρογχιολίτιδα ήταν παρόμοια με την ομάδα βρεφών με απόφραξη ανώτερου αεραγωγού ως προς το δείκτη αποκορεσμών [23.3 επεισόδια αποκορεσμού/ώρα (10,3 επεισόδια/ώρα και 46.6 επεισόδια/ώρα) και 15.5 επεισόδια/ώρα (5,4 επεισόδια/ώρα και 36,4 επεισόδια/ώρα), αντιστοίχως], αλλά διέφεραν σημαντικά από την ομάδα των υγιών μαρτύρων [3,1 επεισόδια/ώρα (0,3 επεισόδια/ώρα και 5,5 επεισόδια/ώρα)] (P<0,05). Δέκα βρέφη με βρογχιολίτιδα υποβλήθηκαν σε οξυμετρία επανελέγχου πριν το εξιτήριο στην οποία το σύνηθες SpO2 και ο δείκτης αποκορεσμών βελτιώθηκαν (P<0,01), αλλά συνέχισαν να μην έχουν φυσιολογικές τιμές συγκρινόμενα με τις παραμέτρους της οξυμετρίας στους υγιείς μάρτυρες (P<0,01). (Β) Δεδομένα νυκτερινής οξυμετρίας από 16 παιδιά με αποφρακτική πνευμονοπάθεια [διάμεση ηλικία: 7,3 έτη (25ο και 75ο εκατοστημόριο: 5,4 έτη και 12 έτη)], 22 παιδιά με ΑΔΑΥ [6,3 έτη (4 έτη και 9 έτη) και 22 μάρτυρες [6,8 έτη (5.6 έτη και 10,3 έτη)] αναλύθηκαν. Τα παιδιά με αποφρακτική πνευμονοπάθεια ή ΑΔΑΥ είχαν σημαντικά χαμηλότερο σύνηθες SpO2 συγκριτικά με τους μάρτυρες: 91.9% (90,8% και 93,4%) και 96,3% (96, 97,4) έναντι 97,6% (97,1% και 97,9%], αντιστοίχως με P< 0,01. Κανένας ασθενής με ΑΔΑΥ ή υγιής μάρτυρας δεν είχε σύνηθες SpO2 <95%. Τα παιδιά με ΑΔΑΥ είχαν σημαντικά υψηλότερο δείκτη αποκορεσμών συγκρινόμενα με τα παιδιά που έπασχαν από αποφρακτική πνευμονοπάθεια και τους υγιείς μάρτυρες: 8,4 επεισόδια/ώρα (6,2 επεισόδια/ώρα και 16,6 επεισόδια/ώρα) έναντι 4.4 επεισοδίων/ώρα (3,6 επεισόδια/ώρα και 6,6 επεισόδια/ώρα) και 2 επεισόδια/ώρα (1,3 επεισόδια/ώρα και 2,7 επεισόδια/ώρα), αντιστοίχως με P <0,001]. Η αποφρακτική πνευμονοπάθεια είχε την μεγαλύτερη αρνητική επίδραση στο σύνηθες SpO2 σε σχέση με τις υπόλοιπες δύο διαγνωστικές κατηγορίες δηλ. ΑΔΑΥ και υγιείς μάρτυρες (R²= 0.62, P<0.001) και η ΑΔΑΥ τη μεγαλύτερη θετική επίδραση στο δείκτη αποκορεσμών (R²=0,35, P<0,001). Συμπεράσματα: Η Βρογχιολίτιδα χαρακτηρίζεται από χαμηλό νυχτερινό σύνηθες SpO2 και διαλείποντα επεισόδια πτώσεων του κορεσμού της αιμοσφαιρίνης, ενώ η αποφρακτική πνευμονοπάθεια συνοδεύεται κυρίως από χαμηλό σύνηθες SpO2.