Συσχέτιση νευρογνωστικών ελλειμμάτων με ψυχοπαθολογικές παραμέτρους στη σχιζοφρένεια

Abstract

The cognitive impairment in schizophrenia has been recognized as a nuclear feature of the disease and has been recently studied in relation to the clinical manifestations of schizophrenia , aiming to illustrate the links between them as an indication of a common anatomic or pathophysiologic substrate . The purpose of this study was to investigate the relationships between the five clinical factors of PANSS (as derived from factor analysis of the PANSS) and the cognitive function in a group of patients with Schizophrenia . It has also been examined if the above correlations alter when are studied separately in patients with positive or negative syndrome and whether neuropsychological deficits or clinical and demographic characteristics can predict the level of functioning in these patients.69 patients with schizophrenia according to DSM-IV criteria were clinically evaluated with the PANSS, the ESRS for extrapyramidal symptoms and the GAF scale for estimating the level of functionality. Their demographic data were also collected. They were divided in patients with positive (n1 = 30) and negative (n2 = 39) syndrome. A battery of neuropsychological tests was used to assess attention, memory, visuospatial perception, psychomotor speed and executive function. It was a cross-sectional study that investigated partial correlations between clinical and neuropsychological factors controlling for age and education level. Predictors of GAF were explored by implementing multiple stepwise regression.The duration of the disease was not associated with any of the neuropsychological tests . The negative PANSS factor was correlated most with the tests and was associated with the visual memory , attention, psychomotor speed and executive functions . The positive , the cognitive and the depression factor were associated with fewer tests involving mainly executive functions , while the anxiety-excitement factor showed no significant correlation with the examined cognitive functions. Groups of positive and negative syndrome showed no particular differences between them as to neuropsychological performance, but their partial correlations differed from those of the total sample. Although statistically significant, the correlations found were not strong enough to suggest that cognitive impairment and psychopathology in schizophrenia have common structural or functional substrate .The level of functionality (GAF) was predicted mainly by clinical characteristics such as the subscale of General Psychopathology of PANSS, the total score of ESRS for assessing extrapyramidal symptoms and the depression PANSS factor explaining 54.4 % of the variance of GAF. Amongst the neuropsychological tests, the performance of the Trail Making Test A was recognized as the only predictor of the GAF, explaining no more than 13% of the variance.Our study could not reveal specific brain regions or functional networks connected through neurocognitive deficits with clinical manifestations of schizophrenia. In contrast, the wide range of non-specific cognitive dysfunctions are indicative of a more general cognitive impairment . Moreover, clinical manifestations and cognitive impairment in schizophrenia appear to be distinct pathophysiological processes, without this meaning that cognitive function cannot mediate between clinical symptoms and neurobiology of schizophrenia.

