Ανοσοϊστοχημική μελέτη νευριδίων και νευρικών απολήξεων δέρματος στον έρπητα ζωστήρα: επίδραση της αντιϊκής θεραπείας

Abstract

BACKGROUND Herpes zoster (HZ) is a serious neurocutaneous disease which may be followed by irreversible skin damage, sensory abnormalities and, in a significant number of patients, persistent pain known as postherpetic neuralgia (PHN). Dermal innervation is reportedly reduced in PHN. The objective of our study was to assess cutaneous nerve fiber density in the affected dermatomes at the time of acute HZ infection and after 3 months and to correlate the results with type of treatment and appearance of PHN. METHODS Punch skin biopsies were taken from 35 adult patients (22 males, mean age 62.02±12.95 years) with acute HZ not affecting cranial nerves and antiviral therapy was started (Brivudin n=13, Valacyclovir n=11, Famciclovir n=11 ). PHN appeared in 10 patients (28.57%). Repeat biopsies from the same area were performed 3 months later. Immunohistochemistry for the pan-neural marker PGP9.5 was applied on paraffin sections from pre- and post-treatment biopsies. RESULTS Epidermal free nerve endings’ density was 2.43±2.35/mm in the acute stage compared to 2.80±2.86/mm after 3 months (p=0.168). Upper dermal nerve fiber density was 11.77±4.88/mm and 13.29±5.74/mm, respectively (p=0.045). Patients who developed PHN had lower dermal nerve fiber density (9.7±2.05/mm) compared to those without PHN (14.7±6.13/mm) (p=0.011). No significant differences were found in relation to type of antiviral therapy.153CONCLUSIONS Three months after acute HZ infection, nerve fiber density is increased only in the dermis of patients without PHN, probably reflecting nerve regeneration. The type of antiviral treatment does not affect nerve fiber density in the skin of HZ patients.

ΣΚΟΠΟΣ Ο έρπητας ζωστήρας (ΕΖ) αποτελεί σοβαρή νευροδερματική νόσο, που μπορεί μετά την αποδρομή της να αφήσει, μόνιμες δερματικές βλάβες, αισθητικές διαταραχές και σε ένα σημαντικό αριθμό ασθενών επίμονο πόνο γνωστό ως μεθερπητική νευραλγία (ΜΘΝ). Η νεύρωση του δέρματος στην ΜΘΝ εμφανίζεται να είναι ελαττωμένη. Σκοπός της μελέτης είναι να διερευνηθεί η πυκνότητα των νευριδίων και νευρικών απολήξεων στα προσβεβλημένα δερμοτόμια στην οξεία λοίμωξη του ΕΖ καθώς και μετά 3 μήνες στην ίδια περιοχή και να συσχετισθούν τα αποτελέσματα με τον τύπο της θεραπείας και την εμφάνιση της ΜΘΝ. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Βιοψίες δέρματος λήφθηκαν από 35 ενήλικες ασθενείς (22 άρρενες, μέσης ηλικίας 62,02±12,95 ετών) με οξύ ΕΖ που δεν προσέβαλε τα εγκεφαλικά νεύρα και ξεκίνησε αντιική θεραπεία (μπριβουδίνη n=13, βαλασυκλοβίρη n=11, φαμσικλοβίρη n=11). ΜΘΝ αναπτύχθηκε σε 10 ασθενείς (28,57%). Επαναληπτικές βιοψίες λήφθηκαν από την ίδια περιοχή 3 μήνες μετά. Ακολούθησε ανοσοϊστοχημική μελέτη με τη χρήση του νευρικού δείκτη PGP9.5 σε τομές παραφίνης στις βιοψίες δέρματος της οξείας λοίμωξης και της ίδιας περιοχής 3 μήνες μετά. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣΗ πυκνότητα των ελεύθερων νευρικών απολήξεων στην επιδερμίδα της οξείας λοίμωξης προσδιορίσθηκε σε 2,43±2,35/mm και 3 μήνες μετά σε 2,80±2,86/mm (p=0,168). Η πυκνότητα των νευριδίων στο ανώτερο χόριο υπολογίσθηκε σε 11,77±4,88/mm και 13,29±5,74/mm αντιστοίχως (p=0,045).151Οι ασθενείς που ανέπτυξαν ΜΘΝ παρουσίασαν μικρότερη πυκνότητα νευριδίων στο ανώτερο χόριο (9,7±2,05/mm) συγκρινόμενοι με τους ασθενείς χωρίς ΜΘΝ (14,7±6,13/mm) (p=0,011). Δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές σε σχέση με τον τύπο της αντιικής θεραπείας. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τρεις μήνες μετά τον οξύ ΕΖ, η πυκνότητα των δερματικών νευριδίων ανιχνεύεται αυξημένη μόνο στο χόριο των ασθενών που δεν ανέπτυξαν ΜΘΝ, γεγονός που πιθανά αντανακλά την νευρική αναγέννηση. Ο τύπος της ληφθείσας αντιικής θεραπείας δεν επιδρά στην πυκνότητα των νευρικών ινών στο δέρμα των ασθενών με ΕΖ.