Massive open online courses (MOOCs) in Greek secondary education: exploring the potential role, values, uses and prospects of MOOCs in Greek secondary education for typical students and students with diagnosed special learning disabilities

Abstract

Research on Massive Open Online Courses (MOOCs) focuses mainly on their application to adults, students or graduates of tertiary education, while there has been very little research on the potential benefits of their utilization for teaching subjects of lower educational levels to students of younger ages, as well as on the practical issues of MOOCs’ utilization in pre-tertiary education.Thus, the purpose of present research study was twofold:a.at a theoretical level, to explore the potential role, value, uses and prospects of MOOCs’ utilization in pre-tertiary education andb.at a practical level, to identify and propose good practices and procedures regarding the design, development, implementation, provision and evaluation of MOOCs for secondary education.For achieving the above research goals, a spiral, two-cycle participatory action research design was utilized and run twice, for the succeeding school periods of 2015 and 2016. Within the context of this action research design a computer programming MOOC was designed, implemented and openly provided twice as PROG15 and PROG16, to Greek high-school students who were preparing for national exams on Computer Programming for entering Greek higher education. The MOOC combined aspects from both x- and c-MOOC architecture and pedagogy, involving the Udemy platform for hosting, organizing and providing the educational resources (www.udemy.com/domprogepal) and an open Facebook group (https://www.facebook.com/groups/domprogepal/) as a second communication and collaboration platform, complementary to the Udemy Q&A forum.The research systematicallya.recorded and documented good practices and procedures on MOOC’s design, implementation and observation for secondary educationb.recorded and analysed secondary education students’ •motivation for participation and reasons for early MOOC dropout, learning expectations and attitudes towards MOOCs, (using two before-and after MOOC questionnaires), and•behaviour within the context of PROG15 and PROG16 MOOCs and more specifically students’ enrollment and connections (number and rates), completion and dropout rates, interaction, collaboration and contribution to the course content (using learning analytics tools)Additionally, the research during the second research-cycle (PROG16) attempted to determine whether students with special learning disabilities participated in the course and how, if at all, the MOOC impacted on them.In a practical level the research proposed •a framework of good practices and procedures for the design, development, implementation and evaluation for secondary education MOOCs. In a theoretical level the research identified:•a rather low overall completion rate for PROG15 and PROG16 MOOCs, but similar to the completion rate of typical MOOCs for older students, with a parallel downward trend regarding Lectures’ completion rates as MOOCs approached their end-dates. The analysis of students’ learning analytics revealed that the number of Sessions and new Sessions, as well as the average time they spent on PROG15 and PROG16 per day, were affected by students’ available time according to their daily schedules. •a rather low degree of PROG15 students’ collaboration/interaction with their fellow students and rather low degree of contribution to course content, in both Udemy Q&A forum and Facebook Group. On the contrary, PROG16 students’ collaboration and interaction within the Facebook Group was quite high, while their contribution to course content was rather satisfactory, a fact that can be attributed to the provision of nine pre-scheduled weekly on-line meetings, with the presence of the instructor, within the PROG16 FB Group.•students’ quite positive attitudes towards MOOCs, their pedagogical approach, the communication and collaboration opportunities they provide, their help and support and the learning benefits from their adoption in secondary education. Most students assessed very positively their overall experience with PROG15 and PROG16, felt very comfortable and familiar with MOOCs after their involvement and were willing to attend another MOOC, if available.Almost 15% of the students that provided answers to PROG16 questionnaires stated that they were diagnosed with special learning disabilities (SLD). In comparison to “typical” students and before their involvement in PROG16, SLD students recorded higher learning expectations from their participation in the MOOC and from MOOCs’ utilization in secondary education, as well as, higher determination to finish the course. Again, in comparison to “typical” students and after their involvement in the course, they recorded longer connection times, more learning resources covered, a more positive overall experience and a higher degree of satisfaction from their participation in the course. Finally, the SLD students claimed that they were more willing to participate in another secondary education MOOC, had higher degree of involvement in the forum, had higher degree of contribution to the course material and held greater learning expectations from the utilization of MOOCs in Greek secondary education.The above findings, although they resulted from a comparatively small sample of students for the measures of MOOCs and within a very specific educational context, they form a particularly promising background for the utilization of this new tool in secondary education in general and specifically for the preparation of students for higher education studies, in subjects related to computer programming. Of course, further research and investigation is required on the design, development and implementation of the next generation of MOOCs and the practical and theoretical research outcomes resulted from this research can be a quite valuable input.