Η γνωσιακή έκπτωση στη Σχιζοφρένεια έχει αναγνωρισθεί σαν πυρηνικό χαρακτηριστικό της νόσου και έχει μελετηθεί τα τελευταία χρόνια σε σχέση με τις κλινικές εκδηλώσεις της Σχιζοφρένειας, αποσκοπώντας στην αποκάλυψη μεταξύ τους σχέσεων ενδεικτικών κοινού ανατομικού ή παθοφυσιολογικού υποστρώματος. Σκοπός αυτής της διατριβής ήταν η διερεύνηση σχέσεων μεταξύ των πέντε κλινικών παραγόντων της PANSS (όπως προκύπτουν από την ανάλυση παραγόντων της PANSS) και της γνωσιακής λειτουργίας σε μία ομάδα ασθενών με Σχιζοφρένεια. Εξετάσθηκε, επίσης, εάν οι συσχετίσεις που προκύπτουν μεταβάλλονται όταν μελετηθούν ξεχωριστά σε ασθενείς με θετικό ή αρνητικό σύνδρομο και κατά πόσο τα νευροψυχολογικά ελλείμματα ή κλινικοδημογραφικοί παράγοντες μπορούν να προβλέψουν το επίπεδο λειτουργικότητας σε αυτούς τους ασθενείς.69 ασθενείς με Σχιζοφρένεια κατά DSM-IV εκτιμήθηκαν κλινικά με την κλίμακα PANSS, την ESRS για την εξωπυραμιδική συμπτωματολογία και την κλίμακα GAF για την αξιολόγηση του επιπέδου λειτουργικότητας και συλλέχθηκαν τα δημογραφικά τους στοιχεία. Διακρίθηκαν σε ασθενείς με θετικό (n1=30) και αρνητικό (n2=39) σύνδρομο. Για τη νευροψυχολογική διερεύνηση χρησιμοποιήθηκε μία σειρά δοκιμασιών για την εκτίμηση της προσοχής, της μνήμης, της οπτικοχωρικής αντίληψης, της ψυχοκινητικής ταχύτητας και των εκτελεστικών λειτουργιών. Επιχειρήθηκαν διπαραγοντικές μερικές συσχετίσεις στα πλαίσια μελέτης χρονικής στιγμής, ελέγχοντας για ηλικία και επίπεδο εκπαίδευσης. Για την πρόβλεψη της GAF χρησιμοποιήθηκε πολλαπλή βηματική παλινδρόμηση.Η διάρκεια της νόσου δε συσχετίστηκε με τις επιδόσεις στις νευροψυχολογικές δοκιμασίες. Ο αρνητικός παράγοντας της PANSS συσχετίστηκε με τις περισσότερες δοκιμασίες και συνδέθηκε με την οπτική μνήμη, την προσοχή, την ψυχοκινητική ταχύτητα και τις εκτελεστικές λειτουργίες. Ο θετικός, ο γνωσιακός και ο παράγοντας της κατάθλιψης συσχετίστηκαν με ελάχιστες δοκιμασίες στις οποίες εμπλέκονται κυρίως εκτελεστικές λειτουργίες, ενώ ο παράγοντας ανησυχίας-διέγερσης δεν παρουσίασε καμία σημαντική συσχέτιση. Οι ομάδες θετικού και αρνητικού συνδρόμου δεν παρουσίασαν ιδιαίτερες διαφορές μεταξύ τους ως προς τις νευροψυχολογικές επιδόσεις, αλλά οι επιμέρους συσχετίσεις διαφοροποιήθηκαν από αυτές του συνολικού δείγματος. Όλες οι συσχετίσεις που βρέθηκαν αν και στατιστικά σημαντικές, δεν ήταν ισχυρές αρκετά ώστε να μπορεί να υποστηριχθεί ότι η γνωσιακή έκπτωση και η ψυχοπαθολογία στη Σχιζοφρένεια έχουν κοινό παθοφυσιολογικό μηχανισμό ή κοινό δομικό-λειτουργικό εγκεφαλικό υπόστρωμα. Ως παράγοντες πρόβλεψης του επιπέδου λειτουργικότητας των ασθενών που μελετήθηκαν θεωρήθηκαν κυρίως οι εξής κλινικοί παράγοντες: η κλίμακα Γενικής Ψυχοπαθολογίας της PANSS, το συνολικό σκορ της ESRS για την εκτίμηση της εξωπυραμιδικής συμπτωματολογίας και ο παράγοντας κατάθλιψης της PANSS που ερμηνεύουν το 54,4% της διακύμανσης της GAF. Η γνωσιακή λειτουργία δεν μπόρεσε να ερμηνεύσει παρά το 13% της διακύμανσης της GAF και ως μοναδικός παράγοντας πρόβλεψης θεωρήθηκε η δοκιμασία Trail Making Test A.Από τα ευρήματά μας δεν μπόρεσαν να αποκαλυφθούν συγκεκριμένες εγκεφαλικές περιοχές ή λειτουργικά δίκτυα που να συνδέονται μέσω των νευρογνωσιακών ελλειμμάτων με τις κλινικές εκδηλώσεις της Σχιζοφρένειας. Αντιθέτως το ευρύ φάσμα των μη ειδικών γνωσιακών δυσλειτουργιών είναι ενδεικτικό μιας γενικότερης γνωσιακής έκπτωσης. Επίσης, οι κλινικές εκδηλώσεις και η γνωσιακή έκπτωση στη Σχιζοφρένεια φαίνεται να αποτελούν διακριτές μεταξύ τους παθολογίες, χωρίς αυτό όμως να σημαίνει ότι η γνωσιακή λειτουργία δεν μπορεί να διαμεσολαβεί ανάμεσα στα κλινικά συμπτώματα και τη νευροβιολογία της Σχιζοφρένειας.