Συγκριτική μελέτη ποιότητας ζωής παιδιών και εφήβων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και υγιών

Abstract

Introduction: The impact of Type 1 diabetes in childhood and adolescence has increased during the last years, posing a challenge to healthcare specialists and is considered to be a high stress factor for the family. Regarding to children, the factors taken into account related to their quality of life are physical, psychological, social ad mental. Αim: Purpose of this study was to explore and to identify the factors that affect the quality of life between children with Type 1 diabetes and healthy peers. Methods: The sample of the study was 87children with Type 1diabetes, age 5-18 and 119 healthy peers. The questionnaires that were used were “ PedsQL 3.0 Type 1 Diabetes Module ” and “ PedsQL 4.0 Pediatric Quality of Life Inventory ”, The scales were applied after receiving hospital permission, parental consent, translating and adjusting for Greek population through a pilot study. Demographic characteristics and Ηemoglobin A1c (HbA1c) were also tested and assessed. Statistical methods included descriptive statistics and logistic regression modeling.Results: The children with diabetes ranged from 5-18 years, with a mean age of 12.64 ± 3.8 years and for healthy children, the average age was 12.17 ± 3.89 years. From the results of the statistical test t-test for independent samples found no statistically significant difference between diabetic children and adolescents in relation to quality of life (t = 1.85, p = 0.07), despite the initial finding that children reported better quality of life by adolescents. Patients who used insulin pump rated higher on the scale PedsQL subsets associated with the treatment of the disease, indicating better quality of life compared with those who have insulin injections. Also, there was a statistically significant difference in patient participation in sporting activities, with patients who exercised indicate better quality of life by their not involved in sports (t = -2.16, p = 0.034). Statistically significant difference was found regarding the well-being of patients with parents who believed that their children had excellent health to give higher ratings to the quality of life (F = 3.37, p = 0.04). In checking the quality of life between healthy controls and their parents found a statistically significant difference regardless of age (z = -2.62, p = 0.008). Unlike diabetic pediatric patients and their parents, where observed underestimation of the quality of life of the parents of patients in the control group parents rated higher rating the quality of life for their children compared to the reports themselves.Conclusions: The majority of children with SDT1 showed a high level of quality of life by achieving better rates in the intensive-therapy, metabolic control (HbA1c <8%) and exercise while it seemed that the use of insulin pump therapy gradually increasing in our country.

Εισαγωγή: Η επίπτωση του σακχαρώδη διαβήτη στην παιδική ηλικία, έχει αυξηθεί την τελευταία εικοσαετία με αποτέλεσμα να συνεχίζει να αποτελεί πρόκληση για τους επιστήμονες υγείας και σημαντική στρεσσογόνο κατάσταση για την οικογένεια. Τα παιδιά με νεανικό διαβήτη βιώνουν, εξαιτίας της χρόνιας μορφής της νόσου τους, πολύ έντονες βιολογικές, ψυχοσυναισθηματικές και κοινωνικές αλλαγές που επηρεάζουν όλες τις εκφάνσεις της ζωής τους.Σκοπός: Σκοπός της παρούσας ερευνητικής μελέτης ήταν να διερευνηθεί η ποιότητα ζωής των παιδιών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και των παραγόντων που την επηρεάζουν σε σύγκριση με υγιή παιδιά. Υλικό –Μέθοδος: Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 87 παιδιά με διαγνωσμένο ΣΔΤ1, ηλικίας 5-18 ετών και 119 υγιή παιδιά της ίδιας ηλικιακής ομάδος. Για τη συλλογή των στοιχείων χρησιμοποιήθηκαν τα ερωτηματολόγια“ PedsQL 3.0 Type 1 Diabetes Module ” και “ PedsQL 4.0 Pediatric Quality of Life Inventory ”, έπειτα από πιλοτική μελέτη που πραγματοποιήθηκε για την αξιολόγηση της εγκυρότητας και της αξιοπιστίας τους στον ελληνικό πληθυσμό. Επιπλέον καταγράφηκαν τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των παιδιών και στοιχεία που σχετίζονται με την ινσουλινοθεραπεία.Αποτελέσματα: Το ηλικιακό εύρος για τα παιδιά με διαβήτη κυμαινόταν από 5 έως 18 έτη, με μέση ηλικία 12.64±3.8 έτη και για τα υγιή παιδιά η μέση ηλικία ήταν 12.17±3.89 έτη. Από τα αποτελέσματα του στατιστικού ελέγχου t-test για ανεξάρτητα δείγματα δεν διαπιστώνεται στατιστικώς σημαντική διαφορά μεταξύ διαβητικών παιδιών και εφήβων αναφορικά με την ποιότητα ζωής (t=1.85, p=0.07), παρά την αρχική διαπίστωση ότι τα παιδιά ανέφεραν καλύτερη ποιότητα ζωής από τους εφήβους. Οι ασθενείς που χρησιμοποιούσαν αντλία ινσουλίνης βαθμολόγησαν υψηλότερα στην κλίμακα PedsQL τις υποκατηγορίες που σχετίζονται με τη θεραπεία της νόσου, αναφέροντας καλύτερο επίπεδο ζωής σε σύγκριση με αυτούς που έκαναν ενέσεις ινσουλίνης. Επίσης, παρατηρήθηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά ως προς τη συμμετοχή των ασθενών σε αθλητικές δραστηριότητες, με τους ασθενείς που αθλούνταν να αναφέρουν καλύτερη ποιότητα ζωής από τους αντίστοιχους που δεν ασχολούνταν με αθλοπαιδιές (t=-2.16, p=0.034). Στατιστικώς σημαντική διαφορά διαπιστώθηκε ως προς το αίσθημα ευεξίας των ασθενών με τους γονείς που θεωρούσαν ότι τα παιδιά τους είχαν άριστη υγεία να αποδίδουν υψηλότερη βαθμολογία στην ποιότητα ζωής τους (F=3.37, p=0.04). Στον έλεγχο της ποιότητας ζωής μεταξύ των υγιών μαρτύρων και των γονέων τους διαπιστώθηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά ανεξαρτήτως ηλικίας (z=-2.62, p=0.008). Σε αντίθεση με τους διαβητικούς παιδιατρικούς ασθενείς και τους γονείς τους, όπου παρατηρήθηκε υποεκτίμηση της ποιότητας ζωής από τους γονείς των ασθενών, στην ομάδα των μαρτύρων οι γονείς βαθμολόγησαν με υψηλότερη βαθμολογία την ποιότητα ζωής των παιδιών τους σε σύγκριση με τις αναφορές των ίδιων.Συμπεράσματα: Η πλειοψηφία των παιδιών με ΣΔΤ1 παρουσίασαν υψηλό επίπεδο ποιότητας ζωής επιτυγχάνοντας καλύτερα ποσοστά στον τομέα της εντατικοποιημένης θεραπείας, του μεταβολικού ελέγχου (HbA1c <8%) και της άσκησης ενώ φάνηκε πως η χρήση της αντλίας ινσουλίνης ως μορφή θεραπείας αυξάνεται προοδευτικά και στη χώρα μας.