Από το 2008 που πρωτοεμφανίστηκαν τα μαζικά, ελεύθερα, διαδικτυακά μαθήματα - MOOCs (Massive Open Online Courses) η σχετική έρευνα έχει επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στην εφαρμογή τους σε ενηλίκους, κυρίως φοιτητές, απόφοιτους της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ή επαγγελματίες, ενώ ελάχιστα έχουν διερευνηθεί τα πιθανά οφέλη από τη υιοθέτηση τους στη διδασκαλία μαθημάτων χαμηλότερων εκπαιδευτικών βαθμίδων και είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη σχετικά με τα πρακτικά θέματα σχεδίασης, υλοποίησης και προσφοράς τέτοιων μαθημάτων την προ-τριτοβάθμια εκπαίδευση.Τοποθετημένη μέσα σε αυτό το πλαίσιο η παρούσα εργασία είχε διττό στόχο:a.σε θεωρητικό επίπεδο, να διερευνήσει τον δυνητικό ρόλο, την αξία και τις προοπτικές υιοθέτησης των MOOCs στην προ-τριτοβάθμια εκπαίδευσηb.σε πρακτικό επίπεδο, να προσδιορίσει και να προτείνει καλές πρακτικές και διαδικασίες σχετικά με το σχεδιασμό, την ανάπτυξη, την εφαρμογή, την παροχή και την αξιολόγηση των MOOCs για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων υιοθετήθηκε σπειροειδές ερευνητικό σχέδιο συμμετοχικής έρευνας δράσης αποτελούμενο από δύο ερευνητικούς κύκλους οι οποίοι υλοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια δύο διαδοχικών σχολικών ετών. Στα πλαίσια αυτού του συμμετοχικού ερευνητικού σχήματος δράσης σχεδιάστηκε, υλοποιήθηκε και προσφέρθηκε ανοιχτά για δύο διαδοχικές σχολικές χρονιές (2015 και 2016) ένα MOOC για τον προγραμματισμό υπολογιστών. Το MOOC απευθύνονταν σε μαθητές που προετοιμάζονταν για τη συμμετοχή τους στις πανελλαδικές εξετάσεις των Επαγγελματικών Λυκείων στο μάθημα του Προγραμματισμού Υπολογιστών για την εισαγωγή τους στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση.Τα PROG15 και PROG16 MOOCs υιοθέτησαν και συνέθεσαν σχεδιαστικές και παιδαγωγικές αρχές τόσο των x- και όσο και των c-MOOCs. Αυτό επιτεύχθηκε μέσα από τη φιλοξενία, οργάνωση και προσφορά του εκπαιδευτικού υλικού στην πλατφόρμα της Udemy (www.udemy.com/domprogepal) και την υποστήριξη της συνεργατικής κοινότητας μάθησης από το Q&A forum της πλατφόρμας. Παράλληλα δημιουργήθηκε μία δεύτερη, συμπληρωματική του Udemy Q&A forum, ανοιχτή ομάδα συζητήσεων (Group) και συνεργασίας στο Facebook (https://www.facebook.com/groups/domprogepal/).Κατά τη διάρκεια των δύο ερευνητικών κύκλων η έρευνα, με συστηματικό τρόποa.κατέγραψε και τεκμηρίωσε ορθές πρακτικές και διαδικασίες σχετικά με το σχεδιασμό, την υλοποίηση, την εφαρμογή και την παρατήρηση MOOCs για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσηb.κατέγραψε και ανέλυσε για τους συμμετέχοντες μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης•τα κίνητρα συμμετοχής τους και τους λόγους πρόωρης αποχώρησης, τις προσδοκίες τους από τη συμμετοχή τους στο μάθημα και τη στάση τους απέναντι σε αυτό (με τη χρήση δύο ερωτηματολογίων που συμπληρώθηκαν από τους μαθητές πριν- και μετά-) και•τη συμπεριφορά τους στο πλαίσιο των PROG15 και PROG16 MOOCs εστιάζοντας στις εγγραφές και στις συνδέσεις των μαθητών (αριθμός και ποσοστά), στα ποσοστά ολοκλήρωσης και πρόωρης εγκατάλειψης, στο βαθμό αλληλεπίδρασης, συνεργασίας καθώς και στη συμβολή/συνεισφορά των μαθητών στο περιεχόμενο του μαθήματος.Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια του δεύτερου ερευνητικού κύκλου (PROG16) επιχειρήθηκε ο προσδιορισμός του αν και σε ποιο βαθμό συμμετείχαν στο μάθημα μαθητές με ειδικές μαθησιακές ανάγκες καθώς και το αντίκτυπο που είχε σε αυτούς η συμμετοχή τους στο MOOC.Σε πρακτικό επίπεδο η έρευνα προσέφερε•ένα πλαίσιο καλών πρακτικών και διαδικασιών για το σχεδιασμό, την ανάπτυξη, την υλοποίηση, την προσφορά και την αξιολόγηση των MOOCs στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.