Ο ρόλος της σχολικής ηγεσίας στην ανάπτυξη και διαχείριση της συναισθηματικής νοημοσύνης των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης

Abstract

Purpose of the research was to analyse the relationship with the principal that the experience and how the principal affects the positive and negative work events that happen in the workplace of the teachers in the primary education.In this research participated 93 schools of primary education: 78 elementary schools, 13 nursery schools, 1 intercultural education elementary school and 1 special education elementary school. Specifically, the sample of the research was 93 principals of primary education schools and 574 teachers that served there. In order to collect the data of the research two questionnaires were distributed: one to the principals of the school units and one to the teachers. Each questionnaire consisted of three parts: a) questions for collecting information of demographic content (sex, age, years of work experience and studies), b) the WLEIS (Wong and Law Emotional Intelligence Scale) questionnaire that measures emotional intelligence and c) a questionnaire that was a union of two other questionnaires, the Pashiardis & Brauckmann’s School Leadership Questionnaire (2009) and the Erol-Korkmaz & Suemer’s questionnaire (2012).The results showed that the principals’ emotional intelligence as well as the teachers’ is considerably high. From the four emotional intelligence skills, self-regulation was proved less developed in both the teachers and the principals. Furthermore, it is understood that the sex and the studies don’t affect the emotional intelligence while the age seems to affect more the principals than the teachers, in which the age affects mostly self- regulation. The years of work experience affect empathy in both of the groups of the sample, while in principals the same demographic factor affects their self-awareness as well.As for the relationship of the teachers with the principals, one of the results in the positive work events is that they are applied largely. However, the principals claim for the same positive work events that they happen on a larger scale. For the negative work events it is concluded that in the particular schools’ sample of this research both the teachers and the principals believe that the negative work events are least applied in the relationship between them. Moreover, it has been proved that the age does not affect the perception of the teachers and the principals for the relationship between them, while the sex and the years of work experience contribute to the formation of the perception about only certain positive or even negative work events. Lastly, concerning the studies, it seems that the teachers and the principals that only have a degree prefix work events that are related to personal parameters in comparison with those who have a postgraduate degree or a doctoral thesis positive. Concluding, the results of the research showed that, as the teachers’ and the principals’ emotional intelligence increases, their perception about the positive work events in the relationship between them increases as well and vice versa. Regarding the negative work events, it is proved that as the teachers’ and the principals’ emotional intelligence increases, their perception about the negative work events in the relationship between them decreases and vice versa.Keywords: Principals and Teachers of Primary Education, Emotional Intelligence, Affective Events Theory.

Σκοπός της έρευνας ήταν να διερευνηθεί η σχέση που βιώνουν οι εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με τον διευθυντή και πώς ο διευθυντής επιδρά στα θετικά και αρνητικά γεγονότα εργασίας που συμβαίνουν στον χώρο εργασίας των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Στην παρούσα έρευνα συμμετείχαν 93 σχολεία Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης: 78 δημοτικά σχολεία, 13 νηπιαγωγεία, 1 δημοτικό διαπολιτισμικής εκπαίδευσης και 1 δημοτικό ειδικής αγωγής. Ειδικότερα, το δείγμα της έρευνας ήταν 93 διευθυντές σχολείων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και 574 εκπαιδευτικοί που υπηρετούσαν σε αυτά τα σχολεία. Για τη συλλογή των δεδομένων της έρευνας μοιράστηκαν δύο ερωτηματολόγια: ένα στους διευθυντές των σχολικών μονάδων και ένα στους εκπαιδευτικούς. Κάθε ερωτηματολόγιο αποτελούνταν από τρία μέρη: α) ερωτήσεις για τη συλλογή πληροφοριών δημογραφικού περιεχομένου (φύλο, ηλικία, έτη προϋπηρεσίας και σπουδές), β) το ερωτηματολόγιο WLEIS (Wong and Law Emotional Intelligence Scale) για τη συναισθηματική νοημοσύνη και γ) ένα ερωτηματολόγιο που ήταν σύζευξη δύο άλλων ερωτηματολογίων, το School Leadership Questionnaire των Pashiardis & Brauckmann (2009) και το ερωτηματολόγιο των Erol-Korkmaz & Sümer (2012). Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι η συναισθηματική νοημοσύνη τόσο των διευθυντών όσο και των εκπαιδευτικών είναι αρκετά υψηλή. Από τις τέσσερις δεξιότητες της συναισθηματικής νοημοσύνης λιγότερο ανεπτυγμένη βρέθηκε η αυτορύθμιση και στους εκπαιδευτικούς και στους διευθυντές. Επίσης, συνάγεται το συμπέρασμα ότι το φύλο και οι σπουδές δεν επηρεάζουν τη συναισθηματική νοημοσύνη, ενώ η ηλικία φαίνεται να επηρεάζει περισσότερο τους διευθυντές από τους εκπαιδευτικούς, στους οποίους η ηλικία επιδρά κυρίως στην αυτορύθμιση. Τα έτη προϋπηρεσίας επιδρούν στην εν συναίσθηση και για τις δύο ομάδες του δείγματος, ενώ στους διευθυντές ο ίδιος δημογραφικός παράγοντας επηρεάζει και την αυτεπίγνωση των συναισθημάτων τους. Σχετικά με τη σχέση των εκπαιδευτικών με τους διευθυντές, ένα από τα αποτελέσματα στα θετικά γεγονότα εργασίας είναι ότι οι εκπαιδευτικοί πιστεύουν ότι αυτά ισχύουν σε μεγάλο βαθμό. Ωστόσο, οι διευθυντές για τα ίδια θετικά γεγονότα εργασίας υποστηρίζουν ότι συμβαίνουν σε μεγαλύτερο βαθμό. Για τα αρνητικά γεγονότα εργασίας, συνάγεται το συμπέρασμα ότι στο συγκεκριμένο δείγμα σχολείων της παρούσας έρευνας τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι διευθυντές πιστεύουν ότι τα αρνητικά γεγονότα εργασίας στη μεταξύ τους σχέση ισχύουν ελάχιστα. Επιπλέον, αποδείχθηκε ότι η ηλικία δεν επηρεάζει την αντίληψη των εκπαιδευτικών και των διευθυντών για τη μεταξύ τους σχέση, ενώ το φύλο και τα έτη προϋπηρεσίας συμβάλλουν στη διαμόρφωση της αντίληψης για ορισμένα μόνο θετικά ή και αρνητικά γεγονότα εργασίας. Τέλος, όσον αφορά τις σπουδές, φαίνεται ότι οι εκπαιδευτικοί και οι διευθυντές που έχουν μόνο πτυχίο προτάσσουν σε σχέση με αυτούς που έχουν μεταπτυχιακό ή/και διδακτορικό τίτλο σπουδών θετικά εργασιακά γεγονότα που συνδέονται με ατομικές παραμέτρους. Κλείνοντας, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι, όσο η συναισθηματική νοημοσύνη των εκπαιδευτικών και των διευθυντών αυξάνεται, τόσο αυξάνεται και η αντίληψή τους για τα θετικά γεγονότα εργασίας της σχέσης μεταξύ τους και αντίστροφα. Αναφορικά με τα αρνητικά γεγονότα εργασίας, αποδείχθηκε ότι, όσο αυξάνεται η συναισθηματική νοημοσύνη των εκπαιδευτικών και των διευθυντών τόσο μειώνεται και η αντίληψή τους για τα αρνητικά γεγονότα εργασίας της σχέσης μεταξύ τους και αντίστροφα.