Η επίδραση ενός προγράμματος εκπαίδευσης στη διεκδικητικότητα, στη διεκδικητική συμπεριφορά, τον τόπο ελέγχου, την ενσυναίσθηση και την αυτοεκτίμηση σε έλληνες φοιτητές και φοιτήτριες

Abstract

The current research has attempted to examine how much students assertive attitude and behavior has changed after an assertiveness training programme. There was also an effort to examine the affect of the students assertiveness on the various aspects of personality such as empathy locus of control (personal interpersonal sociopolitical) as well as self-esteem. The assertiveness training programme is based on Ward and Holland’s programme (1997) as well as that of Lange and Jakubowski (1976). It was designed with reference to cognitive-behavioural approach without behavioural procedure (Blagys & Hilsenroth, 2002), to person-centered approach (Rogers, 1980) and social rules theory. The above approaches contribute to three major courses: a) the awareness of immediate thoughts a person has, the emotions experienced as well as the types of behaviour expressed. b) the development of functional problem-solving approaches. c) the acquisition of self-confidence and a better relationship with one’s self (Rogers, 1980). A 10 weeks psychoeducational intervention programme was held including: student’s approach and familiarization with the programme, b) exploration of needs through the use of questionnaires, c) the formation of intervention and control groups, d) the application of an assertiveness training programme to students of the intervention group and finally, e) evaluation of the changes in assertive behaviour caused by the assertiveness training programme, as soon as the programme is completed and then two months later. The research has given rise to a very clear number of findings, which are in correspondence with most of the basic assumptions. More specific the assertiveness training programme improved the assertiveness, the empathy, the interpersonal locus of control and the self-esteem and reduced the anxiety of the participants.

Η παρούσα έρευνα επιχείρησε να εξετάσει κατά πόσο μεταβλήθηκε η διεκδικητική στάση και συμπεριφορά των φοιτητών μετά από τη διεξαγωγή παρεμβατικού προγράμματος εκπαίδευσης στη διεκδικητικότητα. Έγινε ακόμη, μια προσπάθεια να εξεταστεί η επίδραση που μπορεί να έχει η διεκδικητική συμπεριφορά των φοιτητών σε διάφορες όψεις της προσωπικότητας όπως την ενσυναίσθηση, τον τόπο έλεγχου των φοιτητών (προσωπικός, διαπροσωπικός, κοινωνικοπολιτικός έλεγχος) και την αυτοεκτίμηση. Το πρόγραμμα εκπαίδευσης είναι βασισμένο στο πρόγραμμα των Ward & Holland (1997) και Lange & Jakubowski (1976), σχεδιάστηκε με βάση τη γνωσιακή-συμπεριφοριστική προσέγγιση (Blagys & Hilsenroth, 2002) όπου όμως δεν χρησιμοποιήθηκαν συμπεριφοριστικές διαδικασίες, την ανθρωποκεντρική θεωρία του Rogers (1980) και τη θεωρία των κοινωνικών ρόλων. Οι παραπάνω προσεγγίσεις συμβάλλουν προς τρεις βασικές κατευθύνσεις: α) την συνειδητοποίηση των άμεσων σκέψεων που έχει το άτομο, τα συναισθήματα που βιώνει αλλά και τις συμπεριφορές που εκφράζει (Beck, 1995), β) την ανάπτυξη λειτουργικών δεξιοτήτων αντιμετώπισης των προβλημάτων της ζωής, και γ) την απόκτηση αυτοπεποίθησης και καλύτερης σχέσης με τον εαυτό (Rogers, 1980). Για το σκοπό του προγράμματος οργανώθηκε παρέμβαση ψυχοεκπαιδευτικού τύπου, διάρκειας 10 εβδομάδων, η οποία περιλάμβανε: α) την προσέγγιση και ενημέρωση των φοιτητών για το πρόγραμμα, β) τη διερεύνηση αναγκών με την εφαρμογή ερωτηματολογίων, γ) δημιουργία ομάδων παρέμβασης και έλεγχου, δ) την εφαρμογή εξειδικευμένου προγράμματος στους φοιτητές της ομάδας παρέμβασης για την εκπαίδευση στη διεκδικητική συμπεριφορά και τέλος, ε) τη διπλή αξιολόγηση των αλλαγών της διεκδικητικής συμπεριφοράς που οφείλονται στην εκπαιδευτική παρέμβαση αμέσως μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος και στη συνέχεια μετά από δύο μήνες. Μέσα από την έρευνα αναδύθηκε ένα αρκετά ξεκάθαρο σύνολο ευρημάτων το οποίο βρίσκεται σε αντιστοιχία με τις περισσότερες από τις κυρίες υποθέσεις. Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα εκπαίδευσης στη διεκδικητική συμπεριφορά που εφαρμόσαμε στα πλαίσια της έρευνάς μας οδήγησε σε αύξηση της διεκδικητικότητας, της θυμικής ενσυναίσθησης, της αυτοεκτίμησης, του διαπροσωπικού τόπου έλεγχου και στη μείωση του προσωπικού άγχους/ενσυναισθητικής ανησυχίας στους φοιτητές και φοιτήτριες που συμμετείχαν σε αυτή.