Παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των ασθενών με συμπτώματα ρινικής απόφραξης μετά από χειρουργική αντιμετώπιση της σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος

Abstract

Introduction: Despite the fact that septoplasty is considered to be the definite treatment of septal deviation, many patients are not always satisfied with the surgical outcome as assessed by its effect on their general Quality of Life (QOL). At the same time, there is big concern among researchers related about the extremely increased rate of septoplasty. Objective: The main aim of this study was to identify the predictive factors that influence the patients’ general quality of life after nasal septal surgery. Patients and Methods: 60 patients with nasal obstruction and septal deviation were enrolled in this prospective study, and they all completed the follow-up survey of six months postoperatively. 25 healthy volunteers were also included as a control group. Changes of nasal patency were investigated with the use of rhinomanometry, acoustic rhinometry and peak nasal inspiratory flow. At the same time, the effect of nasal septoplasty on symptom severity, sleep quality, olfactory function and voice quality was investigated. Additionally, the association among these prognostic factors and patients’ general quality of life (use of Glasgow Benefit Inventory—GBI questionnaire) was evaluated postoperatively. We also analyzed age, gender, smoking, socioeconomic status, type of septal deviation, stress levels and emotional status. Consequently, comparisons between the preoperative and the postoperative results of the patients’ group to each other as well as between the patients’ group and the control group were performed. Results: Six months postoperatively, statistically significant increase in nasal patency as well as improvement in nasal obstruction symptom severity, sleep quality, olfaction and stress levels in the patients’ group were reported. However, there was no significant correlation between the findings of the nasal objective measurements the symptom severity and the patients’ general quality of life. Although, patients’ general quality of life was positively changed after surgery, this change was not important. From all the analyzed parameters, the nasal obstruction symptom severity, the sleep quality, and stress levels were only significantly associated with patients’ overall quality of life postoperatively (p < 0.05; univariate analysis). However, on multiple regression clinically significant changes in symptom severity (OR 15.09, 95% CI 1.47–22.64, p < 0.05) and stress levels (OR 4, 95% CI 1.12–14.3, p < 0.05) were only related with higher likelihood of participants’ quality of life improvement after surgery. Patients with more severe symptoms and higher stress levels preoperatively, had better quality of life postoperatively. Conclusions: Thorough preoperative evaluation of the symptom severity and psychological status (stress levels) is critical since these two factors seem to better predict general quality of life improvement and patient’s satisfaction after septoplasty.

Εισαγωγή: Παρότι η χειρουργική αποκατάσταση θεωρείται η θεραπεία εκλογής για την αντιμετώπιση της σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος, πολλοί ασθενείς δεν εκφράζουν την αναμενόμενη ικανοποίηση με το αποτέλεσμα της επέμβασης όσον αφορά τη βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής τους. Για αυτό το λόγο αρκετοί ερευνητές εκφράζουν τον προβληματισμό τους σχετικά με τον τόσο μεγάλο αριθμό των συγκεκριμένων επεμβάσεων. Σκοπός: Ο κύριος στόχος της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση των προγνωστικών παραγόντων που επηρεάζουν τη συνολική ποιότητα ζωής (QOL) ασθενών με συμπτώματα ρινικής απόφραξης μετά από χειρουργική αντιμετώπιση της σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος. Υλικό-Μέθοδος: Προοπτικού τύπου μελέτη στην οποία συμμετείχαν 60 ασθενείς με συμπτώματα ρινικής απόφραξης και σκολίωση του ρινικού διαφράγματος και οι οποίοι υπεβλήθησαν σε χειρουργική αποκατάσταση αυτής, καθώς και 25 υγιείς μάρτυρες. Με την χρήση της ρινομανομετρίας, της ακουστικής ρινομετρίας και της μέγιστης εισπνευστικής ρινικής ροής υπολογίστηκε η ρινική βατότητα, τόσο προεγχειρητικά όσο και στους έξι μήνες μετά την επέμβαση. Στο ίδιο διάστημα, διερευνήθηκε η επίδραση της επέμβασης στη βαρύτητα των συμπτωμάτων ρινικής απόφραξης, στην ποιότητα του ύπνου, στην όσφρηση και στην ποιότητα της φωνής, ενώ ταυτόχρονα μελετήθηκε η συσχέτιση των παραμέτρων αυτών με τη συνολική ποιότητα ζωής (ερωτηματολόγιο Glasgow Benefit Inventory – GBI) των ασθενών. Επιπλέον, μελετήθηκαν το φύλο, η ηλικία, το κάπνισμα, η κοινωνικο - οικονομικό κατάσταση, ο τύπος της σκολίωσης του διαφράγματος και το άγχος ως πιθανοί προγνωστικοί παράγοντες. Έγιναν συγκρίσεις τόσο ανάμεσα στην ομάδα των ασθενών και των υγιών μαρτύρων, όσο και στην ομάδα των ασθενών πριν και μετά την επέμβαση. Αποτελέσματα: Μετά την επέμβαση παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική αύξηση της ρινικής βατότητας, σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων ρινικής απόφραξης, της ποιότητας του ύπνου, της οσφρητικής ικανότητας και μείωση των επιπέδων του άγχους στην ομάδα των ασθενών. Τα αποτελέσματα των αντικειμενικών μεθόδων μέτρησης της ρινικής βατότητας δεν εμφάνισαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση τόσο με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων όσο και με τη συνολική ποιότητα ζωής των ασθενών μετά την επέμβαση. Παρόλο που η μεταβολή της συνολικής ποιότητας ζωής των ασθενών μετά την επέμβαση κρίθηκε θετική, δεν φάνηκε να είναι ιδιαίτερα σημαντική. Από το σύνολο των υπό μελέτη μεταβλητών, βρέθηκε πως μόνο η βαρύτητα των συμπτωμάτων, η ποιότητα του ύπνου και το άγχος σχετίζονταν με τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών μετεγχειρητικά (p. < 0.05, μονοπαραγοντική ανάλυση). Κατά την πολυπαραγοντική ανάλυση μόνο η βαρύτητα των συμπτωμάτων ρινικής απόφραξης (OR: 15.09, 95% CI: 1.47 – 22.64, p. < 0.05) και τα επίπεδα του άγχους (OR: 4, 95% CI: 1.12 – 14.3, p. < 0.05) εμφάνισαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση με την πιθανότητα σημαντικής βελτίωσης της συνολικής ποιότητας ζωής των ασθενών μετεγχειρητικά. Συγκεκριμένα, οι ασθενείς εκείνοι που εμφάνισαν τη μεγαλύτερη βελτίωση των συμπτωμάτων και μείωση των επιπέδων άγχους, ήταν αυτοί που είχαν και τη σημαντικότερη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Συμπεράσματα: Κατά την προεγχειρητική αξιολόγηση των ασθενών με σκολίωση του ρινικού διαφράγματος κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική η αξιολόγηση της βαρύτητας των συμπτωμάτων ρινικής απόφραξης καθώς και των επιπέδων άγχους λόγω της πάθησης, καθώς φαίνεται πως οι παράμετροι αυτοί σχετίζονται με τη βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής μετεγχειρητικά.