Αλλαγές στην ποιότητα του ύπνου και στα επίπεδα φυσικής κατάστασης των ατόμων με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Abstract

Chronic Renal Failure is an important disease entity. The hemodialysis (HD) patients present with many comorbidities that increase morbidity. The objectives of this study were to investigate: a) the effect of Obstructive Sleep Apnea Hypopnea Syndrome (OSAS) on comorbidities and quality of life of dialysis patients and b) the effect of a systematic aerobic exercise programme in the general hemodialysis population, but especially in hemodialysis patients with OSAS. In this thesis three experimental studies were conducted. All received institutional and hospital ethics approvals and subjects gave their written informed consent for participation. The first study investigated the effect of OSAS on health indices of HD patients (such as body composition, functional capacity, nutritional status, quality of sleep). The second study investigated the effects of sleep quality (including the presence of Periodic Leg Movement Syndrome- PLMS and of OSAS) on heart function indices in HD patients. The third study examined the effects of 6-month aerobic exercise program on HD patients’ wellbeing and sleep quality. looked for before and after. The results of the 1st study revealed that the presence of OSAS in HD patients is associated with the presence of central obesity and muscle disorders. The 2nd study revealed, for the first time, that the PLMS is a statistically significant contributor of structural and functional abnormalities of the left heart in HD patients. and Sleep Apnea, are potential risk factors for cardiovascular diseases and found functional significant contributor for abnormalities of the left heart. The 3rd study showed that a 6-month aerobic exercise program results in significantly positive changes in body composition, sleep quality indicators and levels of functional capacity. However, while a trend for improvement of heart function indices was seen this was not statistically significant, possibly due to the small number of subjects completing all measurements. In conclusion, this thesis presents for the first time critical data in the field. In summary, we have shown that chronic aerobic exercise during dialysis can be a safe and effective feasible treatment in reducing symptoms of sleep apnea, while chronic exercise can improve the functional capacity and quality of life of these patients. Moreover, we demonstrated the effectiveness of the exercise programme on improving sleep quality in these patients and a non statistical trend for positive changes in cardiac function indices of hemodialysis patients. Finally, as demonstrated through the results of the present study, the most effective approach for improving muscle formation and muscular atrophy in these patients is a combination of aerobic exercise and adequate Haemodialysis technique.

Η Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια (ΧΝΑ) αποτελεί μια σημαντική νοσολογική οντότητα. Οι νεφροπαθείς ασθενείς είναι δέσμιοι της νόσου που συνοδεύεται από αυξημένη συνοσηρότητα. Στόχοι της παρούσας διατριβής ήταν να διερευνήσει: α) την επίδραση του Συνδρόμου Αποφρακτικών Απνοιών Ύπνου (ΣΑΑΥ) στην συνοσηρότητα και την ποιότητα ζωής των αιμοκαθαιρόμενων νεφροπαθών και β) την επίδραση της συστηματικής άσκησης στο γενικό πληθυσμό των ασθενών με ΧΝΑ αλλά κυρίως στους υπνο-απνοϊκούς αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς. Στην παρούσα διδακτορική διατριβή διεξήχθησαν τρεις πειραματικές μελέτες οι οποίες έλαβαν έγκριση δεοντολογίας από την επιτροπή δεοντολογίας του τμήματος και την επιστιμονική επιτροπή του ΠΓΝ Λάρισας: Η πρώτη μελέτη εξέτασε την επίδραση των υπνικών απνοιών σε δείκτες υγείας των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών όπως η μυϊκή σύσταση, η λειτουργική ικανότητα,η ποιότητα θρέψης,η ποιότητα ύπνου και άλλες μεταβλητές. Η δεύτερη μελέτη εξέτασε την επίδραση της ποιότητας ύπνου ( συμπεριλαμβανομένης της παρουσίας ή όχι της αισθητικοκινητικής διαταραχής ¨περιοδικές κινήσεις των κάτω άκρων¨ (Periodic Leg Movement Syndrome) PLMS και του ΣΑΑΥ), σε δείκτες της καρδιακής λειτουργίας των νεφροπαθών. Η τρίτη μελέτη εξέτασε την επίδραση της θεραπευτικής άσκησης στην ευρωστία και την ποιότητα ύπνου. Η πρώτη μελέτη ανέδειξε ότι οι αιμοκαθαιρόμενοι ασθενείς με αυξημένο δείκτη απνοιών υποπνοιών εμφανίζουν σημαντικά αυξημένα επίπεδα κεντρικής παχυσαρκίας και μυϊκές διαταραχές,. Η δεύτερη μελέτη αποκάλυψε ότι διαταραχές οι οποίες είναι πολύ συχνές στους νεφροπαθείς (PLMS και ΣΑΑΥ) είναι δυνητικοί παράγοντες αυξημένου καρδιαγγειακού κινδύνου και φάνηκε ότι το PLMS αποτελεί και στατιστικά σημαντικό παράγοντα για δομικές και λειτουργικές ανωμαλίες της αριστερής καρδιάς. Η τρίτη μελέτη έδειξε ότι μετά από ένα 6μηνο συμμετοχής σε πρόγραμμα αερόβιας άσκησης επέρχονται θετικές μεταβολές στη σωματική και μυϊκή σύσταση, στους δείκτες ποιότητας ύπνου και στα επίπεδα λειτουργικής ικανότητας. Ωστόσο αν και παρατηρήθηκε τάση βελτίωσης στους δείκτες καρδιακής λειτουργίας αυτή δεν ήταν στατιστικά σημαντική (p>0,05) λόγω μικρής συμμετοχής των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών στον επαναλληπτικό υπερηχοκαρδιογραφικό έλεγχο. Συμπερασματικά, η παρούσα διδακτορική διατριβή παρουσιάζει για πρώτη φορά σημαντικά δεδομένα στον χώρο. Εν ολίγοις, φαίνεται ότι η χρόνια αερόβια άσκηση κατά τη διάρκεια της αιμοκάθαρσης μπορεί να αποτελέσει μια ασφαλή και αποτελεσματική εφαρμόσιμη θεραπεία για τη μείωση των συμπτωμάτων του ΣΑΑΥ, ενώ παράλληλα η χρόνια άσκηση μπορεί να βελτιώσει την ευρωστία και την ποιότητα ζωής των ασθενών αυτών. Επιπλέον, δείξαμε τη θετική επίδραση της άσκησης στη βελτίωση του ύπνου των ασθενών αυτών καθώς και μια τάση για θετικές μεταβολές της καρδιακής λειτουργίας των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών. Τέλος, όπως αποδεικνύεται μέσα από τα αποτελέσματα της παρούσης διατριβής, η αποτελεσματικότερη προσέγγιση για την βελτίωση της μυϊκής σύστασης και της μυϊκής ατροφίας των ασθενών είναι αυτή του συνδυασμού αερόβιας άσκησης και επαρκούς κάθαρσης.