Μεταβολικές διαταραχές σε ασθενείς με διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο

Abstract

Introduction: Obstructive Sleep Apnoea Syndrome (OSA) is a respiratory disorder characterized by recurrent airflow obstruction caused by total or partial collapse of the upper airway. It is estimated that 4% of men and 2% of women aged 30–60 years suffer from OSA. OSA is an established independent factor of cardiovascular risk together with other risk factors such as smoking and elevated lipids. Moreover, it is supposed to play an important role in arterial hypertension, although the relating mechanisms still remain unclear. The aim of our study was to measure serum levels of aldosterone and renin in OSA patients, and compare them to matched healthy subjects in order to reveal the impact of chronic intermittent hypoxia and Autonomic Nervous System (ANS) activation on the Renin-Angiotensin-Aldosterone System (RAAS).Materials and methods: The subjects that enrolled in this study were 19 OSA patients who had undergone overnight polysomnography and had an Apnoea Hypopnoea Index (AHI) greater than 10 events/hour. They were compared to 20 healthy non-OSA controls. Sleep apnea patients were closely matched to the controls regarding their age, gender and Body Mass Index (BMI). An overnight full polysomnography was performed in all participants to determine the presence and severity of OSA. Blood samples for the measurement of renin and aldosterone were obtained at 6 AM, when the patient was awakened in the sleep laboratory, in a supine position before any physical activity. Routine laboratory measurements were performed in the biochemistry laboratory. Serum renin and aldosterone concentrations were measured by radioactive immunoassay.Results: Aldosterone concentration follows a diurnal variation, therefore all blood samples were obtained at the same time from all the subjects (6 AM), before initiation of any kind of physical activity. There were no significant differences in serum aldosterone levels between the two studied groups of OSA patients and the healthy subjects group (140.6 pg/ml ± 25.2 vs 133.2 pg/ml ± 18.5 with p = 0.223). Similar were the results for the renin levels (25.0 ± 6.9 vs 24.9 ± 4.4 with p = 0.360).Discussion: Our study shows that patients with OSA have aldosterone and renin levels similar to healthy subjects. According to our findings, it does not seem to exist a direct connection between OSA and the development of arterial hypertension through RAAS.

Εισαγωγή: Το Σύνδρομο Άπνοιας κατά τον Ύπνο (ΣΑΥ) είναι ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από διαλείπουσα διακοπή της ροής του αέρα που προκαλείται από πλήρη ή μερική σύμπτωση των ανωτέρων αεραγωγών και γι’ αυτό απασχολεί πολύ συχνά τους πνευμονολόγους. Υπολογίζεται ότι το 4% των ανδρών και το 2% των γυναικών ηλικίας 30–60 ετών πάσχουν από ΣΑΥ. Το ΣΑΥ θεωρείται πλέον ως ανεξάρτητος παράγοντας καρδιαγγειακού κινδύνου, μαζί με άλλους παράγοντες όπως το κάπνισμα και τα αυξημένα λιπίδια. Επιπλέον, πιστεύεται ότι παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση αρτηριακή υπέρτασης, ωστόσο οι παθογενετικοί μηχανισμοί δεν είναι ακόμη σαφείς. Σκοπός της μελέτης μας ήταν να μετρηθούν τα επίπεδα αλδοστερόνης και ρενίνης σε ασθενείς με ΣΑΥ, και να συγκριθούν με υγιή άτομα, με στόχο την ανάδειξη της επίδρασης της χρόνιας διαλείπουσας υποξίας στην ενεργοποίηση του αυτονόμου νευρικού συστήματος και του άξονα ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης.Υλικό και μέθοδος: Τα άτομα που συμμετείχαν στη μελέτη αυτοί ήταν 19 ασθενείς με ΣΑΥ , που είχαν κάνει πλήρη πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου και είχαν Δείκτη Άπνοιας/Υπόπνοιας (Apnoea Hypopnoea Index – AHI) μεγαλύτερο από 10 επεισόδια/ώρα. Αυτοί συγκρίθηκαν με 20 υγιή άτομα που δεν έπασχαν από ΣΑΥ και χρησιμοποιήθηκαν ως μάρτυρες. Οι ασθενείς με ΣΑΥ εμφάνιζαν παραπλήσια χαρακτηριστικά με τους μάρτυρες σε σχέση με την ηλικία, το φύλο και το Δείκτη Μάζας Σώματος (Body Mass Index – BMI). Πλήρης πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου έγινε σε όλους τους συμμετέχοντες. Τα δείγματα αίματος για τη μέτρηση της ρενίνης και της αλδοστερόνης ελήφθησαν στις 6 π.μ., αμέσως μετά την αφύπνιση στο εργαστήριο ύπνου, σε ύπτια θέση και πριν την έναρξη φυσικής δραστηριότητας. Οι συνήθεις εργαστηριακές μετρήσεις έγιναν στα εργαστήρια του νοσοκομείου. Οι προσδιορισμοί της ρενίνης και αλδοστερόνης στον ορό έγιναν με ραδιενεργά αντισώματα.Αποτελέσματα: Η συγκέντρωση της αλδοστερόνης εμφανίζει ημερήσια διακύμανση, επομένως όλα τα δείγματα ελήφθησαν την ίδια ώρα (6 π.μ.), πριν από την έναρξη φυσικής δραστηριότητας. Δεν υπήρξαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στα επίπεδα αλδοστερόνης μεταξύ των δύο ομάδων των ασθενών με ΣΑΥ και των υγιών ατόμων (140,6 pg/ml ± 25,2 vs 133,2 pg/ml ± 18,5 με p = 0,223). Παρόμοια ήταν τα αποτελέσματα και για τα επίπεδα της ρενίνης (25,0 ± 6,9 vs 24,9 ± 4,4 με p = 0,360).Συμπεράσματα: Η μελέτη μας αποδεικνύει ότι οι ασθενείς με ΣΑΥ έχουν επίπεδα ρενίνης και αλδοστερόνης παρόμοια με τα υγιή άτομα. Επομένως, δε φαίνεται να υπάρχει άμεση σχέση ανάμεσα στο ΣΑΥ και την ανάπτυξη αρτηριακή υπέρτασης μέσω του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης.