Το γλωσσικό ιδίωμα της περιοχής των Χασίων (ν. Γρεβενών)

Abstract

The object of the present dissertation is the description adn analysis of the dialect of the area of Chasia, prefecture of Grevena. The description was based on personal fieldwork, on personal knowledge of the dialect (the author is a native speaker) and on written and oral sources, mainly interviews with older speakers (NORMs).The aim of this research was the description, analysis and deeper study of the dialect of Chasia.It is mainly a synchronic approach to the dialect, consisting of four levels of linguistic analysis: phonetics, phonology, morphology and syntax, with some elements of vocabulary.On the level of phonetics and phonology, the study was centered around the description and systematic classification and distinction of the phonemes of the dialect, the identification and precise realisation of sounds and the presentation of the most important phonetic rules. On a morphological level, an attempt was made to identify and segment grammatical morphemes, to describe the morphological phenomena affecting the dialect and to fully analyse the nominal and verbal inflectional system. On the level of syntax, the most important syntactic functions and other phenomena were also analysed, accompanied by a comparison of the dialect with Standard Modern Greek and other dialects.

Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η περιγραφή και η ανάλυση του γλωσσικού ιδιώματος της περιοχής των Χασίων, του νομού Γρεβενών. Η περιγραφή βασίστηκε σε προσωπική έρευνα, στη γνώση του ιδιώματος (ο γράφων είναι φυσικός ομιλητής) και στις γραπτές και προφορικές πηγές κυρίως από ανθρώπους μεγάλης ηλικίας (NORMS).Στόχος και σκοπός της ερευνητικής αυτής προσπάθειας υπήρξε η περιγραφή, ανάλυση και η βαθύτερη μελέτη του ιδιώματος της περιοχής των Χασίων. Αποτελεί κυρίως μια συγχρονική προσέγγιση του ιδιώματος και περιλαμβάνει τέσσερα επίπεδα γλωσσικής ανάλυσης: το επίπεδο της φωνητικής, της φωνολογίας, της μορφολογίας και της σύνταξης ενώ παράλληλα επεκτείνεται και στο λεξιλογικό επίπεδο, με στόχο να καλυφθεί όλο το γλωσσικό φάσμα του ιδιώματος Στο επίπεδο της φωνητικής και της φωνολογίας η μελέτη επικεντρώθηκε στην περιγραφή και στη συστηματική οργάνωση και διάκριση των φωνημάτων του ιδιώματος, στον εντοπισμό και την ακριβή πραγμάτωση των φθόγγων και στην παρουσίαση των σημαντικότερων φωνολογικών φαινομένων.Στο μορφολογικό πεδίο, έγινε προσπάθεια εντοπισμού και κατάτμησης των γραμματικών μορφημάτων, καθώς επίσης περιγράφηκαν τα μορφολογικά φαινόμενα του ιδιώματος και πραγματοποιήθηκε η ανάλυση του ονοματικού και ρηματικού συστήματος του ιδιώματος. Εξετάστηκαν οι βαθύτερες λειτουργικές σχέσεις αλληλοεξάρτησης των γλωσσικών στοιχείων, που καθορίζουν το ρόλο και την ακριβή λειτουργία των μονάδων του μορφολογικού συστήματος του ιδιώματος. Στο πεδίο της σύνταξης έγινε ανάλυση και περιγραφή των σημαντικότερων συντακτικών λειτουργιών, καθώς και των συντακτικών φαινομένων που διακρίνουν το ιδίωμα, όχι μόνο από την ΚΝΕ, αλλά και από άλλα συγγενή ιδιώματα.