Σε θεωρητικό επίπεδο η έρευνα κατέγραψε•χαμηλά ποσοστά ολοκλήρωσης των PROG15 και PROG16, παρόμοια όπως με τα ποσοστά ολοκλήρωσης των τυπικών MOOCs που απευθύνονται σε μεγαλύτερες ηλικίες και εκπαιδευτικές βαθμίδες, καθώς και μία καθοδική τάση όσον αφορά στα ποσοστά ολοκλήρωσης των διαλέξεων του MOOC όσο αυτό πλησίαζε προς το τέλος του. Επιπλέον, η ανάλυση των learning analytics των μαθητών ανέδειξε ότι ο αριθμός των συνδέσεων (ημερήσιος και συνολικός) καθώς ο μέσος χρόνος παραμονής στα PROG15 και PROG16, επηρεάστηκαν από το διαθέσιμο χρόνο των μαθητών με βάση τις υπόλοιπες υποχρεώσεις τους.•χαμηλό βαθμό συνεργασίας/αλληλεπίδρασης των μαθητών του PROG15 με τους συμμαθητές τους καθώς επίσης και χαμηλό βαθμός συμβολής τους στο περιεχόμενο/υλικό του μαθήματος, τόσο στο Udemy Q&A Forum όσο και στο Facebook Group. Αντίθετα, η συνεργασία και η αλληλεπίδραση των μαθητών του PROG16 στο Facebook Group ήταν αρκετά υψηλή, ενώ η συμβολή τους στο περιεχόμενο των μαθημάτων ήταν ιδιαίτερα ικανοποιητική, γεγονός που αποδίδεται στις εννέα προκαθορισμένες εβδομαδιαίες on-line συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν με την παρουσία του εκπαιδευτή, εντός του PROG16 Facebook Group.•ιδιαίτερα θετική στάση των μαθητών απέναντι στα MOOCs, την παιδαγωγική τους προσέγγιση, τις δυνατότητες επικοινωνίας και συνεργασίας που παρέχουν, τη βοήθεια και την υποστήριξή τους και τα μαθησιακά οφέλη από την υιοθέτησή τους στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Οι περισσότεροι μαθητές αξιολόγησαν ως πολύ θετική τη συνολική εμπειρία τους με τα PROG15 και PROG16, δήλωσαν πολύ εξοικειωμένοι με τα MOOCs μετά από τη συμμετοχή τους στα PROG15 και PROG16 και ήταν πρόθυμοι να παρακολουθήσουν και άλλα MOOCs, στην περίπτωση που προσφερθούν.Σχεδόν το 15% των μαθητών που απάντησαν στα ερωτηματολόγια του PROG16 δήλωσαν ότι αντιμετώπιζαν κάποια διαγνωσμένη μαθησιακή δυσκολία. Οι μαθητές αυτοί, τόσο πριν όσο και μετά τη συμμετοχή τους στο PROG16, σε σύγκριση με τους τυπικούς μαθητές κατέγραψαν υψηλότερες μαθησιακές προσδοκίες από τη συμμετοχή τους στο MOOC και από τη χρήση των MOOCs στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, καθώς και υψηλότερη αποφασιστικότητα να ολοκληρώσουν το μάθημα. Επιπλέον, παρέμειναν περισσότερο χρόνο συνδεδεμένοι στο μάθημα, κάλυψαν μεγαλύτερο μέρος της προσφερόμενης ύλης και τόσο η συνολική τους εμπειρία όσο και ο βαθμός ικανοποίησης τους από τη συμμετοχή τους στο PROG16 ήταν σαφώς υψηλότερος σε σύγκριση με τους τυπικούς μαθητές.Τέλος, οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες δήλωσαν πιο πρόθυμοι σε σχέση με τους τυπικούς μαθητές να συμμετάσχουν σε κάποια άλλο MOOC δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αν αυτό προσφέρονταν, κατέγραψαν υψηλότερο βαθμό συμμετοχής στο φόρουμ, υψηλότερο βαθμό συμβολής και συνεισφοράς στο υλικό του μαθήματος και μεγαλύτερες προσδοκίες μάθησης από τη χρήση των MOOCs στην ελληνική δευτεροβάθμια εκπαίδευση.Τα παραπάνω ευρήματα, αν και προέκυψαν μέσα στα πλαίσια ενός πολύ συγκεκριμένου εκπαιδευτικού πλαισίου, για ένα σχετικά μικρό δείγμα μαθητών για τα μέτρα των MOOCs, αποτελούν ένα ιδιαίτερα ελπιδοφόρο υπόβαθρο για την αξιοποίηση αυτού του νέου εκπαιδευτικού εργαλείου στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση γενικότερα και ειδικότερα στην προετοιμασία των μαθητών δευτεροβάθμιας για σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε θέματα που σχετίζονται με τον προγραμματισμό υπολογιστών. Τα ευρήματα αυτά (θεωρητικά και πρακτικά) μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για την μελλοντική έρευνα που θα αφορά στο σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την υλοποίηση της επόμενης γενιάς MOOCs.