Καθορισμός της φυσιολογικής απάντησης του άξονα υποθάλαμος-υπόφυση-επινεφρίδια σε ηλικιωμένους άντρες και γυναίκες, άνω των 65 ετών μετά από ACTH-test

Abstract

Aim: The aim of this present study is to evaluate the response of hypothalamo-pituitaryadrenal axis to a pharmacological challenge with 1 μg ACTH in elderly men and women. Patients and methods: Sixty-one individuals aged from 20-92 years, without history of any acute, chronic disease, or endocrine disorder, were included in the study. The subjects were divided into two groups. The first group consisted of 40 elderly individuals (age > 65 years), 20 men and twenty women with mean age 79.00 ± 6.7 years and BMI 23.7 ± 1.07 kg/m² (mean ± SD). The second group (control group) consisted of 21 younger individuals, 8 men and 13 women with mean age 43.5 ± 10.5 years and BMI 28.6 ± 2.1 kg/m². The subjects underwent a pharmacological stimulation test with intravenous ACTH. Blood samples were obtained at baseline before the administration of ACTH for the determination of basal cortisol and hormones levels and at 30 and 60 minutes post ACTH challenge for the determination of the cortisol response levels. Results: Significant lower values in PRL, IGF-1, DHEAS and T3 were detected in older subjects compared to the young age group. No differences were observed between the groups of older and younger individuals in baseline plasma cortisol and mean cortisol responses at 30 and 60 minutes post challenge. In the elderly subjects statistically lower cortisol responses were noted in males compared to females at 30min and at 60min after 1μg ACTH challenge. No differences were noted in the percentage of subjects with cortisol levels near baseline at 60 minutes. Conclusion: The control of hypothalamo-pituitary-adrenal axis after a stress stimulus is well maintained healthy elderly individuals. Furthermore, a gender effect in the response of cortisol to 1μg ACTH stimulation in the elderly. Elderly men demonstrate a decreased responsiveness compared to women in the same age range.

Σκοπός. Ο στόχος ήταν να ελέγξουμε την απάντηση του άξονα υποθάλαμος-υπόφυση-επινεφρίδια σε ηλικιωμένους άντρες και γυναίκες άνω των 65 ετών χρησιμοποιώντας μια δυναμική δοκιμασία διέγερσης με 1 μg ACTH. Υλικά και μέθοδος. Μελετήθηκαν συνολικά 61 άτομα, ηλικίας 20-92 ετών χωρίς ιστορικό οξείας, χρόνιας νόσου ή ενδοκρινικών διαταραχών. Τα άτομα χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Η πρώτη ομάδα περιελάμβανε 40 άτομα με ηλικία μεγαλύτερη των 65 ετών, 20 άνδρες και 20 γυναίκες, μέσης ηλικίας 79.00 ± 6.7 έτη και με δείκτη σωματικής μάζας 23.7 ± 1.07 kg/m², mean ± SD. Η δεύτερη ομάδα (ομάδα ελέγχου) περιελάμβανε 21 νεότερα άτομα, 8 άνδρες και 13 γυναίκες, ηλικίας 43.5 ± 10.5 έτη και με δείκτη μάζας σώματος 28.6 ± 2.1 kg/m². Τα άτομα υποβλήθηκαν σε δυναμική δοκιμασία με χορήγηση 1 μg ACTH ενδοφλεβίως. Έγινε αιμοληψία στο χρόνο μηδέν πριν τη χορήγηση της ACTH για να μετρηθούν τα βασικά επίπεδα ορμονών και της κορτιζόλης, και στα 30 και 60 λεπτά μετά την χορήγηση για τον προσδιορισμό της απάντησης της κορτιζόλης. Αποτελέσματα. Διαπιστώσαμε στατιστικά σημαντική διαφορά στη μέση τιμή της τριιωδοθυρονίνης, της προλακτίνης, της σωματομεδίνης και της θειικής δευδροεπιανδροστερόνης μεταξύ ηλικιωμένων και νεότερων ενηλίκων, με χαμηλότερες τιμές στους πρώτους. Η βασική τιμή κορτιζόλης στο χρόνο μηδέν δεν διέφερε σημαντικά μεταξύ των υπό μελέτη ατόμων. Παρατηρήσαμε ότι μετά από τη διέγερση με 1 μg ACTH , τα επίπεδα της κορτιζόλης μεταβλήθηκαν διαχρονικά με τον ίδιο τρόπο, ανάμεσα στις δυο ομάδες. Σημαντικές διαφορές παρατηρηθήκαν στην ομάδα ατόμων άνω των εβδομήντα ετών ως προς την απάντηση στη δυναμική δοκιμασία. Σημαντικά μεγαλύτερο ποσοστό ηλικιωμένων αντρών εμφάνισαν μειωμένη απάντηση. Τέλος, κατά τον έλεγχο της επαναφοράς στη βασική κατάσταση στα 60 λεπτά μετά τη δοκιμασία δεν διαπιστώθηκαν διαφορές μεταξύ των ηλικιακών ομάδων. Συμπέρασμα. Οι υγιείς υπερήλικες διατηρούν καλή ρύθμιση του άξονα ΥΥΕ μετά την επιβολή στρεσσογόνου ερεθίσματος. Ήπια έκπτωση στη διεγερσιμότητα αλλά όχι στην επαναφορά στη βασική κατάσταση παρατηρείται στους ηλικιωμένους άντρες.